Φορο-δικαστική εκκρεμότητα 11 εκατ. ευρώ του πατέρα Κασσελάκη για την πρώην βίλα του στην Εκάλη
Ο Θεόδωρος Κασσελάκης έχασε τις δίκες σε πρώτο και δεύτερο βαθμό και προσέφυγε στο ΣτΕ, το οποίο την περασμένη εβδομάδα, αφού απέρριψε την προσφυγή του, την παρέπεμψε στο 7μελές Τμήμα για περαιτέρω ερμηνεία άρθρου του Φορολογικού Κώδικα – Διαβάστε την απόφαση του ΣτΕ
Εδώ και 20 χρόνια, ο Θεόδωρος Κασσελάκης, πατέρας του πρόεδρου του ΣΥΡΙΖΑ Στέφανου Κασσελάκη, προσπαθεί μέσω των δικαστηρίων να μην πληρώσει φόρους ύψους 4.016.269 ευρώ, οι οποίοι μαζί με τις προσαυξήσεις όλων αυτών των ετών ξεπερνούν πλέον τα 11 εκατ. ευρώ.
Οι φόροι εισοδήματος και μεγάλης ακίνητης περιουσίας έχουν καταλογιστεί για τη βίλα στην οδό Πανός 2, στην Εκάλη, στην οποία έζησε τα παιδικά του χρόνια ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ προτού μεταναστεύσει στις ΗΠΑ, το 2002 – και σήμερα ανήκει σε γνωστό εφοπλιστή. Ως ιδιοκτήτης της βίλας εμφανιζόταν μεν η offshore εταιρεία Oswego, αλλά, όπως αποκαλύφθηκε έπειτα από έρευνα του ΣΔΟΕ την ίδια χρονιά, μέτοχος σε αυτήν κατά 50% ήταν ο πατέρας του και κατά 50% η μητέρα του Ευαγγελία Κασσελάκη.
Ο Θεόδωρος Κασσελάκης από το 2004 έως σήμερα έχει φορολογική και δικαστική εκκρεμότητα η οποία αφορά τον φόρο εισοδήματος και μεγάλης ακίνητης περιουσίας για τη διώροφη βίλα στην Εκάλη, που είναι κτισμένη σε οικόπεδο σχεδόν 3 στρεμμάτων (2.905 τ.μ.).
Σε όλες τις βαθμίδες της Δικαιοσύνης έχασε τις δικαστικές μάχες, αλλά η υπόθεση εξακολουθεί να εκκρεμεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Το ΣτΕ, με πρόεδρο την Ευαγγελία Νίκα, εξέδωσε πριν από λίγες μέρες απόφαση με την οποία αρνήθηκε να ικανοποιήσει το αίτημα του Θεόδωρου Κασσελάκη να μην καταβάλει το ποσό των φόρων που του έχει καταλογιστεί.
Ωστόσο, λόγω σπουδαιότητας, η οποία ανάγεται στην ερμηνεία διάταξης του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ), η υπόθεση θα συζητηθεί και πάλι σε ευρύτερο δικαστικό σχηματισμό κατά την έναρξη του νέου δικαστικού έτους, που ξεκινά 16 Σεπτεμβρίου 2024.
Πάντως, να σημειωθεί ότι για κάθε μήνα καθυστέρησης αποπληρωμής του φόρου που καταλογίστηκε, η μηνιαία προσαύξηση είναι 0,73% επί του οφειλόμενου ποσού, δηλαδή στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι 29.318 ευρώ μηνιαίως.
Καταλογισμός των φόρων
Τον Μάιο του 2004 και τον Μάιο του 2008, η ΔΟΥ ΦΑΕ Πειραιώς εξέδωσε ταμειακή βεβαίωση σε βάρος του Θεόδωρου Κασσελάκη και τον κάλεσε «να καταβάλει το συνολικό ποσό των 3.418.002,29 ευρώ, που αντιστοιχεί σε φόρο εισοδήματος και φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας, που βεβαιώθηκαν σε βάρος της αλλοδαπής εταιρείας “Oswego Estates Limited’’, πλέον προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής ύψους 598.267,24 ευρώ». Τι είχε προηγηθεί;
Η σύσταση και η πορεία της offshore
Τον Φεβρουάριο του 1994, με ιδιωτικό συμφωνητικό, η Oswego εκμίσθωσε το ακίνητο της Εκάλης στον Θεόδωρο Κασσελάκη και τη σύζυγό του Ευαγγελία Κασσελάκη. Ως αντίκλητος της Oswego στην Ελλάδα εμφανιζόταν η Χρυσούλα Βαρσάκη έως τον Ιούλιο 2001 και από τον Αύγουστο 2001 ως νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρείας ήταν ο δικηγόρος Αθηνών Μιχαήλ Βαρκλαντής.
Η Βαρσάκη ήταν υπάλληλος των επιχειρήσεων Κασσελάκη – μάλιστα, σε δεύτερη οικογενειακή offshore του Θεόδωρου Κασσελάκη, την CASCO PAINTS με έδρα τον Παναμά, εμφανίζεται ως ταμίας, με πρόεδρο τον Θεόδωρο Κασσελάκη και γραμματέα τη σύζυγό του.
