Μια νέα εμπειρία η επίσκεψη στο ανακαινισμένο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίου – Εγκαίνια στις 14 Δεκεμβρίου
Ένα νέο μουσείο σε ένα ιστορικό, διατηρητέο κτήριο, εμπλουτισμένο και με εκθέματα, που βρίσκονταν για χρόνια στις αποθήκες μπορεί να νοείται πλέον το Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίου, που εγκαινιάζεται στις 14 Δεκεμβρίου από την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.
Στεγασμένο στο λαμπρό, νεοκλασικό κτήριο της παλαιάς Δημοτικής Αγοράς, ένα έξοχο κτίσμα, που θεωρείται έργο του γερμανού αρχιτέκτονα Ερνστ Τσίλερ στο κέντρο της πόλης περιλαμβάνει αρχαία ευρήματα από όλη την περιοχή της Αιγιάλειας από την 4η χιλιετία π.Χ. έως και την ύστερη αρχαιότητα καταγράφοντας την μακραίωνη ιστορία της και αναδεικνύοντας τον ρόλο που διαδραμάτισε στον ελληνικό πολιτισμό.
Δεν ήταν μόνον τα ευρήματα άλλωστε, που ήδη εκτίθονταν στο μουσείο από την δεκαετία του 1990, όταν λειτούργησε για πρώτη φορά αλλά και όσα προέκυψαν από τις αρχαιολογικές ανασκαφές της τελευταίας δεκαπενταετίας είτε στο πλαίσιο της κατασκευής των μεγάλων έργων είτε από την συστηματική έρευνα σε θέσεις αρχαίων πόλεων.
Η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαΐας Αννίτα Κουμούση
Αυτά, που οδήγησαν την κυρία Αννίτα Κουμούση, Έφορο Αρχαιοτήτων Αχαΐας να εκκινήσει την διαδικασία της επανέκθεσης, μαζί εξάλλου, με την αντιμετώπιση χρόνιων ελλείψεων ολόκληρου του κτηρίου.
«Η ιδέα να εμπλουτισθεί η υπάρχουσα έκθεση με νέες ενότητες γεννήθηκε όταν πρωτοείδα στις αποθήκες του μουσείου όλα αυτά τα εξαιρετικά ευρήματα.
Έπρεπε να βγουν από εκεί, να προβάλλουν την ιστορία και την τέχνη της αρχαίας Αιγιάλειας και να γνωρίσει ο κόσμος τις μέχρι πρότινος άγνωστες αρχαιολογικές θέσεις, απ’ όπου προήλθαν», όπως μας λέει η ίδια.
Με την ολοκλήρωση της προσπάθειας έτσι, «ο στόχος, που ήταν να αποκτήσει το Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίου μια νέα δυναμική, να γίνει ελκυστικό και προσβάσιμο σε όλες τις ομάδες επισκεπτών και ταυτόχρονα να προβληθεί ο πολιτιστικός πλούτος της Αιγιάλειας, μέσω του έργου που επιτελεί το υπουργείο Πολιτισμού, πιστεύω ότι επιτεύχθηκε».
Ο εκθεσιακός χώρος στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίου
Τα ευρήματα των ανασκαφών
Η νέα έκθεση αποτελείται από επτά ενότητες, οι οποίες αναπτύσσονται στους πλαϊνούς χώρους του στεγασμένου αιθρίου, εκεί όπου κατά την εποχή της λειτουργίας του κτηρίου ως Δημοτική Αγορά βρίσκονταν τα καταστήματα.
Ευρήματα από τις ανασκαφές στην Τραπεζά
Αυτή η ιδιαίτερη αρχιτεκτονική μάλιστα, προσδίδει στο μουσείο έναν χαρακτήρα ξεχωριστό, καθώς δεν μοιάζει με κανένα άλλο.
Σύμφωνα με την μουσειολογική μελέτη, η οποία οφείλεται στον αρχαιολόγο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαΐας Ανδρέα Βόρδο οι εκθεσιακές ενότητες είναι κατανεμημένες ανά περιοχές. Αφορούν στο Αίγιο κατ΄αρχάς, που η ιστορία του αρχίζει ήδη από την Νεολιθική εποχή.
Επίσης στην Τραπεζά και συγκεκριμένα στην θέση που ταυτίζεται με τις αρχαίες Ρύπες, όπου η ανασκαφή να έχει φέρει στο φως μυκηναϊκή νεκρόπολη με πολύτιμα κτερίσματα, στα Μάρμαρα Αιγείρας όπου έχει εντοπισθεί ιερό της Κλασικής εποχής καθώς και στην Τράπεζα Διακοπτού.
