Πόσο φταίει η Ουκρανία για το τρομοκρατικό χτύπημα στη Ρωσία;
Η ρωσική πλευρά ρίχνει την ευθύνη στην Ουκρανία για να αποφύγει τη δημόσια συζήτηση για την αποτυχία των μυστικών υπηρεσιών της
Μια εβδομάδα σχεδόν μετά το ύπουλο τρομοκρατικό χτύπημα της περασμένης Παρασκευής, η Ρωσία θρηνεί τα 137 θύματα της και προσπαθεί να απαντήσει στο σκληρό ερώτημα, πως επέτρεψε να συμβεί κάτι τόσο φονικό στα εδάφη της.
Η εξάρθρωση αποφασισμένων και καλά εκπαιδευμένων τρομοκρατικών πυρήνων δεν είναι εύκολη υπόθεση για τις υπηρεσίες ασφαλείας μιας χώρας, σημειώνει σχετικό δημοσίευμα του Guardian. Είναι πολλές, ωστόσο, οι ενδείξεις ότι η αδυναμία να αποτραπεί η επίθεση της Παρασκευής οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε μια καταστροφική αποτυχία ασφαλείας εκ μέρους των ρωσικών αρχών.
Πρώτον, υπήρξε η δημόσια προειδοποίηση από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, νωρίτερα το Μάρτιο, ότι είχε πληροφορηθεί για «επικείμενα σχέδια τρομοκρατών να στοχεύσουν μεγάλες συγκεντρώσεις στη Μόσχα». Η προειδοποίηση, η οποία κοινοποιήθηκε μυστικά στη ρωσική κυβέρνηση, υποδηλώνει ότι η Ουάσινγκτον είχε λάβει συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με μια επερχόμενη επίθεση. Όμως ο Βλαντιμίρ Πούτιν, τρεις ημέρες πριν από την επίθεση, απέκρουσε τις προειδοποιήσεις αυτές, χαρακτηρίζοντάς αυτές «προσπάθεια τρομοκράτησης και εκφοβισμού της κοινωνίας μας».
PHNjcmlwdCBzcmM9Imh0dHBzOi8vcGxheWVyLmdsb21leC5jb20vaW50ZWdyYXRpb24vMS9nbG9tZXgtcGxheWVyLmpzIj48L3NjcmlwdD4NCjxnbG9tZXgtcGxheWVyDQogIGRhdGEtaW50ZWdyYXRpb24taWQ9IjQwNTk5djE3bDI4eTBxb3oiDQogIGRhdGEtcGxheWxpc3QtaWQ9InYtZDA0aWR6dGU1czFsIj4NCjwvZ2xvbWV4LXBsYXllcj4NCjxzY3JpcHQgdHlwZT0iYXBwbGljYXRpb24vbGQranNvbiI+DQp7IkBjb250ZXh0IjoiaHR0cDovL3NjaGVtYS5vcmciLCJAdHlwZSI6IlZpZGVvT2JqZWN0IiwibmFtZSI6Is6jz4TOvyDPgM6tzr3OuM6/z4IgzrLPhc64zrnPg868zq3Ovc63IM63IM+Bz4nPg865zrrOriDOus6/zrnOvc+Jzr3Or86xIiwiZGVzY3JpcHRpb24iOiI1IM63zrzOrc+BzrXPgiDOvM61z4TOrCDPhM6/IM6czrHOus61zrvOtc65z4wgz4PPhM63IM6cz4zPg8+HzrEgzrzOtSDPhM6/z4XOu86sz4fOuc+Dz4TOv869IDEzOSDOvc61zrrPgc6/z43Pgiwgzr/Ou86/zrrOu863z4HPjs64zrfOus6xzr0gzr/OuSDOrc+BzrXPhc69zrXPgiDPhM+Jzr0gz4PPic+Dz4TOuc66z47OvSDPg8+Fzr3Otc+BzrPOtc6vz4nOvSDPg8+EzrEgz4PPhc69z4TPgc6vzrzOvM65zrEgz4TOv8+FIM66z4TOt8+Bzq/Ov8+FLiDOpM63zr0gzq/OtM65zrEgz47Pgc6xIM6hz47Pg86/zrkgzrHOvs65z4nOvM6xz4TOv8+Nz4fOv865IM66zrHPhM63zrPOv8+Bzr/Pjc69IM+EzrfOvSDOn8+FzrrPgc6xzr3Or86xIM+Mz4TOuSDOtc68z4DOu86tzrrOtc+EzrHOuSwgzrrOrM+Ezrkgz4DOv8+FIM60zrnOsc+IzrXPjc60zrXOuSDPhM6/IM6azq/Otc6