Στις 13 Απριλίου του 2004, για να αποφύγει πιθανή εμπλοκή της στις φορολογικές υποθέσεις του Κασσελάκη, η Βαρσάκη κατέθεσε υπόμνημα στη ΔΟΥ του Πειραιά, στο οποίο ανέφερε ότι «ήταν υπάλληλος σε άλλες εταιρείες συμφερόντων του Θεόδωρου Κασσελάκη και τον Φεβρουάριο 1994 ο ίδιος της ζήτησε επιτακτικά να ενεργήσει ως πληρεξούσια, αντιπρόσωπος και αντίκλητος της εταιρείας “Oswego’’, της οποίας αυτός και η σύζυγός του ήσαν μόνοι πραγματικοί ιδιοκτήτες».
Ο ρόλος του δικηγόρου
Ο Μιχαήλ Βαρκλαντής, ο οποίος δεν είναι πλέον στη ζωή, ήταν ο δικηγόρος του Κασσελάκη, ο οποίος έγινε στη συνέχεια συνεταίρος του και λίγο αργότερα αντίδικός του. Μάλιστα, έναν χρόνο αργότερα, κατηγόρησε τον Κασσελάκη για κακουργηματική υπεξαίρεση ύψους 764.000 ευρώ, που είχε ως αποτέλεσμα ο τελευταίος να χάσει την εταιρεία ναυτιλιακών χρωμάτων, με απόφαση του Πρωτοδικείου Πειραιά, το 2004. Η υπόθεση δεν έκλεισε παρά τον Φεβρουάριο του 2018, με εξωδικαστικό συμβιβασμό, λίγες ημέρες μετά την ανάληψη της διεύθυνσης της Tiptree Μarine από τον Στέφανο Κασσελάκη.
Το σημαδιακό 2002
Το 2002 ήταν μία σημαδιακή χρονιά για την οικογένεια Κασσελάκη: Τότε μετανάστευσε στις ΗΠΑ ο Στέφανος Κασσελάκης – αλλά ήταν και η χρονιά που μεταβιβάστηκε η βίλα της Εκάλης.
Εκείνη την εποχή, οι Αρχές εκτιμούσαν ότι υπήρχαν στην Ελλάδα περίπου 2.500 offshore εταιρείες με μοναδικό περιουσιακό στοιχείο μία πολυτελή βίλα – πράγμα που οδήγησε τον Οκτώβριο εκείνης της χρονιάς την κυβέρνηση Σημίτη να κάνει νόμο με τον οποίο αυτές οι εταιρείες θα πλήρωναν ετήσιο φόρο 3% επί της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων που διέθεταν.
Ωστόσο, λίγους μήνες νωρίτερα, τον Απρίλιο του 2002, η συγκεκριμένη βίλα της Εκάλης μεταβιβάστηκε στην εταιρεία Κτηματική Τεχνική ΑΒΕΤΕ αντί τιμήματος 3.228.173 ευρώ. Στο πωλητήριο συμβόλαιο της 30ής Απριλίου εκείνης της χρονιάς αναφερόταν ως συμβαλλόμενος ο Μιχαήλ Βαρκλαντής, ενεργών για λογαριασμό της πωλήτριας εταιρείας Oswego ως πληρεξούσιός της. Ωστόσο, η Υπηρεσία Ειδικών Ελέγχων (ΥΠΕΕ), πρώην Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (ΣΔΟΕ), διενήργησε μεταγενέστερο έλεγχο για τη μεταβίβαση αυτή: Σύμφωνα με την ΥΠΕΕ, η αγοράστρια του ακινήτου Κτηματική Τεχνική είχε λάβει από τράπεζα δάνειο για την πληρωμή του τιμήματος και των εξόδων της πώλησης. Στο πλαίσιο αυτό, είχαν εκδοθεί αρχικά τρεις επιταγές σε διαταγή της Oswego, οι οποίες παραδόθηκαν στον Βαρκλαντή. Στη συνέχεια, αυτές αντικαταστάθηκαν με 19 νέες επιταγές συνολικής αξίας 3.228.173 ευρώ – και πάλι σε διαταγή του Βαρκλαντή. Από τις 19 αυτές επιταγές, οι 6 κατατέθηκαν συμψηφιστικά σε προσωπικό λογαριασμό του Μ. Βαρκλαντή -μιλάμε για ένα ποσό της τάξης των 993.113 ευρώ- ενώ οι υπόλοιπες 13, συνολικής αξίας 2.235.060 ευρώ, παραδόθηκαν στον Θεόδωρο Κασελλάκη.