Ακόμη, στα Νικολέικα όπου τα ευρήματα σχετίζονται με την αρχαία Ελίκη, στην αρχαία Κερύνεια και στην Σελιάνα – αρχαία Φελλόη.
Ευρήματα από τις ανασκαφές στην Σελιάνα
Η ανακαίνιση και ο εκσυγχρονισμός
Νέα διαμόρφωση του εκθεσιακού χώρου, νέες προθήκες και βάθρα, νέοι φωτισμοί και νέες εφαρμογές επιφυλάσσουν εξάλλου, στον επισκέπτη μια ολοκληρωμένη και σύγχρονη εμπειρία επίσκεψης.
Δέπας αμφικύπελο στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίου
Οι τοίχοι του εκθεσιακού χώρου επενδύθηκαν εσωτερικά με φύλλα διάτρητης γαλβανιζέ λαμαρίνας. Ενώ οι 24 νέες, μεταλλικές προθήκες τριών τύπων είναι αυτοφωτιζόμενες (και οκτώ εξ αυτών κλιματιζόμενες, όσες φιλοξενούν ευάλωτα στην θερμοκρασία αντικείμενα).
Πολύτιμα εκθέματα στην έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Αιγίου
Επιπλέον δώδεκα μεταλλικά βάθρα τοποθετήθηκαν για την ανάδειξη συγκεκριμένων αρχαιοτήτων ενώ τέσσερις ειδικές κατασκευές προορίζονται για την έκθεση αγγείων (ξύλινη κατασκευή), για την τοποθέτηση μιας κεραμικής εστίας, για την ανασύσταση του αετώματος ενός αρχαίου ιερού και τέλος μία μεταλλική τράπεζα για οθόνες αφής.
Αγγεία, ειδώλια και αγαλματίδια στην έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Αιγίου
Παράλληλα κατασκευάστηκαν επτά μεταλλικά αναλόγια και πινακίδες για το δίγλωσσο εποπτικό υλικό ενώ ψηφιακές εφαρμογές απευθύνονται σε διάφορες ηλικιακές ομάδες επισκεπτών.
Όψη της έκθεσης στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίου
Σε ολόκληρο τον εκθεσιακό χώρο εξάλλου, έγινε εγκατάσταση ειδικού φωτισμού, ενώ τοποθετήθηκε κλιματισμός σε όλο το κτήριο.
Βασικό μέλημα υπήρξε και η προσβασιμότητα για άτομα με κινητικά προβλήματα τόσο στο εσωτερικό του μουσείου, όσο και στον νέο εκθεσιακό χώρο ενώ κατασκευάστηκε και χώρος υγιεινής για ΑμΕΑ, απευθείας προσβάσιμος από τον νέο εκθεσιακό χώρο.
Το χέρι από χάλκινο χάλκινου άγαλμα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίου
Το διατηρητέο κτήριο
Και όλα αυτά σε ένα εκπληκτικό κτήριο, που κατασκευάστηκε το 1890 ακριβώς για να στεγάσει την Αγορά της πόλης.
Γενική άποψη του εκθεσιακού χώρου
Αρχιτεκτονικά μάλιστα θεωρούνται τολμηρές και άκρως επιτυχημένες οι μικρές ασυμμετρίες στις προσόψεις του -προέκυψαν λόγω της κατωφέρειας του εδάφους – που ξεφεύγουν από την ακαμψία του νεοκλασικισμού.
Το κτήριο είχε παραχωρηθεί στο υπουργείο Πολιτισμού από το 1983 για την δημιουργία μουσείου, του οποίου τα εγκαίνια έγιναν το 1994.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίου, κτήριο Τσίλερ
Ένα χρόνο αργότερα όμως, μετά τον σεισμό που έπληξε το Αίγιο τόσο το κτήριο όσο και μέρος των εκθεμάτων υπέστησαν ζημιές, οπότε η επαναλειτουργία του ήρθε το 1999.
Η ανακαίνιση και η επανέκθεσή του σήμερα, υλοποιήθηκε στο διάστημα 2020-2023 μέσω χρηματοδότησης από το Διασυνοριακό Πρόγραμμα INTERREG Ελλάδα – Ιταλία 2014-2020 «TheRout_Net/Thematic routes and networks» με προϋπολογισμό 803.000 ευρώ.
