Capital Economics: Τα 3 προβλήματα της Ευρώπης και ένα μέλλον διαρκούς πτώσης
Η κατάρρευση της κυβέρνησης Barnier στη Γαλλία είναι απλά χαρακτηριστική των βασικών και αλληλοσυνδεόμενων προκλήσεων που αντιμετωπίζει η περιοχή, σημειώνει η Capital Economics. Εάν δεν υπάρξουν δομικές αλλαγές στον πυρήνα της, η Ευρώπη κινδυνεύει να καταδικαστεί σε μια διαρκή πτώση.
Μπορεί η κατάρρευση της κυβέρνησης Barnier στη Γαλλία να αποτελεί την πιο άμεση ανησυχία στην Ευρώπη, όμως αυτή η πολιτική κρίση είναι απλά χαρακτηριστική των βασικών και αλληλοσυνδεόμενων προκλήσεων που αντιμετωπίζει η περιοχή, σημειώνει η Capital Economics. Εάν δεν υπάρξουν δομικές αλλαγές στον πυρήνα της, η Ευρώπη κινδυνεύει να καταδικαστεί σε μια διαρκή πτώση, τονίζει ο επικεφαλής οικονομολόγος του οίκου, Neil Shearing.
Ο Shearing εντοπίζει τρία μεγάλα προβλήματα στην Ευρώπη.
Πρόβλημα Νο1: Η απουσία ανάπτυξης
Η γερμανική οικονομία έχει σήμερα το ίδιο μέγεθος που είχε το τέταρτο τρίμηνο του 2019, δηλαδή έχει χάσει πέντε χρόνια ανάπτυξης, ενώ η γαλλική οικονομία είναι μόλις 4,1% μεγαλύτερη και η ιταλική 5,6%. Στο ίδιο διάστημα, η αμερικανική οικονομία έχει αναπτυχθεί κατά 11,4%.
Οι υποαποδόσεις της Ευρώπης συνδέονται εν μέρει με τις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης που ξέσπασε με την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η οποία έφερε έντονες πιέσεις στα πραγματικά εισοδήματα και απώλεια ανταγωνιστικότητας σε ενεργοβόρους κλάδους.
Όμως, σύμφωνα με την Capital Economics, η αδυναμία της ανάπτυξης στην Ευρώπη είναι και δομική. Στη Γαλλία, βασικά ζητήματα είναι οι κανονισμοί στην εργασία και τον σχεδιασμό, που καταπνίγουν τον ανταγωνισμό και την καινοτομία, αλλά και η πολύ υψηλή φορολογική επιβάρυνση. Στη Γερμανία, βασικά κομμάτια της βιομηχανικής της βάσης αντιμετωπίζουν δομικές δυσκολίες. Οι κακές δημογραφικές τάσεις παίζουν επίσης έναν ρόλο. Αλλά συνολικά, η Ευρώπη δεν έχει τον δυναμισμό και το επιχειρηματικό πνεύμα των ΗΠΑ. Το οικοσύστημα των startups είναι φτωχό και οι κανονισμοί δυσχεραίνουν την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών που ενισχύουν την παραγωγικότητα. Για αυτό, σημειώνει η Capital Economics, δεν προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι όλες οι μεγάλες καινοτόμες εταιρείες των δύο τελευταίων δεκαετιών ξεκίνησαν από τις ΗΠΑ και την Κίνα και όχι την Ευρωζώνη.
Πρόβλημα Νο2: Δημοσιονομικές ανισορροπίες
Στη Γαλλία, η ανάγκη μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος, που έχει φτάσει γύρω στο 6%, είναι η αιτία της σημερινής πολιτικής κρίσης, την ώρα που η αδύναμη ανάπτυξη κάνει αυτή την προσπάθεια ακόμα δυσκολότερη. Ο συνδυασμός χαμηλής ανάπτυξης και υψηλού χρέους σημαίνει ότι και τα δημόσια οικονομικά της Ιταλίας είναι σε επισφαλή κατάσταση.
Αντίθετα, όμως, το πρόβλημα της Γερμανίας είναι η υπερβολικά σφικτή δημοσιονομική πολιτική. Το φρένο χρέους μειώνει τα περιθώρια για δαπάνες, παρότι το γερμανικό χρέος είναι χαμηλό και η στάσιμη οικονομία θα χρειαζόταν μια ώθηση. Φαίνεται ότι οι επόμενες εκλογές θα οδηγήσουν σε μια κυβέρνηση που θα πάρει μέτρα για τη χαλάρωση του φρένου χρέους, κάτι που σύμφωνα με την Capital Economics, θα είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, χωρίς ωστόσο να φέρνει μεγάλες αλλαγές.
Πρόβλημα Νο3: Η πολιτική αδιαλλαξία
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη είναι σημαντικές, αλλά όχι ανυπέρβλητες. Ένα πακέτο μεταρρυθμίσεων, όπως μερικές από αυτές που συστήνει η έκθεση Draghi, θα μπορούσε να τονώσει την ανάπτυξη. Μια δέσμευση στην δημοσιονομική πειθαρχία από τη Γαλλία και την Ιταλία και τη δημοσιονομική χαλάρωση από τη Γερμανία θα μετρίαζε τις ανησυχίες για τη βιωσιμότητα των χρεών και θα οδηγούσε σε μια πιο ισορροπημένη Ευρώπη. Όλα αυτά θα μπορούσαν να συνοδευτούν από κινήσεις προς την εμβάθυνση της δημοσιονομικής ένωσης, της τραπεζικής ένωσης και της ένωσης των κεφαλαιαγορών.
Όμως στην Ευρώπη, η εξασφάλιση της πολιτικής συναίνεσης για τις δύσκολες αποφάσεις που ωστόσο κρίνονται αναγκαίες, ήταν πάντα η πρόκληση. Έτσι, τα προβλήματα της περιοχής επιδεινώνονται με τον καιρό, δημιουργώντας πρόσφορο έδαφος για τους λαϊκιστές.
«Τίποτα από αυτά δεν σημαίνει ότι μια κρίση στην Ευρώπη είναι αναπόφευκτη. Η Γαλλία δεν είναι η νέα Ελλάδα», σημειώνει ο Shearing, καθώς εξηγεί ότι η ΕΚΤ έχει πλέον μια διευρυμένη εργαλειοθήκη για να στηρίξει τις εθνικές αγορές κρατικών ομολόγων.
Όμως, αυτή τη φορά, τα προβλήματα δεν επικεντρώνονται σε μικρές οικονομίες όπως η Ελλάδα, αλλά αντίθετα στις δύο πιο σημαντικές οικονομίες της Ευρώπης.
Χωρίς μεταρρυθμίσεις στη Γαλλία και τη Γερμανία, η Ευρώπη θα δυσκολευτεί να ξεφύγει από ένα μέλλον πολύ χαμηλής ανάπτυξης, συνεχιζόμενων ανησυχιών για τη δημοσιονομική βιωσιμότητα και υποβάθμισης της θέσης της στον κόσμο, ο οποίος χαρακτηρίζεται όλο και περισσότερο από έναν ανταγωνισμό υπερδυνάμεων μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, τονίζει η Capital Economics.
Διαβάστε επίσης:
Morgan Stanley: Liberté, Égalité… Austérité – Ποιες χώρες χρειάζονται λιτότητα
S&P: Επιστρέφει το δίλημμα λιτότητα VS ανάπτυξης – Οι ΗΠΑ, η Γερμανία και το «πάθημα» της Ελλάδας
Fitch: Αυξάνονται οι προκλήσεις για τις ευρωπαϊκές οικονομίες – Τι λέει για την Ελλάδα
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News