Πώς το ΣΔΟΕ αποκάλυψε τους ιδιοκτήτες της offshore
Λίγες ημέρες πριν από τη μεταβίβαση της βίλας, στις 27 Μαρτίου του 2002, υπάλληλοι του ΣΔΟΕ είχαν διενεργήσει αιφνιδιαστικό έλεγχο στο δικηγορικό γραφείο του Βαρκλαντή. Ανθρωποι που γνωρίζουν την υπόθεση, διηγούνται ότι ο δικηγόρος ήταν μόνος του στο γραφείο του και επιτηρούσε με κάμερες την είσοδο της πολυκατοικίας, στην πλατεία Κολωνακίου. Οταν οι υπάλληλοι της Εφορίας έφτασαν στην πόρτα του γραφείου του, εκείνος έβγαινε – και τον ρώτησαν: Ο κ. Βαρκλαντής; «Μέσα είναι, περάστε», τους απάντησε εκείνος κι έφυγε.
Σε εκείνη την έφοδο, το ΣΔΟΕ είχε κατασχέσει διάφορα έγγραφα που αφορούσαν την εταιρεία Oswego, μεταξύ αυτών ήταν και το από 12/12/2001 ιδιωτικό συμφωνητικό μεταξύ του Θεόδωρου Κασσελάκη και του Βαρκλαντή. Από τον έλεγχο του ΣΔΟΕ προέκυψε ότι «πραγματικοί ιδιοκτήτες (beneficial owners) της εταιρείας ήταν οι Θεόδωρος και Ευαγγελία Κασσελάκη», αναφέρεται στην απόφαση του ΣτΕ.
Ο Κασσελάκης αναγνώριζε οφειλές στον δικηγόρο
Σύμφωνα με το κατασχεθέν ιδιωτικό συμφωνητικό, ο Θεόδωρος Κασσελάκης, ως νόμιμος εκπρόσωπος άλλης offshore εταιρείας, της CASCO INTERNATIONAL ABEE (σημ.: με έδρα στην Ελλάδα και αυτή στην Ακτή Μιαούλη 93), αναγνώριζε την ύπαρξη οφειλής της εταιρείας προς τον Βαρκλαντή και δεσμευόταν για την εξόφλησή της, δηλώνοντας:
«Δεδομένης της ιδιότητάς μου ως beneficial owner και δη κατά ποσοστό 50% της υπεράκτιας εταιρείας με την επωνυμία “Oswego Estates Limited” της οποίας νόμιμος γενικός πληρεξούσιος είναι ο ίδιος Μ. Βαρκλαντής, δηλώνω ρητά, ανέκκλητα και ανεπιφύλακτα ότι εκχωρώ από τούδε στον Μ. Βαρκλαντή το ισόποσο προς την ανωτέρω οφειλή μέρος από το καταβληθησόμενο τίμημα κατά την επικείμενη αγοραπωλησία, είτε ενός ακινήτου ιδιοκτησίας της εταιρείας “Oswego Estates Limited” κειμένου επί της οδού Πανός 2 στην Εκάλη Αττικής είτε του συνόλου των μετοχών της ίδιας εταιρείας και συγκεκριμένα μέχρι του ποσού των 36.801.000 δραχμών ή 108.000 ευρώ.
Βεβαιώνω τέλος ότι η ανωτέρω εκχώρηση είναι γνωστή και στη σύζυγό μου Ευαγγελία Κασσελάκη, η οποία είναι beneficial owner της εταιρείας “Oswego Estates Limited” κατά το υπόλοιπο 50% και η οποία δεν έχει καμία αντίρρηση ως προς τη σύνταξη και υπογραφή του παρόντος».
Το ΣΔΟΕ είχε πλέον «ξεκλειδώσει» την offshore: Τα στελέχη του είχαν διακριβώσει ότι η βίλα ανήκε στον Θεόδωρο Κασσελάκη και του καταλόγισαν τον φόρο που αναλογούσε. Μετά τον έλεγχο της μεταβίβασης της βίλας, μάλιστα, υποχρέωσαν την Oswego να υποβάλει και αναδρομικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος που αφορούσαν τα οικονομικά έτη 1995-2001 για τα μισθώματα που εφέρετο να έχει εισπράξει από το ζεύγος Κασσελάκη. Για τις δηλώσεις της 6ετίας εκείνης επιβλήθηκε επιπλέον φόρος, καθώς στη βίλα είχαν γίνει και δύο προσθήκες, όπως προκύπτει από τις σχετικές οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν το 1990 και 1991. Ο Θεόδωρος Κασσελάκης, ως νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρείας Oswego, υπέβαλε αίτηση διοικητικής επίλυσης της διαφοράς για τον φόρο εισοδήματος των ετών 1995-2001 και για τον φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας των ετών 1998-2001.
Το ζεύγος αποποιείται τον Βαρκλαντή
Ο Θεόδωρος και η Ευαγγελία Κασσελάκη τον Μάιο του 2005 κατέθεσαν στη ΔΟΥ έγγραφο με το οποίο τράβηξαν το χαλί στον Μ. Βαρκλαντή, καθώς είχε προηγηθεί η δικαστική εμπλοκή μεταξύ Βαρκλαντή και Κασσελάκη και ο πατέρας του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ είχε χάσει τον έλεγχο της επιχείρησής του, με απόφαση του Πρωτοδικείου Πειραιά το 2004. Συγκεκριμένα, αναφέρουν ότι «οποιοδήποτε πληρεξούσιο σε σχέση με την Oswego προσκομίσει ή έχει τυχόν προσκομίσει ο Μ. Βαρκλαντής είναι είτε άκυρο είτε έχει ανακληθεί από τον Αύγουστο 2001 είτε είναι πλαστό».