Ένα νέο μουσείο σε ένα ιστορικό, διατηρητέο κτήριο, εμπλουτισμένο και με εκθέματα, που βρίσκονταν για χρόνια στις αποθήκες μπορεί να νοείται πλέον το Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίου, που εγκαινιάζεται στις 14 Δεκεμβρίου από την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.
Στεγασμένο στο λαμπρό, νεοκλασικό κτήριο της παλαιάς Δημοτικής Αγοράς, ένα έξοχο κτίσμα, που θεωρείται έργο του γερμανού αρχιτέκτονα Ερνστ Τσίλερ στο κέντρο της πόλης περιλαμβάνει αρχαία ευρήματα από όλη την περιοχή της Αιγιάλειας από την 4η χιλιετία π.Χ. έως και την ύστερη αρχαιότητα καταγράφοντας την μακραίωνη ιστορία της και αναδεικνύοντας τον ρόλο που διαδραμάτισε στον ελληνικό πολιτισμό.
Δεν ήταν μόνον τα ευρήματα άλλωστε, που ήδη εκτίθονταν στο μουσείο από την δεκαετία του 1990, όταν λειτούργησε για πρώτη φορά αλλά και όσα προέκυψαν από τις αρχαιολογικές ανασκαφές της τελευταίας δεκαπενταετίας είτε στο πλαίσιο της κατασκευής των μεγάλων έργων είτε από την συστηματική έρευνα σε θέσεις αρχαίων πόλεων.
Η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαΐας Αννίτα Κουμούση
Αυτά, που οδήγησαν την κυρία Αννίτα Κουμούση, Έφορο Αρχαιοτήτων Αχαΐας να εκκινήσει την διαδικασία της επανέκθεσης, μαζί εξάλλου, με την αντιμετώπιση χρόνιων ελλείψεων ολόκληρου του κτηρίου.
«Η ιδέα να εμπλουτισθεί η υπάρχουσα έκθεση με νέες ενότητες γεννήθηκε όταν πρωτοείδα στις αποθήκες του μουσείου όλα αυτά τα εξαιρετικά ευρήματα.
Έπρεπε να βγουν από εκεί, να προβάλλουν την ιστορία και την τέχνη της αρχαίας Αιγιάλειας και να γνωρίσει ο κόσμος τις μέχρι πρότινος άγνωστες αρχαιολογικές θέσεις, απ’ όπου προήλθαν», όπως μας λέει η ίδια.
Με την ολοκλήρωση της προσπάθειας έτσι, «ο στόχος, που ήταν να αποκτήσει το Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίου μια νέα δυναμική, να γίνει ελκυστικό και προσβάσιμο σε όλες τις ομάδες επισκεπτών και ταυτόχρονα να προβληθεί ο πολιτιστικός πλούτος της Αιγιάλειας, μέσω του έργου που επιτελεί το υπουργείο Πολιτισμού, πιστεύω ότι επιτεύχθηκε».
Ο εκθεσιακός χώρος στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίου
Τα ευρήματα των ανασκαφών
Η νέα έκθεση αποτελείται από επτά ενότητες, οι οποίες αναπτύσσονται στους πλαϊνούς χώρους του στεγασμένου αιθρίου, εκεί όπου κατά την εποχή της λειτουργίας του κτηρίου ως Δημοτική Αγορά βρίσκονταν τα καταστήματα.
Ευρήματα από τις ανασκαφές στην Τραπεζά
Αυτή η ιδιαίτερη αρχιτεκτονική μάλιστα, προσδίδει στο μουσείο έναν χαρακτήρα ξεχωριστό, καθώς δεν μοιάζει με κανένα άλλο.
Σύμφωνα με την μουσειολογική μελέτη, η οποία οφείλεται στον αρχαιολόγο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαΐας Ανδρέα Βόρδο οι εκθεσιακές ενότητες είναι κατανεμημένες ανά περιοχές. Αφορούν στο Αίγιο κατ΄αρχάς, που η ιστορία του αρχίζει ήδη από την Νεολιθική εποχή.
Επίσης στην Τραπεζά και συγκεκριμένα στην θέση που ταυτίζεται με τις αρχαίες Ρύπες, όπου η ανασκαφή να έχει φέρει στο φως μυκηναϊκή νεκρόπολη με πολύτιμα κτερίσματα, στα Μάρμαρα Αιγείρας όπου έχει εντοπισθεί ιερό της Κλασικής εποχής καθώς και στην Τράπεζα Διακοπτού.
