Εκρηκτικό μείγμα για την οικονομία οι καθυστερήσεις του ΣτΕ

Η ουσία και οι διαστάσεις της απόφασης του ΣτΕ ως προς τις διατάξεις του Νέου Οικοδομικού Κώδικα και ειδικά ως προς το «μπόνους» στο ύψος των πράσινων κτιρίων αφήνεται προφανώς στην κρίση των δικηγόρων, πολεοδόμων, κατασκευαστών, αρχόντων της τοπικής αυτοδιοίκησης—τελικά, έμμεσα στην όχι και τόσο ενημερωμένη κρίση των πολιτών.

Γνώμη έχει αυτή η στήλη μόνο ως προς το χρονικό διάστημα που απαιτήθηκε για να καταλήξει το ΣτΕ στην απόφαση του. ΚΙ αυτό ως σύμπτωμα μακροχρόνιας αρρώστιας.

Γιατί, η ιστορία είναι παλιά. Υπάρχουν πολλές, καταγεγραμμένες υποθέσεις όπου η αναμονή έφτασε τα δέκα (10) χρόνια. Η επισήμανση έχει γίνει από πολλούς. Καμία καινοτομία εδώ. Το κρίσιμο ερώτημα είναι γιατί το πρόβλημα διαιωνίζεται;

Ως ένας ανώτατος κρατικός λειτουργός που βρίσκεται σε διαρκή επαφή με πολύμορφους κύκλους εκτός Ελλάδος, ο Γιάννης Στουρνάρας δεν έχει διστάσει να πει ότι ένα από τα πιο σημαντικά ερωτήματα που συχνά του απευθύνονται αφορά τις καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης. Ο υπουργός δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης απέδειξε πως όταν υπάρχει σαφής στόχος και πολιτική βούληση η μεταρρύθμιση υλοποιείται. Γιατί, όμως, έμεινε το ΣτΕ έξω από το μεταρρυθμιστικό κάδρο; Η συγκεκριμένη υπόθεση, μάλιστα, χρονίζει επιεικώς από το 2019. Κατά μερικούς νομικούς κύκλους καλύπτει την δεκαετία.

Το ΣτΕ κατέχει κομβικό ρόλο στην λήψη αποφάσεων και οι καθυστερήσεις, αν και γενικά αδικαιολόγητες, προξενούν σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις ξεκάθαρα στην οικονομία. Πρώτα και κύρια οδηγούν σε απώλεια εμπιστοσύνης, γεγονός που υπονομεύει την ίδια την δημοκρατία και, πάντως, λειτουργεί απόλυτα ανασταλτικά σε επενδυτές που ενδιαφέρονται να αυξήσουν και να βελτιώσουν την παραγωγή και παραγωγικότητα της χώρας. Ένα από τα αποτελέσματα είναι ότι αυτές οι τεράστιες καθυστερήσεις του ΣτΕ στα οικονομικά θέματα λειτουργούν ως αντικίνητρο στις άμεσες (Greenfield) επενδύσεις, αντίστοιχα ενθαρρύνοντας τις επενδύσεις χαρτοφυλακίου. Η βιώσιμη ανάπτυξη επιτυγχάνεται μόνο με αύξηση της παραγωγικότητας – και οι έμμεσες επενδύσεις δεν είναι και το καλύτερο μέσο για την υλοποίηση αυτού του στόχου.

Μία δεύτερη άμεση επίπτωση είναι η αύξηση του κόστους. Πέρα από τα υψηλά νομικά κόστη και τις αντίστοιχες αμοιβές, στην συντριπτική πλειοψηφία καθυστερήσεων που αφορούν οικονομικά θέματα, σημειώνεται αύξηση του κόστους της επένδυσης, οπότε και της παραγωγής, με επακόλουθο την πιθανή (αν όχι βέβαιη) μείωση της ανταγωνιστικότητας. Σημαντικός ξένος επενδυτής μου υπογράμμιζε παλαιότερα ότι η υψηλή φορολογία στην Ελλάδα δεν τον απασχολούσε, η καθυστέρηση στην απόδοση δικαιοσύνης ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα του.

Έχω την αίσθηση ότι οι του ΣτΕ δεν έχουν πλήρη συνείδηση του εκρηκτικού μίγματος για την οικονομία που δημιουργούν με τις καθυστερήσεις τους. Δεν αναφέρομαι σε θέματα όπως το πότε ισχύει μία απόφαση κι αν αυτή ευνοεί την μία πλευρά ή την άλλη—όπου εκεί τείνει να επικεντρωθεί η συζήτηση για το θέμα του «μπόνους».

Αναφέρομαι στο μίγμα της αύξησης του κόστους και της αβεβαιότητας, στην στρεβλή κατανομή πόρων, στην απώλεια εμπιστοσύνης – για να μην μιλήσουμε για σωρεία από κοινωνικά κόστη—όπως την ψυχολογική πίεση, τις επιπτώσεις στις διαπροσωπικές σχέσεις, την πνευματική υγεία.

Υπάρχει άραγε συγκριμένη ομάδα συμφερόντων που εμποδίζει την ουσιαστική μεταρρύθμιση του ΣτΕ; Στην κυβέρνηση εναπόκειται να βρει την λύση. Δεν ξέρω αν αυτή είναι να αυξηθούν τα μέλη και κατά τεκμήριο τα τμήματα, να αυξηθούν οι βοηθητικοί ανθρώπινοι πόροι και τα τεχνικά αγαθά, να εισαχθεί η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης. Το γεγονός είναι ότι οι καθυστερήσεις του ΣτΕ στην έκδοση αποφάσεων οικονομικής φύσης έχει κυριολεκτικά μόνο σωρεία αρνητικών επιπτώσεων και κινδυνεύει να «τινάξει» την οικονομία στον αέρα.

Διαβάστε επίσης

Γιατί η συζήτηση για τον προϋπολογισμό εξευτελίζει ένα κορυφαίο θέμα