Δεν υπέβαλε δηλώσεις
Κατά τα επόμενα οικονομικά έτη 2002-2003, η Oswego δεν υπέβαλε δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και εκδόθηκαν σε βάρος της φύλλα φορολογικού ελέγχου. Αναλυτικότερα, επιβλήθηκε φόρος εισοδήματος 101.141 ευρώ (για εισπραχθέντα μισθώματα) και 3.302.809 ευρώ (για υπεραξία από την πώληση του ακινήτου). Αφετέρου, καταλογίστηκε φόρος μεγάλης ακίνητης περιουσίας των ετών 2001-2002 και επιβλήθηκε αντίστοιχα φόρος 11.673 ευρώ και 5.836 ευρώ.
«Χάθηκε» η Oswego
Η επίδοση των καταλογιστικών φύλλων ελέγχου της ΔΟΥ έγινε στον Δήμο Πειραιά καθώς, «κατά τον χρόνο της επίδοσης (Φεβρουάριος 2008), η “Oswego” φέρεται ότι είχε διακόψει τις εργασίες της και δεν υπήρχε στη δηλωθείσα διεύθυνση της έδρας της, ενώ ο νόμιμος εκπρόσωπός της Θ. Κασσελάκης αναζητηθείς στην κατοικία του, στην οδό Θεμιστοκλέους 17 στην Εκάλη, διαπιστώθηκε ότι εκεί ήταν άγνωστος». Η νέα διεύθυνση που δηλώθηκε (Θεμιστοκλέους) δεν είναι αυτή της διώροφης βίλας (Πανός και Τερψιχόρης).
Μετά τις καταλογιστικές πράξεις από τη ΔΟΥ βεβαιώθηκε φόρος εισοδήματος οικονομικών ετών 2002-2003, ΦΜΑΠ ετών 2001-2002, 3.418.002 ευρώ συνολικά και προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής 598.267 ευρώ (συνολικά 4.016.269 ευρώ, πλέον των προσαυξήσεων).
Οι προσφυγές στη Δικαιοσύνη
Κατόπιν αυτών, ο Θεόδωρος Κασσελάκης προσέφυγε στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Πειραιά, ζητώντας την ανακοπή των πράξεων ταμειακής βεβαίωσης, αλλά το έτος 2011 η αίτησή του απορρίφθηκε. Και απορρίφθηκε καθώς το ποσό που του καταλογίστηκε το έχει αποδεχθεί, «ως νόμιμος εκπρόσωπος της υπεράκτιας εταιρείας, με πρακτικά διοικητικής επίλυσης της διαφοράς».
Επιπρόσθετα απορρίφθηκε, καθώς έχει καταστεί συνυπεύθυνος για την καταβολή του ποσού λόγω «της ιδιότητάς του ως παρένθετου προσώπου – πραγματικού ιδιοκτήτη (beneficial owner) της ελεγχόμενης εταιρείας και όχι λόγω της ιδιότητάς του ως νομίμου εκπροσώπου της εταιρείας».
Η πρωτόδικη απορριπτική απόφαση, μεταξύ άλλων, επαναλαμβάνει ότι ο Θεόδωρος Κασσελάκης είναι ο νόμιμος εκπρόσωπος της offshore, σύμφωνα και με το υπόμνημα της κυρίας Βαρσάκη προς τη ΔΟΥ, στο οποίο ανέφερε ότι μόνοι πραγματικοί ιδιοκτήτες της εταιρείας ήταν ο πατέρας του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ και η σύζυγός του.
Ο Θεόδωρος Κασσελάκης έκανε ένα ακόμα βήμα και ζήτησε από το Διοικητικό Εφετείο Πειραιά να αναιρεθεί η πρωτόδικη απόφαση. Ομως, το έτος 2018, οι εφέτες απέρριψαν και πάλι την αίτησή του. Το Εφετείο αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι ο Θεόδωρος Κασσελάκης «έχει υπογράψει και αποδεχθεί, ως νόμιμος εκπρόσωπος, τα πρακτικά διοικητικής επίλυσης της διαφοράς για τους επιβληθέντες φόρους εισοδήματος σε βάρος της υπεράκτιας εταιρείας».
Σε άλλο σημείο, οι εφέτες αναφέρουν ότι ο πατέρας του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, «ήταν ο δικαιούχος και ο εν τοις πράγμασι ασκών τη διοίκηση της εταιρείας στην Ελλάδα και ότι αφού μοναδικό αντικείμενο εργασιών της εταιρείας “Oswego” στην Ελλάδα ήταν η εκμετάλλευση του συγκεκριμένου ακινήτου…».