yzr8gzrrOsc65IM6/zrkgzpfOoM6RLiIsInRodW1ibmFpbFVybCI6Imh0dHBzOi8vaTJ0aHVtYnMuZ2xvbWV4LmNvbS9kQzFpY1RSNVoyNDNaWFJwWkd3dk1qQXlOQzh3TXk4eU55OHhNUzgxTWw4d05WODJOakEwTURnMk5UazNPVE5sTG1wd1p3PT0vcHJvZmlsZTpwbGF5ZXItOTYweDU0MCIsImR1cmF0aW9uIjoiUFQyTTE4UyIsInVwbG9hZERhdGUiOiIyMDI0LTAzLTI3VDExOjUzOjE2LjAwMFoiLCJjb250ZW50VXJsIjoiaHR0cHM6Ly92aWRlby13ZWJzZWFyY2gtaW5kZXhpbmcubWVzLmdsb21leC5jbG91ZC81NzE3YmUvdi1kMDRpZHp0ZTVzMWwubXA0IiwiZW1iZWRVcmwiOiJodHRwczovL3BsYXllci5nbG9tZXguY29tL2ludGVncmF0aW9uLzEvaWZyYW1lLXBsYXllci5odG1sP2ludGVncmF0aW9uSWQ9NDA1OTl2MTdsMjh5MHFveiZwbGF5bGlzdElkPXYtZDA0aWR6dGU1czFsIiwicHJvdmlkZXIiOnsiQHR5cGUiOiJPcmdhbml6YXRpb24iLCJuYW1lIjoiZ2xvbWV4IEdtYkgiLCJsb2dvIjp7IkB0eXBlIjoiSW1hZ2VPYmplY3QiLCJ1cmwiOiJodHRwczovL3BsYXllci5nbG9tZXguY29tL2xvZ29fdkAyeC5wbmciLCJ3aWR0aCI6MTM2LCJoZWlnaHQiOjE0Nn19fQ0KPC9zY3JpcHQ+
Υπό το πρίσμα της δημόσιας απόρριψης της απειλής από τον Ρώσο πρόεδρο, φαίνεται επίσης ότι οι ρωσικές αρχές δεν έλαβαν πρόσθετα μέτρα ασφαλείας για την προστασία τόσο μεγάλων συγκεντρώσεων, με πολυάριθμους μάρτυρες να μιλούν για μια φτωχή παρουσία ανδρών ασφαλείας στο Crocus City Hall.
Η αντίδραση της αστυνομίας στις επιθέσεις ήταν τόσο αργή που η χούφτα των επιτιθέμενων μπόρεσε να περιφέρεται στο χώρο κατά βούληση, να σκοτώσει περισσότερους από 130 ανθρώπους και στη συνέχεια να ξεγλιστρήσει χωρίς να συλληφθεί ή να δεχτεί πυρά επί τόπου.
Για μια χώρα με έναν γιγαντιαίο, εκτεταμένο μηχανισμό ασφαλείας, αυτή η αργή αντίδραση είναι σοκαριστική. Ορισμένοι Ρώσοι συνέκριναν με νόημα την απούσα αντίδραση της αστυνομίας την Παρασκευή, με τη συντριπτική αστυνομική παρουσία στην κηδεία του ηγέτη της αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι, μετά το θάνατό του σε ρωσική φυλακή.
«Η FSB είχε προφανώς λάθος προτεραιότητες. Είχαν διαθέσει τους βασικούς πόρους τους στην Ουκρανία και στην εγχώρια αντιπολίτευση. Αυτές είναι οι προτεραιότητες που τους δόθηκαν από την κορυφή της ηγεσίας», δήλωσε ο Μαρκ Γκαλεότι, ειδικός στις ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας.
Καθώς η καταστολή των διαφωνούντων έχει ενταθεί τα τελευταία δύο χρόνια της ρωσικής εισβολής στα ουκρανικά εδάφη, οι υπηρεσίες ασφαλείας του Πούτιν έχουν κυνηγήσει ανθρώπους που έβαζαν like σε αντιπολεμικό περιεχόμενο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, LGBTQ+ εφήβους που μπορούν πλέον να κατηγορηθούν για «εξτρεμισμό» απλώς και μόνο επειδή παρακολουθούν βραδιές σε γκέι κλαμπ, και ανθρώπους που καταθέτουν λουλούδια στη μνήμη του Ναβάλνι.
