ΑΔΜΗΕ: Εγκρίθηκε το έσοδο 2025- Ποιος θα πληρώσει τα 36 εκ.+8,5 εκ. που δεν αναγνωρίζουν οι Κύπριοι

Ξεπεράστηκε και το τελευταίο εμπόδιο που καθυστερούσε την επανέναρξη της συνεργασίας του ΑΔΜΗΕ με τη Nexans για την κατασκευή του καλωδίου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Ελλάδας. Μετά από διαρκείς επαφές μεταξύ των Ρυθμιστικών Αρχών και του υπουργείου Ενέργειας, αφού ελέγχθηκαν τα στοιχεία που προσκόμισε ο ΑΔΜΗΕ, με κοινή τους απόφαση η ΡΑΕΚ και η ΡΑΑΕΥ ενέκριναν στον ΑΔΜΗΕ ανακτήσιμα έξοδα περίπου 550 εκατ. ευρώ, για τη διετία 2024-25.

Η απόφαση λήφθηκε στη διάρκεια τηλεδιάσκεψης των δύο Ρυθμιστών χθες και μετά από εργώδεις προσπάθειες της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας της Ελλάδας, προκειμένου να απαλειφθεί και η τελευταία εκκρεμότητα και εν μέσω σωρείας διαφωνιών για τα ποσά που ζητούσε ο ΑΔΜΗΕ.

Δύο σημεία που δεν γεφυρώθηκαν -και δεν ενέκρινε η Ρυθμιστική Αρχή Κύπρου- ήταν τα λειτουργικά κόστη του Great Sea Interconnector ύψους 8,5 εκ. ευρώ και το κόστος απόκτησης του Great Sea Interconnector ύψος 48 εκ. ευρώ. Σύμφωνα με την ανάλυση του ΑΔΜΗΕ, από αυτά τα 48 εκ. ευρώ, τα 12 εκ. αφορούσαν σε μελέτες για το τμήμα Κρήτη-Αττική, 12 εκ. για το τμήμα Κρήτη-Κύπρος, 12 εκ. για το τμήματα Κύπρος-Ισραήλ και 12 εκ. ήταν η υπεραξία που πληρώθηκε ο προηγούμενο μέτοχος.

Σύμφωνα με πληροφορίες, από τα 48 εκ. ευρώ οι Κύπριοι αναγνώρισαν και ενέταξαν στα ανακτήσιμα κόστη τα 12 εκ. ευρώ με αποτέλεσμα να περισσεύουν 36 εκ. ευρώ, που είτε θα τα επωμιστεί ο ΑΔΜΗΕ, είτε θα πληρωθούν από τον προϋπολογισμό. Οι ίδιες πηγές ανέφεραν, ότι η ΡΑΕΚ αρνήθηκε να αναλάβει τα κόστη μελετών για το Αττική-Κρήτη και για το Κύπρος Ισραήλ, κρίνοντας ότι το πρώτο μέρος δεν την αφορά, και το δεύτερο θα πρέπει να προσδιοριστεί με άλλην αναλογία διαμερισμού, όταν μπει και το Ισραήλ. Ενώ τα 12 εκ. που δόθηκαν ως κέρδος στον προηγούμενο μέτοχο, τα θεώρησαν το ρίσκο του επενδυτή και αρνήθηκε να επιβαρύνει με αυτά τον καταναλωτή.

Πλέον αναμένεται να εκδώσει ο ΑΔΜΗΕ το Full Notice to Proceed στην Nexans, να πληρώσει τα 108 εκ ευρώ που τις οφείλει από προηγούμενες δόσεις και η γαλλική εταιρεία να προχωρήσει στην κατασκευή του καλωδίου.

Όσον αφορά τα λειτουργικά κόστη του Great Sea Interconnector ύψους 8,5 εκ. ευρώ, ζητήθηκαν από τον ΑΔΜΗΕ, παραστατικά και συμβόλαια Συμβούλων, δικηγόρων και μισθώσεων που να τα δικαιολογούν. Καθώς τέτοια στοιχεία δεν προσκομίστηκαν, η ΡΑΕΚ απέρριψε το σύνολο του ποσού.