Ετσι, τον Ιανουάριο του 2019, ο Θεόδωρος Κασσελάκης προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ζητώντας να αναιρεθεί η σε βάρος του εφετειακή απόφαση. Πριν από λίγες μέρες και 5 χρόνια μετά την κατάθεση της αναίρεσης στο ΣτΕ (η διάσκεψη της υπόθεσης έγινε Νοέμβριο του 2021), Τμήμα του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου αποφάνθηκε ότι η αίτηση αναίρεσης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμη. Οι σύμβουλοι Επικρατείας απέρριψαν ως αβάσιμους όλους τους λόγους που προέβαλε ο πατέρας του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ.
Ομως, λόγω σπουδαιότητας, η οποία ανάγεται στην ερμηνεία του άρθρου 115 του ΚΦΕ που αφορά το θέμα της ευθύνης των διοικούντων για τις φορολογικές υποχρεώσεις των νομικών προσώπων και των νομικών οντοτήτων που διοικούν κρίθηκε ότι η υπόθεση πρέπει να παραπεμφθεί από την 5μελή στην 7μελή σύνθεση του ίδιου Τμήματος, προς οριστική κρίση.
Σημειώνεται ότι ο Στέφανος Κασσελάκης, στο βίντεο των 4.21’ με το οποίο αυτοπροτάθηκε ως υποψήφιος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, στις 29 Αυγούστου του ’23, λίγες ημέρες πριν από τον πρώτο γύρο των εσωκομματικών εκλογών, είχε χαρακτηρίσει τους γονείς του «αυτοδημιούργητους». Και συνέχισε ως εξής:
«Η μητέρα μου, οδοντίατρος, δούλευε μέρα-νύχτα να στηρίξει τον πατέρα μου όσο εκείνος άρχιζε την εταιρεία του. Τελικά η εταιρεία μεγάλωσε κι εγώ βρέθηκα να μεγαλώνω στην Εκάλη. Μόνο που αυτή η ευμάρεια ήταν τελικά επιφανειακή – όπως ήταν και της Ελλάδας.Το παραδικαστικό κύκλωμα χτύπησε τους γονείς μου και τους πήρε ό,τι είχαν και δεν είχαν. Ετσι, στα 14 μου βρέθηκα μόνος μου στην Αμερική. Οχι για πολυτέλεια. Από ανάγκη». Ο Στέφανος Κασσελάκης βρέθηκε στις ΗΠΑ το «σημαδιακό» για την οικογένειά του 2002, με υποτροφία Δρακόπουλου, όπως είχε αναφέρει στο ίδιο βίντεο. Η δε αναφορά του στο «παραδικαστικό κύκλωμα» έχει να κάνει με τον Μ. Βαρκλαντή – μια και είχε ειπωθεί ότι ο εκλιπών δικηγόρος είχε σχέσεις με κάποιον από το κύκλωμα εκείνης της εποχής (2005), χωρίς ωστόσο να κατηγορηθεί ποτέ από τη Δικαιοσύνη για εμπλοκή του στη συγκεκριμένη υπόθεση. Ωστόσο, σε εκείνο το βίντεο ο Στέφανος Κασσελάκης είχε πει επίσης ότι το παραδικαστικό κύκλωμα «χτύπησε τους γονείς του και τους πήρε ό,τι είχαν και δεν είχαν». Οπως αποδεικνύεται 22 χρόνια μετά, με τη μεταβίβαση εκείνη, ο Θεόδωρος Κασσελάκης είχε εισπράξει πάνω από 2 εκατ. ευρώ, ενώ είχε δώσει και σχεδόν ένα εκατομμύριο σε εκείνον που του πήρε «ό,τι είχε και δεν είχε»…
Η απόφαση του ΣτΕ για τις οφειλες του πατέρα Κασσελάκη
«Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου και αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα σκέφθηκε κατά τον Νόμο: Επειδή, με την υπό κρίση αίτηση, για την άσκηση της οποίας έχει κατατεθεί το νόμιμο παράβολο (αριθ. ηλεκτρονικού παραβόλου 249211435959 0218 0004/2018), ζητείται η αναίρεση της 1755/2018 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Πειραιώς, με την οποία απορρίφθηκε έφεση του ήδη αναιρεσείοντος κατά της 3873/2011 απόφασης του Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιώς. Με την τελευταία αυτή απόφαση είχε απορριφθεί ανακοπή του ιδίου κατά των 2940/5.5.2004 και 3348/6.5.2008 πράξεων ταμειακής βεβαίωσης και κατά της 4864/ 18.2.2010 ατομικής ειδοποίησης της Δ.Ο.Υ. ΦΑΕ Πειραιώς, με την οποία κλήθηκε ο αναιρεσείων, ως αλληλεγγύως ευθυνόμενος, να καταβάλει συνολικό ποσό 3.418.002,29 ευρώ, που αντιστοιχεί σε φόρο εισοδήματος και φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας, που βεβαιώθηκαν σε βάρος της αλλοδαπής εταιρείας “OSWEGO ESTATES LIMITED” πλέον προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής ύψους 598.267,24 ευρώ.
