Η κρίσιμη καμπή του 2025

O Ντ. Τραμπ δεν έχει αναλάβει ακόμη τα καθήκοντά του και προανήγγειλε ότι προτίθεται να επιβάλει νέους δασμούς 25% στα προϊόντα από το Μεξικό και τον Καναδά και 10% δασμούς στα προϊόντα από την Κίνα. Κινέζοι και Καναδοί άρχισαν τις προειδοποιήσεις για τις επιπτώσεις μιας τέτοιας ενέργειας και η αβεβαιότητα που προκαλεί το ενδεχόμενο ενός εμπορικού πολέμου απλώνεται σε οικονομίες και αγορές.

Ο εκλεγμένος Αμερικανός πρόεδρος δεν αναφέρθηκε σε πιθανή επιβολή δασμών στην Ευρώπη και ευτυχώς, γιατί η κατάσταση στη ευρωπαϊκή οικονομία αν επιβεβαιωθεί ένα τέτοιο σενάριο, θα γίνει ζοφερή. Το ισοζύγιο εξαγωγών εισαγωγών δεν αφήνει περιθώρια να πιστεύει η ΕΕ ότι σε έναν εμπορικό πόλεμο μπορεί να απαντήσει με επιβολή δασμών. Εξάγει στην Αμερική κάτι παραπάνω από 500 δισ. και εισάγει αμερικανικά προϊόντα περίπου 250 εκατ. Η Αμερική είναι σήμερα ο μεγαλύτερος πελάτης των γερμανικών εξαγωγών και είναι προφανείς οι δυσάρεστες επιπτώσεις που θα έχει ένας εμπορικός πόλεμος για την ισχυρότερη οικονομία της ΕΕ.

Την ίδια στιγμή, οι αναλυτές υποστηρίζουν ότι τυχόν επιβολή από τις ΗΠΑ δασμών 10% στην ΕΕ θα πλήξουν τις ευρωπαϊκές εξαγωγές σε ΙΧ, χημικά κ.ά., μειώνοντας το ΑΕΠ της Ευρώπης έως και 1,5%. Αν εξελιχθεί έτσι η κατάσταση, η Ευρώπη θα κινδυνεύει να βυθιστεί σε ύφεση, το ευρώ θα υποχωρήσει και οι μειώσεις των επιτοκίων της ΕΚΤ είναι αμφίβολο αν θα βοηθήσουν να περιοριστεί η ζημιά που θα υποστεί η οικονομία. Για τις ευρωπαϊκές χρηματιστηριακές αγορές είναι καλύτερα να μη συζητάμε.

Τη δύσκολη συγκυρία προφανώς διαπιστώνει και η ΕΚΤ η οποία μόλις πριν από λίγες ημέρες προειδοποίησε ότι η Ευρωζώνη διατρέχει κίνδυνο νέας κρίσης χρέους αν δεν καταφέρει να περιορίσει την αβεβαιότητα που προκαλεί η ασταθής και απρόβλεπτη πολιτική συγκυρία, να επιταχύνει τους ρυθμούς ανάπτυξης και να μειώσει το δημόσιο χρέος. Στην ετήσια έκθεσή της για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, η ΕΚΤ εκφράζει ανησυχία για τις επιπτώσεις ενός νέου εμπορικού πολέμου και επισημαίνει ότι τόσο τα χρέη, όσο και τα δημοσιονομικά ελλείμματα των χωρών της Ευρωζώνης βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα. Στην έκθεση αναφέρεται πως η κεντρική τράπεζα θεωρεί πιθανόν να επιστρέψει το κλίμα ανησυχίας μεταξύ των επενδυτών σχετικά με τη βιωσιμότητα του χρέους κρατών-μελών, κάτι που θα επιφέρει νέα αύξηση στο κόστος δανεισμού. Η ΕΚΤ επισημαίνει επίσης και τα εσωτερικά μέτωπα, δηλαδή τις αβεβαιότητες που δημιούργησε το αποτέλεσμα πρόσφατων εκλογών και στέκεται ιδιαίτερα στη Γαλλία που είναι σε κατάσταση πολιτικής αβεβαιότητας και αυξάνεται το κόστος δανεισμού της.

Αν επιβεβαιωθούν οι ανησυχίες για την οικονομία της ΕΕ, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ελληνική οικονομία θα μείνει στο απυρόβλητο. Στην Ευρώπη είναι οι μεγάλοι πελάτες του τουρισμού μας, όπως και οι σημαντικοί εμπορικοί εταίροι για τις εξαγωγές μας. Για αυτό και πολύ σωστά ενεργεί η Κυβέρνηση, η οποία προγραμματίζει αλλεπάλληλες και κάποιες πρόωρες αποπληρωμές του δημοσίου χρέους από τον επόμενο μήνα και το 2025.