Απόλυτη πολιτική αβεβαιότητα στην Ισπανία: Θα παραιτηθεί ο Σάντσεθ;
Tα διαφορετικά πολιτικά σενάρια για την πέμπτη μεγαλύτερη χώρα της Ε.Ε. και ο πιθανός τους αντίκτυπος στις Βρυξέλλες ενόψει ευρωεκλογών.
Ο Ισπανός σοσιαλιστής πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ αναμένεται να ανακοινώσει εντός της ημέρας εάν θα παραιτηθεί ή όχι, μετά τις κατηγορίες για διαφθορά με τις οποίες έχει βρεθεί αντιμέτωπη η σύζυγός του Μπεγόνια Γκόμεθ.
Ο 52χρονος Σάντσεθ ανακοίνωσε απρόσμενα την περασμένη Τετάρτη πως εξετάζει το ενδεχόμενο να παραιτηθεί, ακύρωσε το πρόγραμμά του και ανήγγειλε πως θα ανακοινώσει την απόφασή του σήμερα Δευτέρα.
Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, στην εξουσία από το 2018, ανέφερε σε ανοιχτή επιστολή προς τους πολίτες, που δημοσιοποίησε μέσω X, πως επρόκειτο να εξετάσει αν αξίζει τον κόπο να συνεχίσει τη θητεία του με δεδομένες τις «ανυπόστατες κατηγορίες σε βάρος της συζύγου του» και τη «λάσπη» της Δεξιάς και της άκρας Δεξιάς που δέχεται η οικογένειά του.
Επρόκειτο να αποφασίσει «αν θα συνεχίσει να είναι επικεφαλής της κυβέρνησης ή να παραιτηθεί», να αποποιηθεί αυτή «τη μεγάλη τιμή», όπως εξήγησε.
Οι καταγγελίες για «διαφθορά»
Τις κατηγορίες σε βάρος της κυρίας Γκόμεθ, που δεν έχει δημόσιο αξίωμα, διατύπωσε η οργάνωση Manos Limpias («Καθαρά Χέρια»), που συνδέεται με την Ακροδεξιά, προσάπτοντας της άσκηση αθέμιτης επιρροής έναντι ανταλλάγματος και διαφθορά.
Αργότερα, η οργάνωση αναγνώρισε πως οι κατηγορίες βασίζονται σε δημοσιεύματα στον Τύπο που ενδέχεται να είναι αναληθή.
Η εισαγγελία της Μαδρίτης εισηγήθηκε την περασμένη εβδομάδα η προκαταρκτική έρευνα σε βάρος της Γκόμεθ να μπει στο αρχείο.
Δυνάμει του Συντάγματος, αν ο Σάντσεθ παραιτηθεί, ο βασιλιάς Φίλιππος Στ΄ θα πρέπει να διαβουλευθεί με τους επικεφαλής των πολιτικών κομμάτων και κατόπιν να προτείνει τον διάδοχό του στο ισπανικό Κοινοβούλιο.
Τα πιθανά σενάρια για την Ισπανία
Συγκεντρώσεις υπέρ του Σάντσεθ πραγματοποιήθηκαν στη Μαδρίτη το Σαββατοκύριακο (REUTERS/Violeta Santos Moura).
Το τι θα κάνει ο Σάντσεθ αποτελεί μυστήριο ακόμη και για τον στενότερο κύκλο του. Για «απόλυτη αβεβαιότητα και σιωπή του πρωθυπουργού» κάνει λόγο κεντρικό σχόλιο της El Pais σήμερα Δευτέρα.
Θα μπορούσε να αποφασίσει να παραμείνει στην εξουσία, να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης από την ισπανική εθνική αντιπροσωπεία ή να προκηρύξει πρόωρες εκλογές.
Η συντομότερη πιθανή ημερομηνία διεξαγωγής τους σε αυτή την τελευταία περίπτωση θα ήταν η 21η Ιουλίου. Σημειώνεται ότι αναδείχθηκε εκ νέου στο πρωθυπουργικό αξίωμα μετά τις περυσινές εκλογές, επικεφαλής κυβέρνησης μειοψηφίας.
Επιπλέον, δεν είναι σαφές αν υπάρχει κάποιος στις τάξεις των Σοσιαλιστών γύρω από τον οποίο θα μπορούσαν να συσπειρωθούν Αριστεροί και αυτονομιστές βουλευτές.
Εν τω μεταξύ, αν και ο ηγέτης του Λαϊκού Κόμματος Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό επιχειρούσε να αναλάβει πρωθυπουργικά καθήκοντα, δεν θα εξασφάλιζε την απαιτούμενη κοινοβουλευτική στήριξη για να σχηματίσει κυβέρνηση.
Εάν κανείς δεν μπορέσει να εξασφαλίσει την υποστήριξη της πλειοψηφίας των 350 βουλευτών του Κοινοβουλίου εντός δύο μηνών, το Σώμα θα διαλυθεί και θα προγραμματιστούν νέες εκλογές.
Πάνω από 10.000 άνθρωποι διαδήλωσαν στη Μαδρίτη προχθές Σάββατο και άλλοι περίπου 5.000 χθες Κυριακή για να καλέσουν τον Σάντσεθ να παραμείνει στην πρωθυπουργία, κρατώντας πανό και πλακάτ με συνθήματα όπως «μην εγκαταλείψεις» και κατηγορώντας την ισπανική Δεξιά.
Ο αντίκτυπος στην Ε.Ε.
Εκτός από την αναταραχή που θα προκαλούσε το ενδεχόμενο παραίτησής του στο εσωτερικό της χώρας, πιθανή αποχώρηση του Σάντσεθ θα είχε αντίκτυπο και στις κρίσιμες συνεδριάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την ανάδειξη των νέων επικεφαλής στα θεσμικά όργανα της Ε.Ε.
Δεν είναι σαφές κατά πόσο η κατάρρευση ακόμη μίας σοσιαλιστικής κυβέρνησης στην Ιβηρική, μετά την Πορτογαλία, θα επηρέαζε την κατανομή των θέσεων σε Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Συμβούλιο και την ηγεσία των εξωτερικών υποθέσεων της Ε.Ε.
Οι Σοσιαλιστές της Ευρώπης επιθυμούν διακαώς ένα από τα μέλη τους να διαδεχθεί τον Σαρλ Μισέλ στη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η ικανότητά τους να επηρεάσουν τις διαπραγματεύσεις για την κορυφαία θέση θα αποδυναμωνόταν αν ο Σάντσεθ, από τους πιο υψηλόβαθμους και ισχυρούς σοσιαλιστές πρωθυπουργούς στην Ε.Ε., δεν βρισκόταν στο δωμάτιο όταν θα γίνονται αυτές οι συνομιλίες, σχολιάζει το Politico σε σχετική ανάλυσή του.
Με πληροφορίες από Reuters, Politico, El Pais