Χιλιάδες αξιωματούχοι ασφαλείας έχουν απομακρυνθεί από τα καθημερινά εργασιακά τους πόστα στη Ρωσία για να αναλάβουν τον έλεγχο των πρόσφατα κατακτημένων τμημάτων της Ουκρανίας, συλλαμβάνοντας Ουκρανούς πολίτες και σπέρνοντας τον τρόμο σε μια ξένη χώρα, αντί να παρακολουθούν τις απειλές για την ασφάλεια στο εσωτερικό της χώρας.
Η αλήθεια είναι ότι υπήρχε επίσης η αίσθηση ότι η απειλή από την εγχώρια ισλαμιστική τρομοκρατία, που ήταν πάντα παρούσα κατά την πρώτη δεκαετία της διακυβέρνησης Πούτιν, είχε υποχωρήσει. Η συγκέντρωση ισχυρών όπλων στην περιοχή του Βόρειου Καυκάσου, σε συνδυασμό με την άδεια που δόθηκε σε αρκετές χιλιάδες ριζοσπάστες να φύγουν για τη Συρία και το Ιράκ πριν από αρκετά χρόνια, οδήγησε στην αίσθηση ότι ο αγώνας κατά της ισλαμιστικής τρομοκρατίας είχε τελειώσει.
«Όλοι χαλάρωσαν και υπήρχε μια γενική αίσθηση ότι δεν υπήρχε πλέον σοβαρή απειλή», δήλωσε ένας αναλυτής, που απασχολείται με το φαινόμενο στο εσωτερικό της Ρωσίας.
PHNjcmlwdCBzcmM9Imh0dHBzOi8vcGxheWVyLmdsb21leC5jb20vaW50ZWdyYXRpb24vMS9nbG9tZXgtcGxheWVyLmpzIj48L3NjcmlwdD4NCjxnbG9tZXgtcGxheWVyDQogIGRhdGEtaW50ZWdyYXRpb24taWQ9IjQwNTk5djE3bDI4eTBxb3oiDQogIGRhdGEtcGxheWxpc3QtaWQ9InYtZDAzdnlsb2l2bWE5Ij4NCjwvZ2xvbWV4LXBsYXllcj4NCjxzY3JpcHQgdHlwZT0iYXBwbGljYXRpb24vbGQranNvbiI+DQp7IkBjb250ZXh0IjoiaHR0cDovL3NjaGVtYS5vcmciLCJAdHlwZSI6IlZpZGVvT2JqZWN0IiwibmFtZSI6Is6hz4nPg86vzrE6IM6cz4DOsc+BzqzOtiDPg8+FzrvOu86uz4jOtc+Jzr0gzrPOuc6xIM+Ezr8gzrzOsc66zrXOu861zrnPjCDPg8+EzrcgzpzPjM+Dz4fOsSIsImRlc2NyaXB0aW9uIjoizqHPic+Dzq/OsTogzpzPgM6xz4HOrM62IM+Dz4XOu867zq7PiM61z4nOvSDOs865zrEgz4TOvyDOvM6xzrrOtc67zrXOuc+MIM+Dz4TOtyDOnM+Mz4PPh86xIiwidGh1bWJuYWlsVXJsIjoiaHR0cHM6Ly9pMXRodW1icy5nbG9tZXguY29tL2RDMWpOV041TVc1M2NHSjViblF2TWpBeU5DOHdNeTh5Tmk4eE9DOHlPRjh4TkY4Mk5qQXpNVE5pWldObU1qWTJMbXB3Wnc9PS9wcm9maWxlOnBsYXllci05NjB4NTQwIiwiZHVyYXRpb24iOiJQVDVNMThTIiwidXBsb2FkRGF0ZSI6IjIwMjQtMDMtMjZUMTg6Mjk6NDIuMDAwWiIsImNvbnRlbnRVcmwiOiJodHRwczovL3ZpZGVvLXdlYnNlYXJjaC1pbmRleGluZy5tZXMuZ2xvbWV4LmNsb3VkL2VlMGJhNi92LWQwM3Z5bG9pdm1hOS5tcDQiLCJlbWJlZFVybCI6Imh0dHBzOi8vcGxheWVyLmdsb21leC5jb20vaW50ZWdyYXRpb24vMS9pZnJhbWUtcGxheWVyLmh0bWw/aW50ZWdyYXRpb25JZD00MDU5OXYxN2wyOHkwcW96JnBsYXlsaXN0SWQ9di1kMDN2eWxvaXZtYTkiLCJwcm92aWRlciI6eyJAdHlwZSI6Ik9yZ2FuaXphdGlvbiIsIm5hbWUiOiJnbG9tZXggR21iSCIsImxvZ28iOnsiQHR5cGUiOiJJbWFnZU9iamVjdCIsInVybCI6Imh0dHBzOi8vcGxheWVyLmdsb21leC5jb20vbG9nb192QDJ4LnBuZyIsIndpZHRoIjoxMzYsImhlaWdodCI6MTQ2fX19DQo8L3NjcmlwdD4=
