Διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου: «Καυγάς» για τα πάγια του έργου και γαλλικό «φιλί ζωής» στις έρευνες βυθού
Νέες δυσκολίες αντιμετωπίζει η συμφωνία Ελλάδας-Κύπρου για την Ηλεκτρική Διασύνδεση των δύο χωρών με τον Great Sea Interconnector, αφού είναι σε κίνδυνο η Διακρατική Συμφωνία που υπεγράφη το Σεπτέμβριο, σηματοδοτώντας το ξεμπλοκάρισμα της υλοποίησης του έργου.
Στις 27 Δεκεμβρίου θα επισκεφθεί την Ελλάδα ο Πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης, και θα επιχειρηθεί στο υψηλότερο επίπεδο να ξεπεραστούν τα νέα εμπόδια στο έργο, που προκαλεί το θέμα της ιδιοκτησίας των παγίων του έργου.
Την ίδια στιγμή το έργο περνά στην κρίσιμη φάση του και επιχειρησιακά, αφού το πλοίο που πραγματοποιεί τις έρευνες βυθού νότια της Κύπρου, περιμένει άδεια για να μπει στα Διεθνή Ύδατα. Η συμφωνία για την είσοδο της γαλλικής Meridiam SAS στο έργο, είναι μια επιτυχία της διοίκησης του ΑΔΜΗΕ, που ενδέχεται να διευκολύνει την υλοποίηση του έργου στη δύσκολη αυτή συγκυρία. Πηγές ωστόσο τονίζουν, ότι καθοριστικό ρόλο στην υλοποίηση του έργου παίζουν οι Κύπριοι και όχι οι Γάλλοι αφού αυτού καλούνται να πληρώσουν το 65% του κόστους του.
Τα πάγια του έργου, η Διακρατική Συμφωνία και το concession agreement
Αιτία των νέων προβλημάτων από την πλευρά των Κυπρίων είναι τα πάγια του έργου. Κι αυτό γιατί το κείμενο της Διακρατικής Συμφωνίας, που προβλέπει την είσοδο της Κυπριακής Δημοκρατίας στη μετοχική σύνθεση του φορέα υλοποίησης Great Sea Interconnector μετά την ολοκλήρωση του due diligence , κατά πληροφορίες ανέφερε ότι τα πάγια του έργου θα μεταφερθούν από τον ΑΔΜΗΕ στον Great Sea Interconnector, ώστε η Κυπριακή Δημοκρατία να είναι μέτοχος και στο 30% του έργου.
Το concession agreement, όμως, η συμφωνία που έστειλε ο ΑΔΜΗΕ στην ΡΑΕΚ, για να δεχτεί μπει στο έργο η Κυπριακή Δημοκρατία, δεν αναφέρει κάτι τέτοιο, ο Great Sea Interconnector, είναι μόνο ο φορέας υλοποίησης, και τα πάγια δηλαδή, η ιδιοκτησία του έργου, παραμένει στον ΑΔΜΗΕ.
Το σημείο αυτό είναι ένα από τα κύρια σημεία που εντόπισε ο νομικός έλεγχος των Κυπρίων και ένα ζήτημα που έχουν θέσει στο υπουργείο Ενέργειας, ζητώντας να αλλάξει προκειμένου να μπει στο έργο η Κυπριακή Δημοκρατία και να τηρηθεί αυτό που έχουν συμφωνήσει η δύο χώρες στη Διακρατική Συμφωνία. Υπενθυμίζεται ότι ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου αναφέρθηκε στο θέμα αυτό μιλώντας στο mononews.gr
“Έχουμε στείλει στον Έλληνα υπουργό Ενέργειας κ. Θεόδωρο Σκυλακάκη, τα σχόλιά μας στη συμφωνία που μας έχει στείλει ο ΑΔΜΗΕ και τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν για να συμμετέχουμε στο Great Sea Interconnector. Υπάρχουν πολλά σημεία που δείχνουν ότι η προτεινόμενη συμφωνία δεν είναι ισορροπημένη, και γι αυτό δε βρίσκει σύμφωνο το Σύμβουλο στον οποίο αναθέσαμε τον έλεγχό της, και επομένως δεν μπορεί η Κυπριακή Δημοκρατία να τη δεχτεί. Για παράδειγμα, δεν μπορεί η Κυπριακή Δημοκρατία να επενδύει 100 εκ. ευρώ αλλά η ιδιοκτησία της υποδομής να είναι 100% του ΑΔΜΗΕ.
