Γιατί η Ελλάδα είναι ιδανική για Κέντρα φιλοξενίας και φροντίδας ηλικιωμένων – The Total Business
Στη χώρα μας λειτουργεί ήδη το πρώτο Κέντρο Υγιούς Γήρανσης, στο χωρίο Στάδιο της Τεγέας, ενώ ανάλογες προσπάθειες κρίνονται αναγκαίες.
Ιδιαίτερα θετική εντύπωση έχει προκαλέσει η δημιουργία του πρώτου Κέντρου Υγιούς Γήρανσης της χώρας μας, το οποίο φιλοξενείται στο χωριό Στάδιο της Τεγέας. Πρόκειται για μία προσπάθεια που ακόμα εξελίσσεται, καθώς τα βήματα προόδου συνεχίζονται με μεθοδικότητα και προσήλωση, ενώ όλα ξεκίνησαν πριν από περίπου τρία χρόνια, ύστερα από μια ιδέα της Αλεξάνδρας Στασινοπούλου, μέλος του Δ.Σ. του Κοινωφελούς Ιδρύματος Μιχαήλ Ν. Στασινόπουλος – Βιοχάλκο.
Ένα ίδρυμα που για περίπου 5 δεκαετίες βρίσκεται στο πλευρό της Τεγέας με μία σειρά δράσεων, και έργων υποδομής. Το ίδρυμα είχε στο παρελθόν χαρίσει στον δήμο ένα κτήριο προκειμένου εκεί να δημιουργηθεί το νέο δημαρχείο της πόλης. Εξέλιξη που τελικά δεν πραγματοποιήθηκε καθώς ο δήμος καταργήθηκε με τον «Καλλικράτη» και τελικά η Τεγέα εντάχθηκε στον Δήμο Τρίπολης.
Κάπως έτσι, το κτήριο έμεινε αχρησιμοποίητο. Η κα. Στασινοπούλου λοιπόν ενημερώθηκε ότι στο εξωτερικό υπάρχουν κέντρα υγιούς γήρανσης, και στο μυαλό της «γεννήθηκε» η βάση για τη σημερινή προσπάθεια.
Με την βοήθεια μίας ομάδας επαγγελματιών, το αχρησιμοποίητο κτήριο είναι πλέον το Κέντρο Υγιούς Γήρανσης «Μέντωρ» το οποίο -εκτός από τα οφέλη που απολαμβάνουν οι ηλικιωμένοι- δίνει στην επιστημονική κοινότητα τη δυνατότητα να εστιάσει στην έρευνα, στην ενημέρωση για την υγιή γήρανση, στην πρόληψη και στην εκπαίδευση στη φροντίδα της νόσου Αλτσχάιμερ.
Ανάμεσα στις προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν είναι εκπαίδευση του προσωπικού, όπως των ανθρώπων που υλοποιούν το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» στον Δήμο Τρίπολης αλλά και των φροντιστών ασθενών με άνοια. Σε μελλοντικό χρόνο υπάρχουν άλλωστε σκέψεις για τη λειτουργία και ενός κέντρου ημέρας για ασθενείς με άνοια.
Πάντως, μετά από τρία χρόνια προσπαθειών, το εγχείρημα έχει αρχίσει να αποδίδει, δημιουργώντας σκέψεις σχετικά με το πόσο αναγκαία είναι ανάλογα κέντρα στη χώρα μας.
Η Ελλάδα είναι μια γερασμένη χώρα
Ένας από τους λόγους που καθιστούν τη χώρα μας ιδανική για τη δημιουργία παρόμοιων κέντρων δεν είναι ευχάριστος και σχετίζεται με τη γήρανση που παρουσιάζει ο πληθυσμός.
Συγκεκριμένα, ιδιαιτέρως ανησυχητικά είναι τα δεδομένα που γνωστοποίησε πρόσφατα η Ελληνική Γεροντολογική και Γηριατρική Εταιρεία προβλέπεται αύξηση 188% για τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, 351% για τα άτομα ηλικίας άνω των 85 ετών και 1.004% για τα άτομα που ξεπερνούν τα 100 χρόνια.