Η δυναμική που διαδραματίστηκε στην επίθεση της Παρασκευής, με τους περισσότερους από τους δράστες να είναι προφανώς ριζοσπαστικοποιημένοι πολίτες του Τατζικιστάν, είναι διαφορετική από τις τρομοκρατικές επιθέσεις στην αρχή της διακυβέρνησης Πούτιν, όταν οι δράστες προέρχονταν κατά κύριο λόγο από τον Βόρειο Καύκασο.
«Η ισλαμική τρομοκρατία της Κεντρικής Ασίας παραμένει ένα πραγματικό πρόβλημα για την FSB. Η FSB έχει μεγάλη εμπειρία στην αντιμετώπιση των εξτρεμιστών στον Καύκασο, έχει δαπανήσει τεράστιους πόρους γι’ αυτόν τον σκοπό, αλλά η κεντρική Ασία είναι περισσότερο ένα τυφλό σημείο», δήλωσε ο Γκαλεότι στη βρετανική εφημερίδα.
Όπως ήταν αναμενόμενο, στον απόηχο της επίθεσης, οι φήμες και οι άγριες θεωρίες σχετικά με το ποιος μπορεί να ήταν «πραγματικά» υπεύθυνος, ακόμη και όταν το Ισλαμικό Κράτος ανέλαβε την ευθύνη για την αιματοχυσία, αφθονούν.
Ο Πούτιν υπαινίχθηκε υποτιθέμενες ουκρανικές διασυνδέσεις με τις επιθέσεις και οι Ρώσοι φιλοπόλεμοι σχολιαστές προχώρησαν ακόμη περισσότερο, κάνοντας μια συντονισμένη προσπάθεια να αποδείξουν ότι οι ισχυρισμοί του Ισλαμικού Κράτους ήταν παραπλανητικοί και ότι οι επιθέσεις οργανώθηκαν στην πραγματικότητα από το Κίεβο. Η Ουκρανία αρνήθηκε σθεναρά τις σχετικές κατηγορίες.
Στο μεταξύ, οι ουκρανικές στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών και ορισμένοι δυτικοί σχολιαστές υπέθεσαν ότι το όλο θέμα ήταν μια «ψεύτικη σημαία», δηλαδή ένα γεγονός που οργανώθηκε ή διευκολύνθηκε από το Κρεμλίνο για να εδραιώσει την πολεμική επιχείρηση του στην Ουκρανία.
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν αποδείξεις για τα παραπάνω, αν και οι συντονισμένοι ισχυρισμοί περί ουκρανικής εμπλοκής από ρωσικές πηγές υποδηλώνουν ότι το Κρεμλίνο σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει τα επακόλουθα των επιθέσεων για πολιτικό όφελος του.
Οι επόμενες ημέρες θα φανερώσουν αν οι ισχυρισμοί του Κρεμλίνου περί ουκρανικής εμπλοκής είναι απλά μια τακτική αντιπερισπασμού από την αποτυχία των μυστικών υπηρεσιών ή αν θα χρησιμοποιηθούν για να ενισχύσουν την αναβάθμιση της πολεμικής ρητορικής στο εσωτερικό της Ρωσίας.
