Επενδύσεις 2 δισ. σε ακίνητα πριν την εκπνοή του 2024 – Έσοδα 4,2 δισ. από τις ιδιωτικοποιήσεις
Ηπιότερους ρυθμούς ανόδου των τιμών κατοικιών βλέπει η Τράπεζα της Ελλάδος, εκτιμώντας ότι το ράλι θα συνεχιστεί έως ότου η αύξηση της προσφοράς ποιοτικών σπιτιών οδηγήσει στην αποκατάσταση της ισορροπίας.
Η αγορά κατοικιών ενισχύθηκε από τον τουρισμό και τη βραχυχρόνια μίσθωση, καθώς και από το επενδυτικό ενδιαφέρον, κυρίως από το εξωτερικό, για αγορά ακινήτων – συμπεριλαμβανομένου του προγράμματος Golden Visa, σημειώνεται στην Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής, που υπογράφει ο Γιάννης Στουρνάρας. Οι ισχυροί ετήσιοι ρυθμοί αύξησης στις τιμές των διαμερισμάτων συνεχίζουν να καταγράφονται έως και το τρίτο τρίμηνο του 2024, ωστόσο αισθητή επιβράδυνση σημειώνεται κατά τα τέσσερα τελευταία τρίμηνα. Συγκεκριμένα, το εννεάμηνο του 2024 οι τιμές των διαμερισμάτων ήταν αυξημένες κατά 9,3% σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης κατά 14,3% το αντίστοιχο διάστημα του 2023.Κατά παλαιότητα, η αύξηση των τιμών για τα νέα διαμερίσματα, δηλαδή ηλικίας έως 5 ετών, ήταν εντονότερη (10,5%) έναντι των παλαιών διαμερισμάτων (8,4%). Στους επιμέρους δείκτες κατά γεωγραφική περιοχή, αισθητά υψηλότεροι ρυθμοί αύξησης σε σχέση με το μέσο ετήσιο ρυθμό για το σύνολο της Ελλάδος καταγράφηκαν στη Θεσσαλονίκη και στις λοιπές περιοχές της χώρας (12,5% και 10,5%), ενώ η Αθήνα και οι άλλες μεγάλες πόλεις κατέγραψαν χαμηλότερους μέσους ετήσιους ρυθμούς της τάξεως του 8,8% και του 7,7% αντίστοιχα.
Οι κυβερνητικές παρεμβάσεις δε λύνουν οριστικά το πρόβλημα της στέγασης, επιβεβαιώνει η ΤτΕ, τονίζοντας πως «ουσιαστικές λύσεις θα πρέπει να αναζητηθούν με σκοπό την ενίσχυση της προσφοράς κατοικίας επιθυμητών προδιαγραφών, αλλά και προσιτής αξίας. Οι πρόσφατες παρεμβάσεις που αφορούν τη βελτίωση επιμέρους διαδικασιών μεταβιβάσεων είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, ωστόσο σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα η επίλυση του προβλήματος είναι πολυδιάστατη και επιβάλλει εθνικό στρατηγικό σχεδιασμό».
Εν τω μεταξύ, οι αλλαγές στο πρόγραμμα της Golden Visa δε φέρεται να φρέναραν τη ζήτηση από το εξωτερικό. Οι ξένες άμεσες επενδύσεις για την αγορά ακινήτων κατέγραψαν αύξηση κατά τη διάρκεια του εννεάμηνου του 2024 και ανήλθαν, σε όρους καθαρών εισπράξεων, σε 1,96 δισ. ευρώ, ξεπερνώντας κατά 17,2% το αντίστοιχο επίπεδο εισπράξεων που καταγράφηκε το 2023, οπότε διαμορφώθηκαν σε 1,64 δισεκατομμύρια ευρώ.
Κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του 2024 τα κεφάλαια των ΑΕΕΑΠ και άλλων επενδυτικών χαρτοφυλακίων και εταιριών ανάπτυξης ακινήτων κατευθύνθηκαν στην πλειοψηφία τους στην αγορά ή και ανάπτυξη ακινήτων φιλοξενίας υψηλών προδιαγραφών, ενώ σημαντικά κεφάλαια προσέλκυσαν επίσης οι επαγγελματικές αποθήκες και τα καταστήματα. Οι ελάχιστες αποδόσεις των γραφείων υψηλών προδιαγραφών στο επιχειρηματικό κέντρο της πρωτεύουσας κυμάνθηκαν μεταξύ 5,6% και 6,7%, στα ίδια περίπου επίπεδα όπως το προηγούμενο εξάμηνο, ενώ οι ελάχιστες αποδόσεις καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών στις εμπορικότερες θέσεις του κέντρου της Αθήνας κυμάνθηκαν μεταξύ 5,3% και 6,1%.
Στα 4,2 δισ. τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις
Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Προϋπολογισμού για το 2025, τα έσοδα από το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων για το 2024 αναμένεται να ανέλθουν σε 4, 18 δισ. ευρώ. Από το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων κυριότερη είναι τη σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού έναντι οικονομικού ανταλλάγματος 3,27 δισ. ευρώ και η σύμβαση παραχώρησης της Εγνατίας Οδού έναντι οικονομικού ανταλλάγματος 1,35 δισ. ευρώ. Το Μάιο του 2024 το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής ενέκρινε το επικαιροποιημένο επιχειρησιακό πρόγραμμα του ΤΑΙΠΕΔ, που περιλαμβάνει 39 έργα, όπως τη μακροχρόνια παραχώρηση της Εγνατίας Οδού και της Αττικής Οδού, την αξιοποίηση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, την πώληση μετοχικού μεριδίου στη Helleniq Energy (ΕΛΠΕ), καθώς και την αξιοποίηση λιμένων, μαρινών και άλλων ακινήτων.
