Δεν θέλει ειρήνη με την Ελλάδα ο Ερντογάν – Τι θα κάνει τώρα ο Μητσοτάκης

Η παρούσα κατάσταση, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην εξουσία, αποτελεί πρόκληση για τη διπλωματία και την πολιτική της Ελλάδας

​

Η προσχεδιασμένη μετατροπή σε τζαμί της Μονής της Χώρας, ενός μνημείου παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς, αντιπροσωπεύει ακόμα μια σοβαρή πρόκληση που φέρει την υπογραφή του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογαν. Οι συνέπειες αυτής της ενέργειας είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές, καθώς αφορούν ένα από τα σημαντικότερα μνημεία παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς και σε συνέχεια με αυτό που έγινε με την Αγιά Σοφιά.

Η ανησυχία πολλών ειδικών και πολιτιστικών φορέων για τις επιπτώσεις αυτής της μετατροπής είναι έντονες αλλά η ελληνική κυβέρνηση εμφανίζει μια αδικαιολόγητη ολιγωρία στην αντιμετώπιση του ζητήματος καθώς αποδεικνύει την έλλειψη δράσης από την ελληνική πλευρά παρά την πρόβλεψη της απόφασης του Τούρκου προέδρου.

Η αδράνεια στην αντιμετώπιση αυτών των εξελίξεων μπορεί να στείλει λανθασμένα μηνύματα και να επιδεινώσει τις διαφορές μεταξύ των δύο χωρών.

Η σχέση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας έχει μια μακρά ιστορία γεμάτη με πολεμικές συγκρούσεις, αντιφάσεις, προκλήσεις και περιόδους επικίνδυνης έντασης. Από την πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τη δημιουργία του σύγχρονου ελληνικού κράτους μέχρι τις σύγχρονες μέρες, οι δυο γείτονες έχουν συχνά βρεθεί σε διαμάχες, ενώ παράλληλα έχουν προσπαθήσει και για διάλογο και συνεργασία.

Αρκετοί ήταν οι προηγούμενοι πρωθυπουργοί της Ελλάδας που προσπάθησαν να βελτιώσουν τις σχέσεις με την Τουρκία χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα.

Η παρούσα κατάσταση, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην εξουσία, αποτελεί πρόκληση για τη διπλωματία και την πολιτική της Ελλάδας. Οι πρόσφατες εξελίξεις, όπως η απόφαση της Τουρκίας να εισάγει την έννοια της “Γαλάζιας Πατρίδας” στη διδακτέα ύλη των τουρκικών σχολείων, αναδεικνύουν τη σοβαρότητα των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Ελλάδα.

Η προσέγγιση του Μητσοτάκη έναντι της Τουρκίας εστιάζει σε μια προσπάθεια διατήρησης της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή, παρά τις προκλήσεις που προκύπτουν από την πλευρά της Τουρκίας. Ωστόσο, η αντίδραση της Τουρκίας σε προτάσεις ή ενέργειες της Ελλάδας, όπως η NAVTEX στο Καστελόριζο και τα θαλάσσια πάρκα, δείχνει την πολυπλοκότητα και τη δυσκολία στην επίτευξη συμφωνίας.

Ο Κ. Μητσοτάκης αντιμετωπίζει την πρόκληση να προωθήσει μια εξωστρέφεια και διπλωματική πολιτική που προωθεί τα συμφέροντα της Ελλάδας στην περιοχή, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζει με λογική κατευνασμού τις προκλήσεις που προκύπτουν από την πλευρά της Τουρκίας. Η επίσκεψή του στην Άγκυρα αποτελεί μια ευκαιρία για διάλογο και διπλωματική επαφή, αλλά παράλληλα απαιτεί προσοχή και αποφασιστικότητα για την προάσπιση των ελληνικών συμφερόντων.

Το ερώτημα για τον κ. Μητσοτάκη είναι πώς μπορεί να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις από την Τουρκία, παραμένοντας παράλληλα πιστός στις αρχές του κατευνασμού και θεωρώντας ότι η Τουρκία μπορεί να βγάλει από το τραπέζι τις ακραίες διεκδικήσεις. Αυτό απαιτεί ισορροπία μεταξύ της σκληρής γραμμής και της διπλωματικής επαφής, καθώς και στήριξη από τους διεθνείς εταίρους της Ελλάδας. Μόνον έτσι μπορεί να επιτευχθεί με πίεση ισχύος προς την Τουρκία για μια ειρηνική λύση και να εδραιωθεί η σταθερότητα στην περιοχή.

Η παγίδα που έχει στήσει η Τουρκία στην Ελλάδα είναι γνωστή και την έχουμε πληρώσει πολλές φορές στο παρελθόν και μόνο με σωστή προετοιμασία και συμμαχίες αγνοώντας την ουσία του συνθήματος της «Μικρής πλην τίμιας Ελλάδας» που επανέρχεται από κάποιους κύκλους των Αθηνών, μπορούμε να βγούμε νικητές.

Αντίθετα στην «υποχώρηση», ζήσαμε την Μικρασιατική καταστροφή και στην Κύπρο που ήταν μακριά ακόμα μια τραγωδία…

Στον Θουκυδίδη βρίσκουμε μια αντιπροσωπευτική αναφορά στην αρχαία ελληνική σκέψη περί διεθνούς συμπεριφοράς. Ο μεγάλος ιστορικός Θουκυδίδης, με την έννοια της αναγνώρισης της διεθνούς πολιτικής δυναμικής, έγραψε: «Ο ισχυρός προχωρά όσο του επιτρέπει η δύναμή του και ο αδύναμος υποχωρεί όσο του επιβάλλει η αδυναμία του». Αυτή η φράση αποτυπώνει με σαφήνεια τον τρόπο με τον οποίο οι διεθνείς σχέσεις συχνά λειτουργούν, με βάση την ισχύ και την επιρροή. Κάποιοι το μεταφράζουν λανθασμένα, ας κάτσουμε στα αυγά μας και ας συμβιβαστούμε με την Τουρκία…

Στο πλαίσιο των ελληνοτουρκικών σχέσεων, η αντίληψη αυτή είναι εξαιρετικά επίκαιρη. Η δράση του Ερντογάν και η αντίδραση του Μητσοτάκη εκφράζουν τον αγώνα μιας μικρής χώρας να προστατεύσει τα συμφέροντά της σε ένα περιβάλλον που συχνά επιβάλλεται από την ισχύ. Όσο αντιδράμε ως ο αδύνατος τόσο μεγαλώνει η όρεξη του… δυνατότερου.

Συνεπώς, η αναφορά στον Θουκυδίδη δεν αποτελεί μόνο έναν ιστορικό παράγοντα, αλλά και έναν πολιτικό και φιλοσοφικό οδηγό για την κατανόηση και την αντιμετώπιση των διεθνών προκλήσεων. Επομένως η Ελλάδα επιβάλλεται να έχει στόχο την ισχυροποίηση της και στρατηγική, πολιτική, ρητορική και συμμαχίες, λαμβάνοντας υπόψη το ισοζύγιο ισχύος, τις διεθνείς εξελίξεις αλλά που θα εξυπηρετούν τα δικά μας συμφέροντα και όχι του Ερντογάν και της Τουρκίας.

Ρετζέπ Ταγίπ ΕρντογάνΤου​ρκία