Η τρύπα στη Διακρατική Συμφωνία και ο κίνδυνος
Ωστόσο, ακόμη και αν το προβλέπει η Συμφωνία των δύο χωρών, όπως σημειώνουν έγκυρες πηγές, δε γίνεται να μεταφερθούν τα πάγια του έργου από τον ΑΔΜΗΕ στον Great Sea Interconnector. Κι αυτό, γιατί το έργο συμπεριλαμβάνεται στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCIs), με την Κομισιόν να έχει ήδη εγκρίνει στον ΑΔΜΗΕ επιχορήγηση ύψους 657 εκατ. ευρώ για το τμήμα Κύπρου – Κρήτης, η οποία προϋποθέτει ότι η ιδιοκτησία του έργου, τα πάγια ανήκουν στον ΑΔΜΗΕ.
Στο ερώτημα, γιατί μπήκε στη Διακρατική Συμφωνία, ένας όρος που δεν μπορεί να τηρηθεί, η έγκυρη πηγή που συμμετέχει στις διαδικασίες, αναφέρει, ότι η νομική αυτή λεπτομέρεια, διέφυγε από το Υπουργείο Ενέργειας ( ή τον ΑΔΜΗΕ τον οποίο εξάλλου ελέγχει κατά 51% το Δημόσιο).
Όμως η νομική αυτή λεπτομέρεια, υπάρχει κίνδυνος να τινάξει στον αέρα τη Διακρατική Συμφωνία, που εκτός από αυτόν τον όρο προβλέπει και την πληρωμή του κόστους του έργου κατά 25 εκ. το χρόνο. Υπενθυμίζεται ότι η Διακρατική Συμφωνία είχε τρία σκέλη: Συμφωνήθηκε ο επιμερισμός του γεωπολιτικού κινδύνου κατά 50-50, η συμμετοχή των Κυπρίων στα κόστη κατασκευής του έργου με 25 εκ. το χρόνο για 5 χρόνια και η συμμετοχή τους στο μετοχικό κεφάλαιο του Great Sea Interconnector με 30%, με τον όρο ότι τα πάγια του έργου, θα μεταφερθούν σε αυτή την εταιρεία, ώστε η Κυπριακή Δημοκρατία να είναι ιδιοκτήτης κατά 30%.
Θα συνεχίσουν οι Κύπριοι απρόσκοπτα να πληρώνουν για ένα έργο, το οποίο δεν θα τους ανήκει και χωρίς να συμμετέχουν στις αποφάσεις για την εκτέλεσή του; Λύση στο νέο γόρδιο δεσμό θα επιχειρηθεί να δοθεί σε υψηλό επίπεδο, κατά την επίσκεψη του Προέδρου της Κύπρου Νίκου Χριστοδουλίδη στην Ελλάδα.
Το γαλλικό φιλί της ζωής και οι έρευνες βυθού
Η χθεσινή ανακοίνωση της συμφωνίας του ΑΔΜΗΕ με τη Meridiam SAS για την απόκτηση του 49,9% των μετοχών της εταιρείας Great Sea Interconnector είναι το πρώτο βήμα στην πορεία διεύρυνσης της μετοχικής σύνθεσης του φορέα υλοποίησης της διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου. Οι δύο εταίροι βρίσκονται από καιρό σε συζητήσεις, έχοντας μάλιστα υπογράψει σχετικό Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) τον περασμένο Ιούνιο ενώ σημειώνεται ότι η γαλλική εταιρεία Meridiam, που έχει υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία άνω των 22 δισεκατομμυρίων δολαρίων είναι και μέτοχος στη Nexans, που έχει αναλάβει την κατασκευή του καλωδίου, προϋπολογισμού 1,4 δισ. ευρώ.
Η είσοδος των γάλλων με τη Meridiam SAS στο έργο, αποτελεί μια πολύ σημαντική ψήφο εμπιστοσύνης, στη διοίκηση του ΑΔΜΗΕ και το έργο σε μια ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία, τόσο λόγω του νέου προβλήματος για τα πάγια του έργου με την Κυπριακή πλευρά, όσο και γεωπολιτικά.
Σημειώνεται ότι οι έρευνες βυθού που προχώρησαν τους τελευταίους μήνες νότια της Κύπρου, έχουν ολοκληρώσει το έργο τους εντός της Κυπριακής ΑΟΖ και είναι σε αναμονή από το Νοέμβριο για να βγουν στα διεθνή ύδατα, αφού πρώτα πάρουν άδεια από το ελληνικό Υπουργείο εξωτερικών.
Η συμφωνία για την είσοδο της Meridiam SAS στο Great Sea Interconnector , ενδεχομένως, συνοδεύεται από ευρύτερες γεωπολιτικές συμφωνίες των δύο χωρών και επομένως μπορεί να διευκολύνει τις έρευνες βυθού να επανεκκινήσουν.