Ηπιότερους ρυθμούς ανόδου των τιμών κατοικιών βλέπει η Τράπεζα της Ελλάδος, εκτιμώντας ότι το ράλι θα συνεχιστεί έως ότου η αύξηση της προσφοράς ποιοτικών σπιτιών οδηγήσει στην αποκατάσταση της ισορροπίας.
Η αγορά κατοικιών ενισχύθηκε από τον τουρισμό και τη βραχυχρόνια μίσθωση, καθώς και από το επενδυτικό ενδιαφέρον, κυρίως από το εξωτερικό, για αγορά ακινήτων – συμπεριλαμβανομένου του προγράμματος Golden Visa, σημειώνεται στην Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής, που υπογράφει ο Γιάννης Στουρνάρας. Οι ισχυροί ετήσιοι ρυθμοί αύξησης στις τιμές των διαμερισμάτων συνεχίζουν να καταγράφονται έως και το τρίτο τρίμηνο του 2024, ωστόσο αισθητή επιβράδυνση σημειώνεται κατά τα τέσσερα τελευταία τρίμηνα. Συγκεκριμένα, το εννεάμηνο του 2024 οι τιμές των διαμερισμάτων ήταν αυξημένες κατά 9,3% σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης κατά 14,3% το αντίστοιχο διάστημα του 2023.Κατά παλαιότητα, η αύξηση των τιμών για τα νέα διαμερίσματα, δηλαδή ηλικίας έως 5 ετών, ήταν εντονότερη (10,5%) έναντι των παλαιών διαμερισμάτων (8,4%). Στους επιμέρους δείκτες κατά γεωγραφική περιοχή, αισθητά υψηλότεροι ρυθμοί αύξησης σε σχέση με το μέσο ετήσιο ρυθμό για το σύνολο της Ελλάδος καταγράφηκαν στη Θεσσαλονίκη και στις λοιπές περιοχές της χώρας (12,5% και 10,5%), ενώ η Αθήνα και οι άλλες μεγάλες πόλεις κατέγραψαν χαμηλότερους μέσους ετήσιους ρυθμούς της τάξεως του 8,8% και του 7,7% αντίστοιχα.
Οι κυβερνητικές παρεμβάσεις δε λύνουν οριστικά το πρόβλημα της στέγασης, επιβεβαιώνει η ΤτΕ, τονίζοντας πως «ουσιαστικές λύσεις θα πρέπει να αναζητηθούν με σκοπό την ενίσχυση της προσφοράς κατοικίας επιθυμητών προδιαγραφών, αλλά και προσιτής αξίας. Οι πρόσφατες παρεμβάσεις που αφορούν τη βελτίωση επιμέρους διαδικασιών μεταβιβάσεων είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, ωστόσο σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα η επίλυση του προβλήματος είναι πολυδιάστατη και επιβάλλει εθνικό στρατηγικό σχεδιασμό».
Εν τω μεταξύ, οι αλλαγές στο πρόγραμμα της Golden Visa δε φέρεται να φρέναραν τη ζήτηση από το εξωτερικό. Οι ξένες άμεσες επενδύσεις για την αγορά ακινήτων κατέγραψαν αύξηση κατά τη διάρκεια του εννεάμηνου του 2024 και ανήλθαν, σε όρους καθαρών εισπράξεων, σε 1,96 δισ. ευρώ, ξεπερνώντας κατά 17,2% το αντίστοιχο επίπεδο εισπράξεων που καταγράφηκε το 2023, οπότε διαμορφώθηκαν σε 1,64 δισεκατομμύρια ευρώ.
Κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του 2024 τα κεφάλαια των ΑΕΕΑΠ και άλλων επενδυτικών χαρτοφυλακίων και εταιριών ανάπτυξης ακινήτων κατευθύνθηκαν στην πλειοψηφία τους στην αγορά ή και ανάπτυξη ακινήτων φιλοξενίας υψηλών προδιαγραφών, ενώ σημαντικά κεφάλαια προσέλκυσαν επίσης οι επαγγελματικές αποθήκες και τα καταστήματα. Οι ελάχιστες αποδόσεις των γραφείων υψηλών προδιαγραφών στο επιχειρηματικό κέντρο της πρωτεύουσας κυμάνθηκαν μεταξύ 5,6% και 6,7%, στα ίδια περίπου επίπεδα όπως το προηγούμενο εξάμηνο, ενώ οι ελάχιστες αποδόσεις καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών στις εμπορικότερες θέσεις του κέντρου της Αθήνας κυμάνθηκαν μεταξύ 5,3% και 6,1%.
Στα 4,2 δισ. τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις
Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Προϋπολογισμού για το 2025, τα έσοδα από το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων για το 2024 αναμένεται να ανέλθουν σε 4, 18 δισ. ευρώ. Από το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων κυριότερη είναι τη σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού έναντι οικονομικού ανταλλάγματος 3,27 δισ. ευρώ και η σύμβαση παραχώρησης της Εγνατίας Οδού έναντι οικονομικού ανταλλάγματος 1,35 δισ. ευρώ. Το Μάιο του 2024 το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής ενέκρινε το επικαιροποιημένο επιχειρησιακό πρόγραμμα του ΤΑΙΠΕΔ, που περιλαμβάνει 39 έργα, όπως τη μακροχρόνια παραχώρηση της Εγνατίας Οδού και της Αττικής Οδού, την αξιοποίηση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, την πώληση μετοχικού μεριδίου στη Helleniq Energy (ΕΛΠΕ), καθώς και την αξιοποίηση λιμένων, μαρινών και άλλων ακινήτων.