Την ίδια ώρα, ο εν δυνάμει οικονομικά ενεργός πληθυσμός της χώρας μας, στον οποίο υπολογίζονται όλοι οι πολίτες ηλικίας 20-69 ετών που δυνητικά θα μπορούσαν να δουλέψουν, προβλέπεται να μειωθεί αισθητά και να φτάσει σε 4,8 με 5,5 εκατ. το 2050, από 7 εκατομμύρια το 2015.
Ακόμα, ο πραγματικός οικονομικά ενεργός πληθυσμός θα μειωθεί από 4,7 εκατομμύρια το 2015 σε 3-3,7 εκατομμύρια, την ώρα που η χώρα μας συγκατοικεί με την Ιταλία στη τρίτη θέση με τον χαμηλότερο δείκτη γεννήσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με 9‰, καθώς μπροστά μας βρίσκεται μόνο η Γερμανία (8,4‰) και η Πορτογαλία (8,5‰).
Στις τρομακτικές διαπιστώσεις από την ανάλυση των στοιχείων συμπεριλαμβάνεται και το γεγονός ότι θα έχουμε μείωση του πληθυσμού της Ελλάδας από τα 11 εκατομμύρια το 2013 στα 8,3 έως 10 εκατομμύρια το 2050. Μιλάμε δηλαδή για μία απώλεια πληθυσμού η οποία θα κυμανθεί από 800 χιλιάδες μέχρι 2,5 εκατομμύρια άτομα.
Αξίζει να σημειωθεί λοιπόν ότι, με βάση τα ίδια στοιχεία, τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών αντιπροσωπεύουν σήμερα στη χώρα μας ποσοστό πάνω από το 21,3% του πληθυσμού και, σύμφωνα με τις προβλέψεις, το 2030 θα είναι περίπου το 30% του πληθυσμού, ενώ το 2050 θα πλησιάσουν το 1/3 του πληθυσμού, με πιο απαισιόδοξες προβλέψεις να κάνουν λόγο ακόμα και για ποσοστό άνω του 40%.
Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι παρόμοια κέντρα «υγιούς γήρανσης» θα γίνεται όλο και πιο πολύτιμα στη χώρα μας, καθώς όχι μόνο αυξάνεται ο αριθμός των ηλικιωμένων στην Ελλάδα, αλλά, ταυτόχρονα, δεν θα υπάρχουν πλέον και οι νεότεροι σε ηλικία συγγενείς όπως πχ τα παιδιά για να αναλάβουν τον ρόλο του φροντιστή.
Συνεπώς, όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα έχουν την ανάγκη να βρουν ένα μέρος που θα μπορούν να έχουν επικοινωνία με συνομήλικούς τους, να κάνουν διάφορες δραστηριότητες και να απολαμβάνουν και τη φροντίδα που χρειάζονται.
Πέρα όμως από την Ελλάδα και σε όλη την Ευρώπη παρατηρούνται σχεδόν τα ίδια φαινόμενα γήρανσης του πληθυσμού και αυτό σε συνδυασμό με το κλίμα στην χώρα μας θα μπορούσε να καταστήσει την Ελλάδα την καλύτερη επιλογή για την δημιουργία τέτοιων κέντρων φιλοξενίας ανθρώπων 3ης ηλικίας.
Τα τελευταία χρόνια μάλιστα έχουν κάνει και στην Ελλάδα την εμφάνισή τους ορισμένα κέντρα φροντίδας ηλικιωμένων που δεν θυμίζουν σε τίποτα τα κλασικά γηροκομεία του παρελθόντος. Πολυτελείς εγκαταστάσεις στους εξωτερικούς και τους εσωτερικούς χώρους, ειδικά μενού και πλήθος δραστηριοτήτων και παροχών κάνουν τη διαβίωση των ηλικιωμένων να φαντάζει ειδυλλιακή παρά τα όποια προβλήματα της τρίτης ηλικίας.