[…]
Στις 2.4.1987 συνεστήθη στη Μονροβία της Λιβερίας, κατά το δίκαιο της Λιβερίας, η εταιρεία “OSWEGO ESTATES LIMITED”. Με το 4586/7.5.1988 συμβόλαιο συμβολαιογράφου Αθηνών η εν λόγω εταιρεία αγόρασε ακίνητο, επί των οδών Πανός 2 και Τερψιχόρης στην Εκάλη, αποτελούμενο από οικόπεδο 2.905,81 τ.μ. και διώροφη οικία και, κατόπιν, υπέβαλε δήλωση έναρξης δραστηριότητας στην Ελλάδα με έδρα τον Πειραιά (Ακτή Μιαούλη 93) και αντικείμενο την εκμετάλλευση του ανωτέρω ακινήτου. Ως αντίκλητος της αλλοδαπής εταιρείας στην Ελλάδα φερόταν η Χρυσούλα Βαρσάκη έως τον Ιούλιο 2001 και από τον Αύγουστο 2001 ως νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρείας είχε καταχωρισθεί στο Μητρώο της αρμοδίας Δ.Ο.Υ. Φ.Α.Ε. Πειραιώς ο δικηγόρος Μιχαήλ Βαρκλαντής. Με το από 1.2.1994 ιδιωτικό συμφωνητικό (υπ’ αριθ. καταχ. στη Δ.Ο.Υ. 206/8.3.1994) η εταιρεία εκμίσθωσε το ανωτέρω ακίνητο στον ήδη αναιρεσείοντα Θεόδωρο Κασσελάκη και τη σύζυγό του Ευαγγελία Κασσελάκη μέχρι τον Απρίλιο του 2002, οπότε το μεταβίβασε στην εταιρεία ΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Β.Ε.Τ.Ε. αντί τιμήματος 3.228.173,15 ευρώ, με το 5282/30.4.2002 πωλητήριο συμβόλαιο συμβολαιογράφου Αθηνών, στο οποίο αναφερόταν ως συμβαλλόμενος ο δικηγόρος Μ. Βαρκλαντής ενεργών για λογαριασμό της πωλήτριας εταιρείας OSWEGO, ως πληρεξούσιος αυτής. Οπως προέκυψε από έλεγχο που διενήργησε μεταγενεστέρως η Υπ.Ε.Ε. σχετικά με την ανωτέρω πώληση, το έτος 2002 η αγοράστρια του ακινήτου ΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Β.Ε.Τ.Ε. είχε λάβει από την τράπεζα ALPHA BANK δάνειο για την πληρωμή του τιμήματος και των εξόδων της πώλησης και είχαν εκδοθεί αρχικώς τρεις επιταγές εις διαταγήν της εταιρείας OSWEGO, οι οποίες παραδόθηκαν στον Μ. Βαρκλαντή και, στη συνέχεια, αυτές αντικαταστάθηκαν με δεκαεννέα νέες επιταγές συνολικής αξίας 3.228.173,15 ευρώ εις διαταγήν του Μ. Βαρκλαντή˙ από τις οπισθογραφήσεις και τα λοιπά στοιχεία των επιταγών προέκυψε ότι οι έξι εισπράχθηκαν ή κατατέθηκαν συμψηφιστικά σε προσωπικό λογαριασμό του Μ. Βαρκλαντή, ενώ οι λοιπές δεκατρείς επιταγές, συνολικής αξίας 2.235.060 ευρώ, παραδόθηκαν στον αναιρεσείοντα (βλ. το 593/12.1.2009 δελτίο πληροφοριών της Υπ.Ε.Ε.). Στις 27.3.2002 υπάλληλοι του Σ.Δ.Ο.Ε. διενήργησαν έλεγχο στο δικηγορικό γραφείο του Μ. Βαρκλαντή και κατέσχεσαν με την 9/27.3.2002 έκθεση διάφορα ανεπίσημα στοιχεία, που αφορούσαν την εταιρεία OSWEGO˙ μεταξύ αυτών ήσαν τα υπ’ αριθ. 15 και 16 στοιχεία και το από 12.12.2001 ιδιωτικό συμφωνητικό μεταξύ του αναιρεσείοντος και του ανωτέρω δικηγόρου, από τα οποία προέκυπτε, κατά τον έλεγχο, ότι πραγματικοί ιδιοκτήτες (beneficial owners) της εταιρείας ήσαν οι Θεόδωρος και Ευαγγελία Κασσελάκη (βλ. το 114423/14.10.2002 δελτίο πληροφοριών του Σ.Δ.Ο.Ε.). Ειδικότερα, με το κατασχεθέν ως άνω ιδιωτικό συμφωνητικό ο αναιρεσείων, ως νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρείας CASCO INTERNATIONAL A.B.E.E., αναγνώρισε την ύπαρξη οφειλής της εταιρείας αυτής προς τον Μ. Βαρκλαντή και δεσμεύθηκε για την εξόφλησή της δηλώνοντας τα εξής: «Προς τον ίδιο σκοπό και δεδομένης της ιδιότητάς μου ως beneficial owner και δη κατά ποσοστό 50% της υπεράκτιας εταιρείας με την επωνυμία Oswego Estates Limited, της οποίας νόμιμος γενικός πληρεξούσιος είναι ο ίδιος ως ανωτέρω Μ. Βαρκλαντής, δηλώνω ρητά, ανέκκλητα και ανεπιφύλακτα ότι εκχωρώ από τούδε στον Μ. Βαρκλαντή το ισόποσο προς την ανωτέρω οφειλή μέρος από το καταβληθησόμενο τίμημα κατά την επικείμενη αγοραπωλησία είτε ενός ακινήτου ιδιοκτησίας της εταιρείας “Oswego Estates Limited” κειμένου επί της οδού Πανός 2 στην Εκάλη Αττικής είτε του συνόλου των μετοχών της ίδιας εταιρείας και συγκεκριμένα μέχρι του ποσού των 36.801.000 δραχμών ή 108.000 ευρώ. Βεβαιώνω τέλος ότι η ανωτέρω εκχώρηση είναι γνωστή και στη σύζυγό μου Ευαγγελία Κασσελάκη, η οποία είναι beneficial owner της εταιρείας “Oswego Estates Limited” κατά το υπόλοιπο 50% και η οποία δεν έχει καμία αντίρρηση ως προς τη σύνταξη και υπογραφή του παρόντος».