Νέες δυσκολίες αντιμετωπίζει η συμφωνία Ελλάδας-Κύπρου για την Ηλεκτρική Διασύνδεση των δύο χωρών με τον Great Sea Interconnector, αφού είναι σε κίνδυνο η Διακρατική Συμφωνία που υπεγράφη το Σεπτέμβριο, σηματοδοτώντας το ξεμπλοκάρισμα της υλοποίησης του έργου.
Στις 27 Δεκεμβρίου θα επισκεφθεί την Ελλάδα ο Πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης, και θα επιχειρηθεί στο υψηλότερο επίπεδο να ξεπεραστούν τα νέα εμπόδια στο έργο, που προκαλεί το θέμα της ιδιοκτησίας των παγίων του έργου.
Την ίδια στιγμή το έργο περνά στην κρίσιμη φάση του και επιχειρησιακά, αφού το πλοίο που πραγματοποιεί τις έρευνες βυθού νότια της Κύπρου, περιμένει άδεια για να μπει στα Διεθνή Ύδατα. Η συμφωνία για την είσοδο της γαλλικής Meridiam SAS στο έργο, είναι μια επιτυχία της διοίκησης του ΑΔΜΗΕ, που ενδέχεται να διευκολύνει την υλοποίηση του έργου στη δύσκολη αυτή συγκυρία. Πηγές ωστόσο τονίζουν, ότι καθοριστικό ρόλο στην υλοποίηση του έργου παίζουν οι Κύπριοι και όχι οι Γάλλοι αφού αυτού καλούνται να πληρώσουν το 65% του κόστους του.
Τα πάγια του έργου, η Διακρατική Συμφωνία και το concession agreement
Αιτία των νέων προβλημάτων από την πλευρά των Κυπρίων είναι τα πάγια του έργου. Κι αυτό γιατί το κείμενο της Διακρατικής Συμφωνίας, που προβλέπει την είσοδο της Κυπριακής Δημοκρατίας στη μετοχική σύνθεση του φορέα υλοποίησης Great Sea Interconnector μετά την ολοκλήρωση του due diligence , κατά πληροφορίες ανέφερε ότι τα πάγια του έργου θα μεταφερθούν από τον ΑΔΜΗΕ στον Great Sea Interconnector, ώστε η Κυπριακή Δημοκρατία να είναι μέτοχος και στο 30% του έργου.
Το concession agreement, όμως, η συμφωνία που έστειλε ο ΑΔΜΗΕ στην ΡΑΕΚ, για να δεχτεί μπει στο έργο η Κυπριακή Δημοκρατία, δεν αναφέρει κάτι τέτοιο, ο Great Sea Interconnector, είναι μόνο ο φορέας υλοποίησης, και τα πάγια δηλαδή, η ιδιοκτησία του έργου, παραμένει στον ΑΔΜΗΕ.
Το σημείο αυτό είναι ένα από τα κύρια σημεία που εντόπισε ο νομικός έλεγχος των Κυπρίων και ένα ζήτημα που έχουν θέσει στο υπουργείο Ενέργειας, ζητώντας να αλλάξει προκειμένου να μπει στο έργο η Κυπριακή Δημοκρατία και να τηρηθεί αυτό που έχουν συμφωνήσει η δύο χώρες στη Διακρατική Συμφωνία. Υπενθυμίζεται ότι ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου αναφέρθηκε στο θέμα αυτό μιλώντας στο mononews.gr
“Έχουμε στείλει στον Έλληνα υπουργό Ενέργειας κ. Θεόδωρο Σκυλακάκη, τα σχόλιά μας στη συμφωνία που μας έχει στείλει ο ΑΔΜΗΕ και τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν για να συμμετέχουμε στο Great Sea Interconnector. Υπάρχουν πολλά σημεία που δείχνουν ότι η προτεινόμενη συμφωνία δεν είναι ισορροπημένη, και γι αυτό δε βρίσκει σύμφωνο το Σύμβουλο στον οποίο αναθέσαμε τον έλεγχό της, και επομένως δεν μπορεί η Κυπριακή Δημοκρατία να τη δεχτεί. Για παράδειγμα, δεν μπορεί η Κυπριακή Δημοκρατία να επενδύει 100 εκ. ευρώ αλλά η ιδιοκτησία της υποδομής να είναι 100% του ΑΔΜΗΕ.