Μιλάμε για σχεδόν ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις με δίκλινα και μονόκλινα δωμάτια, τοποθετημένες σε ειδυλλιακές τοποθεσίες μέσα στο πράσινο, πολλές από τις οποίες διαθέτουν και πισίνα. Μέσα σε αυτές οι ένοικοι απολαμβάνουν μενού ειδικά διαμορφωμένο από διαιτολόγο-διατροφολόγο, ανάλογα με τις παθήσεις και τις προτιμήσεις τους.
Εκτός από την κλασική ιατρική περίθαλψη, που παρέχεται σε κάθε γηροκομείο, παρέχεται φυσιοθεραπεία, υδροθεραπεία, αλλά και ψυχιατρική – ψυχολογική υποστήριξη με δραστηριότητες που δυναμώνουν τις γνωστικές λειτουργίες των πελατών και τους βοηθούν να αναπτύξουν και τις συναισθηματικές τους δεξιότητες
Μοναξιά και ασθένειες
Είναι εξαιρετικά σημαντικό άλλωστε να κατανοήσουμε τον συσχετισμό μεταξύ μοναξιάς και ασθενειών. Για παράδειγμα, η κατάθλιψη είναι μία πολύ δυσάρεστη συνέπεια της μοναξιάς, την οποία μάλιστα συναντάμε στους ηλικιωμένους σε ποσοστό 19%, σχεδόν τετραπλάσιο από εκείνο της άνοιας, το οποίο στις ίδιες ηλικίες δεν ξεπερνάει το 5%.
Η κατάθλιψη όμως είναι γνωστό ότι αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για άνοια, μαζί με μοναξιά, σακχαρώδη διαβήτη, υπέρτασ, μειωμένη άσκηση και μειωμένη ακοή.
Ειδικά οι άνδρες φαίνεται να είναι πιο ευάλωτοι μετά την συνταξιοδότησή τους, καθώς ενα 15% των υγιών ανδρών εμφανίζει απάθεια, σε σχέση με 9% στις γυναίκες. Γίνεται λοιπόν αντιλητπό ότι γι αυτούς τους ανθρώπους πρέπει να βρεθεί μία «συνέχεια» στη ζωή, μέσα από κοινωνικοποίηση και διάφορες δραστηριότητες.
Ανάλογα κέντρα λοιπόν, σε συνδυασμό με προγράμματα βοήθειας στο σπίτι αποτελούν πολύτιμο σύμμαχο για την υγεία των ανθρώπων τρίτης ηλικίας
Υψηλού επιπέδου ιατρικό προσωπικό
Ένα ακόμα «όπλο» της χώρας μας για την δημιουργία ανάλογων κέντρων είναι το υψηλό επίπεδο του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού. Η Ελλάδα διαθέτει εξαιρετικούς γιατρούς και νοσηλευτές που μπορούν να υποστηρίξουν την λειτουργεία κέντρων «υγιούς γήρανσης» και να σταθούν δίπλα στο πλευρό των ανθρώπων που τους χρειάζονται.
Εξάλλου, αυτά τα κέντρα όταν στελεχώνονται με καταρτισμένους ανθρώπους μπορούν να προχωρήσουν και στην εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων για την μελέτη και καταπολέμηση διαφόρων ασθενειών που συνδέονται με την τρίτη ηλικία.
Ταυτόχρονα δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι στον αντίποδα το ΕΣΥ δε μπορεί να υποστηρίξει ανάλογες προσπάθειες, εξαιτίας των σημαντικών ελλείψεων που αντιμετωπίζει. Κάπως έτσι γίνεται ακόμα εντονότερη η ανάγκη για την υιοθέτηση πρωτοβουλιών που θα καλύψουν το συγκεκριμένο κενό.
Η ανάγκη για Κέντρα Υγιούς Γήρανσης στην Ελλάδα όλο και αυξάνεται
Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι η Ελλάδα αποτελεί ένα ιδανικό μέρος για την δημιουργία και ανάπτυξη παρόμοιων κέντρων, τα οποία θα προσφέρουν ουσιαστικό κοινωνικό έργο αλλά ταυτοχρόνως θα βοηθήσουν και την ιατρική κοινότητα να αποκωδικοποιήσει σε μεγαλύτερο βαθμό τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η τρίτη ηλικία.