ΕΚΤ: Συνεχίζεται το σερί των μειώσεων – Τι θα κρίνει τις επόμενες κινήσεις Λαγκάρντ

Παρότι βασικό σενάριο παραμένει η μείωση των 25 μβ, επί τάπητος είναι και μία μεγαλύτερη κίνηση των 50 μβ, εάν υπάρξει απότομη επιδείνωση. Τα επόμενα βήματα, η χαμηλή ανάπτυξη και οι μεγάλες αβεβαιότητες.

​

Παρότι βασικό σενάριο παραμένει η μείωση των 25 μβ, επί τάπητος είναι και μία μεγαλύτερη κίνηση των 50 μβ, εάν υπάρξει απότομη επιδείνωση. Τα επόμενα βήματα, η χαμηλή ανάπτυξη και οι μεγάλες αβεβαιότητες. 

Προεξοφλημένη θεωρείται η νέα μείωση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στη συνεδρίαση της Πέμπτης, οδηγώντας το βασικό επιτόκιο καταθέσεων στο 3% στο τέλος του έτους μετά από τέσσερις μειώσεις. Το μεγάλο ερώτημα ωστόσο είναι ο ρυθμός και το μέγεθος των επόμενων κινήσεων της ΕΚΤ, με φόντο μία οικονομία που συνεχώς επιβραδύνεται και ένα γαλλο-γερμανικό άξονα ακέφαλο, ανίκανο να καθοδηγήσει την Ευρωζώνη στη λήψη των κομβικών για το μέλλον της αποφάσεων.

Το βασικό σενάριο μέχρι στιγμής είναι μία μείωση των 25 μονάδων βάσης, όμως ήδη έχει τεθεί στο τραπέζι και το ενδεχόμενο μεγαλύτερης μείωσης των 50 μονάδων βάσης, σε ένα δεύτερο σενάριο, σε περίπτωση που υπάρξει απότομη επιδείνωση των συνθηκών στις χρηματοοικονομικές αγορές.

Από τη συνεδρίαση του Οκτωβρίου, οπότε η ΕΚΤ προχώρησε στην τρίτη για φέτος επιτοκιακή μείωση, έχουν μεσολαβήσει οι αμερικανικές εκλογές με τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ και την απειλή των δασμών, η πολιτική κρίση σε Γαλλία και Γερμανία και η επιδείνωση της επιχειρηματικής δραστηριότητας με συνεπακόλουθη πτώση του ευρώ. «Δεν υπάρχει κανένας λόγος για αυστηρότητα αυτή τη στιγμή», ανέφερε στο Reuters ο επικεφαλής μακροοικονομικής έρευνας της Pictet Wealth Management, Φριντερίκ Ντακροζέ.

Το σενάριο των 50 μβ

Προς το παρόν πάντως, βασικό σενάριο είναι η μείωση των 25 μονάδων βάσης, καθώς οι κεντρικοί τραπεζίτες δεν θέλουν να δείξουν ότι ανησυχούν για τις εξελίξεις στη Γαλλία ή για τις προοπτικές της οικονομίας της Ευρωζώνης. Εάν προβούν σε μεγαλύτερη μείωση, οι αγορές ενδεχομένως να το εκλάβουν ως κίνηση πανικού, που ενδεχομένως να είχε το αντίθετο του αναμενομένου αποτέλεσμα, σύμφωνα με αναλυτές.

Ωστόσο, σε κατ΄ιδίαν συζητήσεις, κάποιοι κεντρικοί τραπεζίτες, ειδικά από τα λεγόμενα «περιστέρια» δεν έχουν αποκλείσει να προχωρήσουν πιο γρήγορα το επόμενο διάστημα, εάν το απαιτήσουν οι εκάστοτε πολιτικές και χρηματοοικονομικές συνθήκες.

Η απότομη επιβράδυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας Νοεμβρίου στην Ευρωζώνη ήταν αυτή που πυροδότησε φημολογίες για μεγαλύτερη κίνηση ακόμη και από το Δεκέμβριο, με τον Γάλλο μάλιστα κεντρικό τραπεζίτη Βιλερουά ντε Γκαλό να δηλώνει ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να αφήσει ανοικτή την επιλογή για μεγαλύτερη μείωση.

Η Γαλλία παραμένει πάντα ο «άγνωστος Χ», καθώς αναλυτές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ότι όποια κυβέρνηση κι εάν σχηματιστεί, οι χρηματοοικονομικές συνθήκες που έριξαν την προηγούμενη κυβέρνηση Μπαρνιέ εξακολουθούν να υφίστανται. Επομένως, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει νέο γύρο αύξησης των γαλλικών αποδόσεων και spread με αναστάτωση στις αγορές κρατικών ομολόγων του ευρώ. Η ΕΚΤ έχει ήδη διαμηνύσει ότι διαθέτει διάφορα εργαλεία με τα οποία θα μπορούσε να παρέμβει σε μία πυροδοτούμενη από τη Γαλλία αναστάτωση, συμπεριλαμβανομένης της επιλογής της ποσοτικής χαλάρωσης που ωστόσο έχει βάλει προς το παρόν στην άκρη.

Τι προβλέπουν αναλυτές

Οικονομολόγοι που συμμετείχαν στην τελευταία έρευνα του Bloomberg προβλέπουν επιτοκιακή μείωση των 25 μονάδων βάσης από την ΕΚΤ στη συνεδρίαση στις 12 Δεκεμβρίου και μειώσεις σε κάθε επόμενη συνεδρίαση έως τον Ιούνιο του 2025, οδηγώντας το βασικό επιτόκιο καταθέσεων στο 2%. Στις προηγούμενες προβλέψεις, το επίπεδο αυτό αναμενόταν σε ορίζοντα έτους.