[…]
Περαιτέρω, η Χρυσούλα Βαρσάκη, η οποία στις ανωτέρω δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος της OSWEGO είχε δηλωθεί ως αντίκλητος αυτής στην Ελλάδα, υπέβαλε στη Δ.Ο.Υ. το από 13.4.2004 υπόμνημα, με το οποίο αρνήθηκε ότι είχε οποιαδήποτε σχέση με την εταιρεία, ανέφερε δε ότι ήταν υπάλληλος σε άλλες εταιρείες συμφερόντων του αναιρεσείοντος και τον Φεβρουάριο 1994 ο ίδιος τής ζήτησε επιτακτικά να ενεργήσει ως πληρεξούσια, αντιπρόσωπος και αντίκλητος της εταιρείας OSWEGO, της οποίας αυτός και η σύζυγός του ήσαν μόνοι πραγματικοί ιδιοκτήτες.
[…]
Η επίδοση των εν λόγω φύλλων ελέγχου έγινε προς τον Δήμαρχο Πειραιά διότι, όπως αναφέρεται στα αντίστοιχα 5559/ 29.2.2008 έγγραφα του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ., κατά τον χρόνο της επίδοσης, η εταιρεία OSWEGO φέρεται ότι είχε διακόψει τις εργασίες της και δεν υπήρχε στη δηλωθείσα διεύθυνση της έδρας της, ενώ, ο νόμιμος εκπρόσωπός της Θ. Κασσελάκης αναζητηθείς στην κατοικία του, στην οδό Θεμιστοκλέους 17 στην Εκάλη, διαπιστώθηκε ότι εκεί ήταν άγνωστος.
[…]
με το από 13.4.2004 υπόμνημά της προς τη Δ.Ο.Υ. η Χ. Βαρσάκη, φερομένη ως αντίκλητος της OSWEGO, ανέφερε ότι μόνοι πραγματικοί ιδιοκτήτες της εταιρείας ήσαν ο αναιρεσείων και η σύζυγός του
[…]
η υπό κρίση αίτηση θα έπρεπε να απορριφθεί, λόγω, όμως, της σπουδαιότητος του τεθέντος ερμηνευτικού ζητήματος του άρθρου 115 παρ. 2 του Κ.Φ.Ε., το Τμήμα, υπό την παρούσα πενταμελή σύνθεση, κρίνει ότι η υπόθεση πρέπει να παραπεμφθεί στην επταμελή σύνθεση του Τμήματος
Περαιτέρω, το δικάσαν δικαστήριο έλαβε ιδίως υπ’ όψιν ότι:
1/ναι μεν ο Μ. Βαρκλαντής δηλώθηκε στο Μητρώο της Δ.Ο.Υ. Φ.Α.Ε. Πειραιώς, ως νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρείας OSWEGO, από τον Αύγουστο 2001, πλην όμως
α/ η εγγραφή του στο Μητρώο έλαβε χώρα εκ των υστέρων στις 26.4.2002 (σχετ. το 29039/29.10.2010 έγγραφο του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ.), δηλαδή λίγες ημέρες πριν την πώληση του ακινήτου και αφού είχε ξεκινήσει η έρευνα του Σ.Δ.Ο.Ε. και
β/ όπως προκύπτει από την 1032/2016 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, η εγγραφή του αυτή έγινε βάσει δηλώσεων, οι οποίες δεν έφεραν υπογραφή, αλλά μόνον τη σφραγίδα της εταιρείας,
2/στο 5282/30.4.2002 πωλητήριο συμβόλαιο του ακινήτου της εταιρείας OSWEGO αναφέρεται μεν ως συμβαλλόμενος ο ανωτέρω, πλην όχι ως νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρείας, αλλά ως πληρεξούσιος αυτής,
3/ο αναιρεσείων και η σύζυγός του, με το από 9.5.2005 έγγραφό τους προς τη Δ.Ο.Υ., γνωστοποίησαν ότι οποιοδήποτε πληρεξούσιο έχει καταθέσει ή θα καταθέσει στο μέλλον ο Μ. Βαρκλαντής είτε έχει ανακληθεί από τον Αύγουστο 2001 είτε είναι άκυρο ή πλαστό,
4/στο από 12.12.2001 ιδιωτικό συμφωνητικό μεταξύ του αναιρεσείοντος και του Μ. Βαρκλαντή, το οποίο κατασχέθηκε στις 27.3.2002 από το Σ.Δ.Ο.Ε., ο αναιρεσείων είχε δηλώσει ότι ο ίδιος και η σύζυγός του ήσαν οι beneficial owners, κατά 50% έκαστος, της εταιρείας OSWEGO και ότι εκχωρούσε στον Μ. Βαρκλαντή το τίμημα από την επικείμενη πώληση του ακινήτου της εταιρείας ή τις μετοχές αυτής, σε εξόφληση οφειλής του προς αυτόν,