Σημειώθηκε ωστόσο στην απόφαση ότι για την οριστικοποίηση των χρημάτων που θα ανακτήσει ο ΑΔΜΗΕ θα πρέπει να κατατίθενται από τον φορέα υλοποίησης αποδεικτικά στοιχεία για αγορές και πληρωμές, ώστε να διαπιστώνεται από τους ρυθμιστές κατά πόσο ήταν ή όχι εύλογη η κάθε δαπάνη. Και εφόσον αυτά προσκομιστούν θα αξιολογηθούν και θα υπολογιστούν τα λειτουργικά κόστη.

Η έγκριση ανακτήσιμων εξόδων για την κατασκευή του έργου δεν συνεπάγεται και ανάλογα έσοδα για τον ΑΔΜΗΕ. Η πλήρης ανάκτηση των εξόδων του φορέα υλοποίησης θα ολοκληρωθεί σε βάθος 35ετίας, στη βάση ειδικής φόρμουλας, η οποία προσδιορίζεται από τα WACC. Δηλαδή από το σύνολο των 550 εκ. ευρώ για τα τρία χρόνια το 37% αντιστοιχεί στην ελληνική πλευρά και το 63% στην κυπριακή.

Από τα 550 εκ. που είναι το σύνολο των ανακτήσιμων εσόδων ο ΑΔΜΗΕ θα εισπράξει το 2025, το 7,22% , των 203,5 εκ. από την Ελλάδα, δηλαδή 14,6 εκ. από τος Έλληνες καταναλωτές και 25 εκ. το χρόνο από τους Κυπρίους καταναλωτές. Μέχρι και το 2029, ο ΑΔΜΗΕ προβλέπεται να εισπράξει από την Κυπριακή Δημοκρατία 125 εκατ. Το υπόλοιπο ποσό που αναλογεί στους Κύπριους καταναλωτές θα εισπραχθεί σταδιακά, μετά την έναρξη λειτουργίας της διασύνδεσης.

Για την Ελλάδα, η ρυθμιστική αρχή ενέκρινε ανάκτηση των δαπανών του ΑΔΜΗΕ από 1/1/2025, μέσω χρέωσης των καταναλωτών στη χώρα.

Τα επόμενα βήματα

H απόφασης από τη κυπριακή ρυθμιστική αρχή για το έσοδο και πώς αυτό κατανέμεται στις ταρίφες των καταναλωτών θα πρέπει να σταλεί από τον ΑΔΜΗΕ στη Nexans η εντολή «Final Notice to Proceed», αίροντας το suspension του έργου. Με το Full Notice to Proceed, δεσμεύεται οριστικά έναντι των υποχρεώσεων που απορρέουν από το συμβόλαιο του 1.4 δισ. με τη γαλλική εταιρεία και οφείλει να αποπληρώσει τις δόσεις που της οφείλει.

Μετά τη Διακρατική Συμφωνία, μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, αναμένεται και η νομοθετική ρύθμιση για τον επιμερισμό του επιμεριστεί το γεωπολιτικού ρίσκο, ισόποσα μεταξύ των καταναλωτών των δύο χωρών, δηλαδή 50%-50%. Είναι η περίφημη ρύθμιση που άλλαξε κατόπιν απαίτησης από την κυπριακή πλευρά και σύμφωνης γνώμης από την ελληνική, ότι στο απευκταίο σενάριο που το έργο μπλοκάρει για λόγους ανωτέρας βίας και χωρίς υπαιτιότητα του φορέα υλοποίησης (ΑΔΜΗΕ), ο τελευταίος να μπορεί να ανακτήσει τις μέχρι τότε δαπάνες, ισόποσα, 50%-50% μεταξύ των καταναλωτών των δύο χωρών. Το κόστος αυτό θα καλυφθεί από την ελληνική πλευρά κατά 37% από ρυθμιστικά έσοδα και κατά 13% από τον προϋπολογισμό.

Τέλος συνεχίζονται οι επαφές με τους ενδιαφερόμενους επενδυτές για να μπουν στην εταιρεία ειδικού σκοπού, μέσω της οποίας η Κύπρος αλλά ενδεχομένως και fund από άλλες χώρες (Γαλλία, Εμιράτα), θα μπουν στο μετοχικό κεφάλαιο του Great Sea Interconnector.