Η τρύπα στη Διακρατική Συμφωνία και ο κίνδυνος
Ωστόσο, ακόμη και αν το προβλέπει η Συμφωνία των δύο χωρών, όπως σημειώνουν έγκυρες πηγές, δε γίνεται να μεταφερθούν τα πάγια του έργου από τον ΑΔΜΗΕ στον Great Sea Interconnector. Κι αυτό, γιατί το έργο συμπεριλαμβάνεται στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCIs), με την Κομισιόν να έχει ήδη εγκρίνει στον ΑΔΜΗΕ επιχορήγηση ύψους 657 εκατ. ευρώ για το τμήμα Κύπρου – Κρήτης, η οποία προϋποθέτει ότι η ιδιοκτησία του έργου, τα πάγια ανήκουν στον ΑΔΜΗΕ.
Στο ερώτημα, γιατί μπήκε στη Διακρατική Συμφωνία, ένας όρος που δεν μπορεί να τηρηθεί, η έγκυρη πηγή που συμμετέχει στις διαδικασίες, αναφέρει, ότι η νομική αυτή λεπτομέρεια, διέφυγε από το Υπουργείο Ενέργειας ( ή τον ΑΔΜΗΕ τον οποίο εξάλλου ελέγχει κατά 51% το Δημόσιο).
Όμως η νομική αυτή λεπτομέρεια, υπάρχει κίνδυνος να τινάξει στον αέρα τη Διακρατική Συμφωνία, που εκτός από αυτόν τον όρο προβλέπει και την πληρωμή του κόστους του έργου κατά 25 εκ. το χρόνο. Υπενθυμίζεται ότι η Διακρατική Συμφωνία είχε τρία σκέλη: Συμφωνήθηκε ο επιμερισμός του γεωπολιτικού κινδύνου κατά 50-50, η συμμετοχή των Κυπρίων στα κόστη κατασκευής του έργου με 25 εκ. το χρόνο για 5 χρόνια και η συμμετοχή τους στο μετοχικό κεφάλαιο του Great Sea Interconnector με 30%, με τον όρο ότι τα πάγια του έργου, θα μεταφερθούν σε αυτή την εταιρεία, ώστε η Κυπριακή Δημοκρατία να είναι ιδιοκτήτης κατά 30%.
Θα συνεχίσουν οι Κύπριοι απρόσκοπτα να πληρώνουν για ένα έργο, το οποίο δεν θα τους ανήκει και χωρίς να συμμετέχουν στις αποφάσεις για την εκτέλεσή του; Λύση στο νέο γόρδιο δεσμό θα επιχειρηθεί να δοθεί σε υψηλό επίπεδο, κατά την επίσκεψη του Προέδρου της Κύπρου Νίκου Χριστοδουλίδη στην Ελλάδα.
Το γαλλικό φιλί της ζωής και οι έρευνες βυθού
Η χθεσινή ανακοίνωση της συμφωνίας του ΑΔΜΗΕ με τη Meridiam SAS για την απόκτηση του 49,9% των μετοχών της εταιρείας Great Sea Interconnector είναι το πρώτο βήμα στην πορεία διεύρυνσης της μετοχικής σύνθεσης του φορέα υλοποίησης της διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου. Οι δύο εταίροι βρίσκονται από καιρό σε συζητήσεις, έχοντας μάλιστα υπογράψει σχετικό Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) τον περασμένο Ιούνιο ενώ σημειώνεται ότι η γαλλική εταιρεία Meridiam, που έχει υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία άνω των 22 δισεκατομμυρίων δολαρίων είναι και μέτοχος στη Nexans, που έχει αναλάβει την κατασκευή του καλωδίου, προϋπολογισμού 1,4 δισ. ευρώ.
Η είσοδος των γάλλων με τη Meridiam SAS στο έργο, αποτελεί μια πολύ σημαντική ψήφο εμπιστοσύνης, στη διοίκηση του ΑΔΜΗΕ και το έργο σε μια ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία, τόσο λόγω του νέου προβλήματος για τα πάγια του έργου με την Κυπριακή πλευρά, όσο και γεωπολιτικά.
Σημειώνεται ότι οι έρευνες βυθού που προχώρησαν τους τελευταίους μήνες νότια της Κύπρου, έχουν ολοκληρώσει το έργο τους εντός της Κυπριακής ΑΟΖ και είναι σε αναμονή από το Νοέμβριο για να βγουν στα διεθνή ύδατα, αφού πρώτα πάρουν άδεια από το ελληνικό Υπουργείο εξωτερικών.
Η συμφωνία για την είσοδο της Meridiam SAS στο Great Sea Interconnector , ενδεχομένως, συνοδεύεται από ευρύτερες γεωπολιτικές συμφωνίες των δύο χωρών και επομένως μπορεί να διευκολύνει τις έρευνες βυθού να επανεκκινήσουν.