Ακόμη, στα Νικολέικα όπου τα ευρήματα σχετίζονται με την αρχαία Ελίκη, στην αρχαία Κερύνεια και στην Σελιάνα – αρχαία Φελλόη.
Ευρήματα από τις ανασκαφές στην Σελιάνα
Η ανακαίνιση και ο εκσυγχρονισμός
Νέα διαμόρφωση του εκθεσιακού χώρου, νέες προθήκες και βάθρα, νέοι φωτισμοί και νέες εφαρμογές επιφυλάσσουν εξάλλου, στον επισκέπτη μια ολοκληρωμένη και σύγχρονη εμπειρία επίσκεψης.
Δέπας αμφικύπελο στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίου
Οι τοίχοι του εκθεσιακού χώρου επενδύθηκαν εσωτερικά με φύλλα διάτρητης γαλβανιζέ λαμαρίνας. Ενώ οι 24 νέες, μεταλλικές προθήκες τριών τύπων είναι αυτοφωτιζόμενες (και οκτώ εξ αυτών κλιματιζόμενες, όσες φιλοξενούν ευάλωτα στην θερμοκρασία αντικείμενα).
Πολύτιμα εκθέματα στην έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Αιγίου
Επιπλέον δώδεκα μεταλλικά βάθρα τοποθετήθηκαν για την ανάδειξη συγκεκριμένων αρχαιοτήτων ενώ τέσσερις ειδικές κατασκευές προορίζονται για την έκθεση αγγείων (ξύλινη κατασκευή), για την τοποθέτηση μιας κεραμικής εστίας, για την ανασύσταση του αετώματος ενός αρχαίου ιερού και τέλος μία μεταλλική τράπεζα για οθόνες αφής.
Αγγεία, ειδώλια και αγαλματίδια στην έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Αιγίου
Παράλληλα κατασκευάστηκαν επτά μεταλλικά αναλόγια και πινακίδες για το δίγλωσσο εποπτικό υλικό ενώ ψηφιακές εφαρμογές απευθύνονται σε διάφορες ηλικιακές ομάδες επισκεπτών.
Όψη της έκθεσης στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίου
Σε ολόκληρο τον εκθεσιακό χώρο εξάλλου, έγινε εγκατάσταση ειδικού φωτισμού, ενώ τοποθετήθηκε κλιματισμός σε όλο το κτήριο.
Βασικό μέλημα υπήρξε και η προσβασιμότητα για άτομα με κινητικά προβλήματα τόσο στο εσωτερικό του μουσείου, όσο και στον νέο εκθεσιακό χώρο ενώ κατασκευάστηκε και χώρος υγιεινής για ΑμΕΑ, απευθείας προσβάσιμος από τον νέο εκθεσιακό χώρο.
Το χέρι από χάλκινο χάλκινου άγαλμα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίου
Το διατηρητέο κτήριο
Και όλα αυτά σε ένα εκπληκτικό κτήριο, που κατασκευάστηκε το 1890 ακριβώς για να στεγάσει την Αγορά της πόλης.
Γενική άποψη του εκθεσιακού χώρου
Αρχιτεκτονικά μάλιστα θεωρούνται τολμηρές και άκρως επιτυχημένες οι μικρές ασυμμετρίες στις προσόψεις του -προέκυψαν λόγω της κατωφέρειας του εδάφους – που ξεφεύγουν από την ακαμψία του νεοκλασικισμού.
Το κτήριο είχε παραχωρηθεί στο υπουργείο Πολιτισμού από το 1983 για την δημιουργία μουσείου, του οποίου τα εγκαίνια έγιναν το 1994.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίου, κτήριο Τσίλερ
Ένα χρόνο αργότερα όμως, μετά τον σεισμό που έπληξε το Αίγιο τόσο το κτήριο όσο και μέρος των εκθεμάτων υπέστησαν ζημιές, οπότε η επαναλειτουργία του ήρθε το 1999.
Η ανακαίνιση και η επανέκθεσή του σήμερα, υλοποιήθηκε στο διάστημα 2020-2023 μέσω χρηματοδότησης από το Διασυνοριακό Πρόγραμμα INTERREG Ελλάδα – Ιταλία 2014-2020 «TheRout_Net/Thematic routes and networks» με προϋπολογισμό 803.000 ευρώ.