PHNjcmlwdCBzcmM9Imh0dHBzOi8vcGxheWVyLmdsb21leC5jb20vaW50ZWdyYXRpb24vMS9nbG9tZXgtcGxheWVyLmpzIj48L3NjcmlwdD4NCjxnbG9tZXgtcGxheWVyDQogIGRhdGEtaW50ZWdyYXRpb24taWQ9IjQwNTk5djE3bDI4eTBxb3oiDQogIGRhdGEtcGxheWxpc3QtaWQ9InYtZDAzc2RpcXJnZXR0Ij4NCjwvZ2xvbWV4LXBsYXllcj4NCjxzY3JpcHQgdHlwZT0iYXBwbGljYXRpb24vbGQranNvbiI+DQp7IkBjb250ZXh0IjoiaHR0cDovL3NjaGVtYS5vcmciLCJAdHlwZSI6IlZpZGVvT2JqZWN0IiwibmFtZSI6IklTSVMtSzogzpHPhc+Ezr/OryDOtc6vzr3Osc65IM6/zrkgzrzOsc66zrXOu86sz4HOt860zrXPgiDPhM63z4IgzpzPjM+Dz4fOsc+CIiwiZGVzY3JpcHRpb24iOiLOpM65IM61z4DOuc60zrnPjs66zrXOuSDOus6xIM+Az4nPgiDPh8+BzrfOvM6xz4TOv860zr/PhM61zq/PhM6xzrkgzrcgzr/Pgc6zzqzOvc+Jz4POty4iLCJ0aHVtYm5haWxVcmwiOiJodHRwczovL2kxdGh1bWJzLmdsb21leC5jb20vZEMxak5XTjVNVzUzY0dKNWJuUXZNakF5TkM4d015OHlOaTh4TlM4eU9WOHdOMTgyTmpBeVpUbGpNMll4TVRSbUxtcHdadz09L3Byb2ZpbGU6cGxheWVyLTk2MHg1NDAiLCJkdXJhdGlvbiI6IlBUNE00OFMiLCJ1cGxvYWREYXRlIjoiMjAyNC0wMy0yNlQxNTozMTozMS4wMDBaIiwiY29udGVudFVybCI6Imh0dHBzOi8vdmlkZW8td2Vic2VhcmNoLWluZGV4aW5nLm1lcy5nbG9tZXguY2xvdWQvMjgyOWYwL3YtZDAzc2RpcXJnZXR0Lm1wNCIsImVtYmVkVXJsIjoiaHR0cHM6Ly9wbGF5ZXIuZ2xvbWV4LmNvbS9pbnRlZ3JhdGlvbi8xL2lmcmFtZS1wbGF5ZXIuaHRtbD9pbnRlZ3JhdGlvbklkPTQwNTk5djE3bDI4eTBxb3omcGxheWxpc3RJZD12LWQwM3NkaXFyZ2V0dCIsInByb3ZpZGVyIjp7IkB0eXBlIjoiT3JnYW5pemF0aW9uIiwibmFtZSI6Imdsb21leCBHbWJIIiwibG9nbyI6eyJAdHlwZSI6IkltYWdlT2JqZWN0IiwidXJsIjoiaHR0cHM6Ly9wbGF5ZXIuZ2xvbWV4LmNvbS9sb2dvX3ZAMngucG5nIiwid2lkdGgiOjEzNiwiaGVpZ2h0IjoxNDZ9fX0NCjwvc2NyaXB0Pg==
Κι ενώ σε πολλές χώρες, θα εγείρονταν σοβαρά πολιτικά ερωτήματα μετά από μια τέτοια επίθεση, ο Πούτιν είναι γνωστό στα 23 χρόνια που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της ρωσικής εξουσίας ότι σπάνια τιμωρεί υφισταμένους του για αποτυχίες και πιθανότατα και αυτή τη φορά θα πράξει τα ανάλογα για να αποφύγει να διογκωθεί η συζήτηση περί εθνικής καταστροφής, την αποκλειστική ευθύνη της οποίας φέρουν οι μυστικές υπηρεσίες της Ρωσίας.
«Θα πίστευε κανείς ότι θα έπρεπε να πέσουν κεφάλια στην FSB, αλλά δεν υπήρξε καμία ουσιαστική τιμωρία για τις αποτυχίες των πληροφοριών τους κατά τη διάρκεια της εισβολής στην Ουκρανία. Ο Πούτιν διστάζει να προχωρήσει σε έναν σημαντικό ανασχηματισμό», καταλήγει ο Γκαλεότι.