5/επιταγές αξίας 2.235.060 ευρώ που εξέδωσε η αγοράστρια του ακινήτου εταιρεία ΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Β.Ε.Τ.Ε. για την πληρωμή του τιμήματος της αγοραπωλησίας τελικώς παραδόθηκαν στον αναιρεσείοντα,
6/με το από 13.4.2004 υπόμνημά της προς τη Δ.Ο.Υ. η Χ. Βαρσάκη, φερομένη ως αντίκλητος της OSWEGO, ανέφερε ότι μόνοι πραγματικοί ιδιοκτήτες της εταιρείας ήσαν ο αναιρεσείων και η σύζυγός του και
7/ο αναιρεσείων ενεργών ως νόμιμος εκπρόσωπος της OSWEGO είχε υποβάλει στη Δ.Ο.Υ. Φ.Α.Ε. Πειραιώς την από 13.4.2004 αίτηση διοικητικής επίλυσης της διαφοράς για τα εκδοθέντα φύλλα ελέγχου φόρου εισοδήματος της εταιρείας των οικονομικών ετών 1995-2001 και κατόπιν είχε υπογράψει τα σχετικά πρακτικά επίλυσης της διαφοράς συνομολογώντας κατ’ ουσίαν, με τον τρόπο αυτό, ότι αποδεχόταν την ανωτέρω ιδιότητα.
Με βάση τα ανωτέρω κρίθηκε με την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση ότι ο αναιρεσείων «[…] ήταν ο δικαιούχος και ο εν τοις πράγμασι ασκών τη διοίκηση της εταιρείας στην Ελλάδα και ότι αφού μοναδικό αντικείμενο εργασιών της εταιρείας OSWEGO στην Ελλάδα ήταν η εκμετάλλευση του συγκεκριμένου ακινήτου, μετά την από 30.4.2002 πώληση αυτού η δραστηριότητά της στην Ελλάδα έπαυσε -εφόσον δεν αποδείχθηκε το αντίθετο- και τούτο κατ’ ουσίαν ισοδυναμεί με λύση της εταιρείας […]». Για την κρίση αυτή λήφθηκε άλλωστε υπ’ όψιν και το γεγονός ότι, προκειμένης της επίδοσης των φύλλων ελέγχου, η εταιρεία δεν βρέθηκε στη δηλωθείσα διεύθυνση της έδρας της στον Πειραιά.
Υπό τα δεδομένα αυτά, το δικάσαν δικαστήριο έκρινε ότι νομίμως η φορολογική αρχή θεώρησε τον αναιρεσείοντα ως αλληλεγγύως ευθυνόμενο για την πληρωμή των βεβαιωθέντων σε βάρος της αλλοδαπής εταιρείας φόρων, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 115 παρ. 2 του ν. 2238/1994, και κοινοποίησε σ’ αυτόν την προσβληθείσα με την ανακοπή ατομική ειδοποίηση.
Επειδή, τέλος, με τα άρθρα 15 και 16 του ν. 3091/2002 (Α΄ 330) θεσπίσθηκε ειδικός ετήσιος φόρος επί των ακινήτων που βρίσκονται στην Ελλάδα και ανήκουν κατά κυριότητα ή επικαρπία στα νομικά πρόσωπα και στις νομικές οντότητες του άρθρου 51Α παρ. 3 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, ορίσθηκε δε ότι «Παρένθετα πρόσωπα ευθύνονται σε ολόκληρο με τον υπόχρεο για την καταβολή του φόρου […] Για τους σκοπούς του νόμου αυτού, παρένθετο πρόσωπο είναι κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που συμμετέχει με οποιαδήποτε μορφή ή ποσοστό σε νομικό πρόσωπο της παραγράφου 1 του άρθρου 15, που έχει κυριότητα ή επικαρπία σε ακίνητο ή συμμετέχει σε τρίτο νομικό πρόσωπο που έχει κυριότητα ή άλλα εμπράγματα δικαιώματα σε ακίνητο ή παρεμβάλλεται με οποιονδήποτε τρόπο στη σειρά των συμμετοχών στο κεφάλαιο ενός νομικού προσώπου».