To θέμα είναι που θα διαμορφωθεί το λεγόμενο ουδέτερο επιτόκιο, στο 2% ή σε ακόμη πιο χαμηλό επίπεδο. «Η Ευρωζώνη θα χρειαστεί κάτι πιο υποστηρικτικό από ένα ουδέτερο επιτόκιο», ανέφερε στο Reuters ο Μπρινό Καβαλιέ, επικεφαλής οικονομολόγος της ODDO BHF.

Η αλλαγή στάσης αντανακλά τις ρωγμές στην οικονομία της Ευρωζώνης, με τον κλάδο υπηρεσιών να ακολουθεί τη μεταποίηση στην ύφεση, την ώρα που η αβεβαιότητα καθιστά πιο δύσκολη τη ζωή για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.

Η πολιτική αναστάτωση σε Γερμανία και Γαλλία έχει αναστατώσει τους επενδυτές, ενώ μαίνεται ο πόλεμος σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή και ο Ντόναλντ Τραμπ απειλεί με εμπορικούς δασμούς. Από την άλλη πλευρά ωστόσο, ο πληθωρισμός του κλάδου υπηρεσιών παραμένει κολλημένος κοντά στο 4%, παρότι ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή πλησιάζει στο 2%.

Το πιο πιθανό για την ΕΚΤ, σύμφωνα με τους οικονομολόγους, είναι μία αλλαγή στη λεκτική του ανακοινωθέντος, στο οποίο μέχρι τώρα η κεντρική τράπεζα δεσμευόταν ότι θα διατηρήσει τη νομισματική πολιτική «επαρκώς περιοριστική για όσο χρειαστεί». Το 53% των οικονομολόγων στην έρευνα του Bloomberg εκτιμά ότι η ΕΚΤ θα προσαρμόσει την φρασεολογία της, παρότι μόνο το ένα-τρίτο περιμένουν πιο σαφή καθοδήγηση για την πορεία των επιτοκίων.

Η χαμηλή ανάπτυξη

Το μεγάλο πρόβλημα της Ευρωζώνης είναι η απουσία ανάπτυξης, με το πρόβλημα να είναι δομικό. Η γερμανική οικονομία έχει το ίδιο μέγεθος που είχε και στο τέταρτο τρίμηνο του 2019, έχοντας χάσει πέντε χρόνια ανάπτυξης, η γαλλική οικονομία είναι μόλις 4,1% μεγαλύτερη και η ιταλική 5,6% συγκριτικά με το 11,% της αμερικανικής οικονομίας την ίδια περίοδο, σύμφωνα με την Capital Economics.

Σε αυτό θα πρέπει να προστεθούν οι δημοσιονομικές ανισορροπίες με τα υψηλά ελλείμματα και χρέη και η απουσία πολιτικής συναίνεσης για τη λήψη δύσκολων αποφάσεων, που κρίνονται αναγκαίες για να αντιμετωπιστούν οι τεράστιες προκλήσεις.

Τον κώδωνα του κινδύνου για την οικονομία έκρουσε προσφάτως και η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, λέγοντας σε πρόσφατη ομιλία της στο Ευρωκοινοβούλιο ότι θα παραμείνει ευάλωτη όχι μόνο σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα αλλά και σε μεσοπρόθεσμο εν μέσω αβεβαιότητας για την επιβολή δασμών και τις γεωπολιτικές εξελίξεις. Δεδομένου ότι η οικονομία της Ευρωζώνης είναι ανοικτή, οι εμπορικοί φραγμοί συνιστούν απειλή για τη μεταποίηση και τις επενδύσεις.

Ουσιαστικά η οικονομία της Ευρωζώνης παραμένει στάσιμη τους τελευταίους 18 μήνες και η ανάκαμψη που ήδη έχει καθυστερήσει, κινδυνεύει από την πολιτική αναστάτωση στη Γαλλία. Αναφορικά με πιθανή παρέμβαση της ΕΚΤ για να βοηθήσει τη Γαλλία, εάν κλιμακωθεί η αναστάτωση στις αγορές, η Λαγκάρντ απέφυγε να δώσει άμεση απάντηση, λέγοντας ότι χρηματοοικονομική σταθερότητα είναι βασικός παράγοντας για τη σταθερότητα των τιμών, τη βασική εντολή της ΕΚΤ.

Υπογράμμισε ότι η ΕΚΤ έχει στη διάθεσή της διάφορα εργαλεία, συμπεριλαμβανομένου του ΤΡΙ, που επιτρέπει στην κεντρική τράπεζα να αγοράζει απεριόριστη ποσότητα ομολόγων από τις χώρες μέλη της Ευρωζώνης που παρουσιάζουν αδικαιολόγητη και άτακτη αύξηση στο κόστος δανεισμού. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Γαλλία δεν πληροί τις προϋποθέσεις για χρήση του ΤΡΙ, επειδή οι κινήσεις των αγορών δεν είναι ούτε άτακτες ούτε και αδικαιολόγητες, την ώρα που το Παρίσι βρίσκεται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος.

Οικονομολόγοι που συμμετείχαν στο τελευταίο poll του Reuters δεν πιστεύουν ότι η ΕΚΤ θα παρέμβει για να στηρίξει τα γαλλικά κρατικά ομόλογα, τουλάχιστον προς το παρόν. Εάν δεν υπάρξει μετάδοση της κρίσης σε άλλες αγορές της Ευρωζώνης, δεν βλέπουν καμία κίνηση από την ΕΚΤ.