Ευρωεκλογές 2024-Ερευνήτρια ευρωπαϊκού think tank στο ΒΗΜΑ: «Μια ΕΕ χωρίς ομοιομορφία»
Η ερευνήτρια του Bruegel, Μαρία Δεμερτζή, αναλύει στο ΒΗΜΑ τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών πανευρωπαϊκά αλλά και εθνικά στη Γαλλία και στη Γερμανία.
«Η αναμενόμενη “πολιορκία” της Ακροδεξιάς δεν επετεύχθη την Κυριακή των ευρωεκλογών. Αντιθέτως, νικητές αναδείχθηκαν το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) και οι Σοσιαλδημοκράτες (S&D), διατηρώντας αντίστοιχα την πρώτη και τη δεύτερη θέση», επισημαίνει στο Βήμα η Mαρία Δεμερτζή, ανώτατη ερευνήτρια στην ευρωπαϊκή δεξαμενή σκέψης Bruegel, με έδρα τις Βρυξέλλες, και επίκουρη καθηγήτρια στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο στη Φλωρεντία.
Η Ακροδεξιά δεν αναδείχθηκε πρώτη δύναμη, ωστόσο «η ακροδεξιά ευρωομάδα Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID) κέρδισε 9 επιπλέον έδρες σε σύγκριση με τις εκλογές του 2019 (που είχε εξασφαλίσει 49), ενώ 52 νέα εκλεγμένα μέλη του Ευρωκοινοβουλίου που ανήκουν σε ακροδεξιά κόμματα δεν έχουν ακόμη δηλώσει σε ποια ομάδα θα ήθελαν να προσχωρήσουν. Η Ακροδεξιά είχε μεγάλα νούμερα στην Ευρωβουλή ήδη από το 2019, όμως οι αριθμοί της δεν είναι επικίνδυνοι», συμπληρώνει.
«Η ΕΕ χωρίς ομοιομορφία»
«Οι ευρωεκλογές κερδίζονται και χάνονται με βάση εθνικά, όχι ευρωπαϊκά, θέματα και μπορούν να αποσταθεροποιήσουν την πορεία της ΕΕ», επισημαίνει η κυρία Δεμερτζή, βλέποντας μια ΕΕ «χωρίς ομοιομορφία» παρότι η δομή του κοινοβουλίου των 720 εδρών δεν αλλάζει και θα κυβερνήσουν εκ νέου το ΕΛΚ με τους Φιλελεύθερους (Renew) και τους Σοσιαλδημοκράτες.
Και όμως, παρότι η δομή του Ευρωκοινοβουλίου δεν διασαλεύτηκε, «υπήρξαν σημαντικές πολιτικές μετατοπίσεις στην ΕΕ», προσθέτει δείχνοντας προς τη Γερμανία και τη Γαλλία. «Τα ρίσκα προέρχονται από εκεί, ειδικά από την Γαλλία» λόγω της προκήρυξης πρόωρων βουλευτικών εκλογών από τον Εμανουέλ Μακρόν, συνακόλουθο της ήττας του συνασπισμού του στις ευρωεκλογές καθώς συγκέντρωσε λιγότερες από τις μισές ψήφους του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού (RN).
«Είναι μεγάλος πλέον και ορατός ο κίνδυνος νίκης της Ακροδεξιάς στη Γαλλία», αναγνωρίζει η κ. Δεμερτζή. Το διακύβευμα θα είναι η υποστήριξη των φιλοευρωπαϊκών θέσεων. «Ο Μακρόν είτε θα αποσυρθεί, είτε θα συγκυβερνήσει με την Ακροδεξιά. Αν παραμείνει πρόεδρος, θα λαμβάνει αποφάσεις για την Εξωτερική Πολιτική και την Άμυνα. Η οικονομία θα ελέγχεται από την ακροδεξιά κυβέρνηση. Εξαιρετικά επικίνδυνες θα είναι οι επόμενες προεδρικές εκλογές στη Γαλλία» που είναι προγραμματισμένες για το 2027.
Στη Γερμανία, με την Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) δεύτερο κόμμα, και όχι τρίτο όπως έδειχναν οι δημοσκοπήσεις, και το κυβερνητικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) «στην τρίτη θέση, μετά τους Χριστιανοδημοκράτες (CDU/CSU)» που ήρθαν πρώτοι, δημιουργείται ένα δυσχερές πλαίσιο. «Ο κυβερνητικός συνασπισμός έχει αποδυναμωθεί και θα δυσκολευτεί στη λήψη αποφάσεων», υπογραμμίζει η κυρία Δεμερτζή.
Οι ανυπέρβλητες ανισότητες ως αίτιο για τις διαφορές που ανέδειξε η κάλπη
Ως αίτιο για τις διαφορές που ανέδειξε με ηχηρό τρόπο η κάλπη των ευρωεκλογών μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας θεωρεί τις ανυπέρβλητες ανισότητες. «Ύστερα από 35 χρόνια εξαιρετικών πολιτικών σύγκλισης, η σύγκλιση δεν επετεύχθη ποτέ ανάμεσα στη Δυτική Γερμανία, που ψήφισε CDU/CSU στις ευρωεκλογές, και την Ανατολική Γερμανία που ψήφισε την AfD, κάτι που είναι ορατό σε όλους τους δείκτες που σχετίζονται με τον πλούτο».
«Συνοψίζοντας, απέναντι στον φόβο της Ακροδεξιάς υπήρξε αντίδραση. Τα ποσοστά συμμετοχής ήταν άνω του 50% (51% μέσος όρος) πανευρωπαϊκά. Ο κόσμος νοιάστηκε, ψήφισε συνετά στις ευρωεκλογές. Η Ελλάδα ήταν παρόλα αυτά από τις χώρες που δεν έπιασαν τον μέσο όρο, με ποσοστό συμμετοχής 41%», καταλήγει η κ. Δεμερτζή.
