Πραγματική φοβέρα ή προετοιμασία για ανακωχή;

Ο νέος πύραυλος oreshnik και η σκληρή ομιλία του Πούτιν ξαφνικά στην τηλεόραση, σε μεγάλο βαθμό ερμηνεύτηκαν ως προειδοποίηση πως η Ρωσία δεν θα εγκαταλείψει τα εδάφη που κέρδισε, θα συνεχίσει τον πόλεμο με την Ουκρανία μέχρι τελικής νίκης και η εμπλοκή της Δύσης θα οδηγήσει σε γενικευμένο πόλεμο με πυρηνικά όπλα—τακτικά ή μη.

Αυτή είναι η συμβατική ερμηνεία. Συνδυάζεται μάλιστα με την δήλωση του Τραμπ ότι θα τελειώσει τον πόλεμο με ένα τηλεφώνημα και μέσα σ’ ένα 24ωρο για να καταλήξει σ’ ένα μάλλον σκοτεινό σενάριο για το μέλλον της Ουκρανίας. Πολλοί έχουν ερμηνεύσει την δήλωση αυτή ως παράδοση της Ουκρανίας άνευ όρων.

Ουδείς γνωρίζει το μυαλό του Πούτιν, βέβαια. Ψύχραιμοι παρατηρητές, όμως, υποστηρίζουν μία διαφορετική εκδοχή— δηλαδή ότι ουσιαστικά βλέπουμε τις τελευταίες κινήσεις υπερήφανης επίθεσης και αποτελεσματικής άμυνας πριν την ανακωχή. Οι δύο εμπόλεμοι θέλουν να δημιουργήσουν τις κατάλληλες εντυπώσεις.

Είναι γεγονός ότι ο Τραμπ θα κάνει ότι μπορεί για να απομπλέξει τις ΗΠΑ από ένα μακροχρόνιο πόλεμο. Η πραγματικότητα, όμως, δεν επιδέχεται την απλοϊκότητα της άμεσης κατάπαυσης της σύγκρουσης, κι αυτό διότι δύο διαστάσεις αν δεν την ακυρώνουν, τουλάχιστον την υπονομεύουν. Πρώτον, μία νίκη της Ρωσίας κατ’ επέκταση θα ερμηνευόταν ως νίκη και του Ιράν, της Κίνας και της Β. Κορέας. Σίγουρα ο Τραμπ το απεύχεται και, εξάλλου, πολλοί Ρεπουμπλικάνοι στο Κογκρέσο δεν το θέλουν. Δεύτερον, από το 2018 και μετά –οπότε και σε όλη την διάρκεια της προεδρίας Biden– ο Zelensky φρόντισε να κρατήσει ανοιχτά κανάλια επικοινωνίας και συνεννόησης με το Ρεπουμπλικανικό κόμμα και τον προσωπικά.

Επιπλέον, λίγοι συνειδητοποιούν ότι και οι πέντε νόμοι που ενέκριναν την βοήθεια προς την Ουκρανία ψηφίστηκαν από τους Δημοκρατικούς με την βοήθεια Ρεπουμπλικάνων γερουσιαστών και βουλευτών. Χωρίς αυτήν δεν θα είχαν εγκριθεί. Το λόμπι της Ουκρανίας στην Ουάσιγκτον είναι ισχυρότατο και με πολλά ερείσματα στο σύνολο του Κογκρέσου.

Ο Τραμπ θα κάνει το παν να τελειώσει ο πόλεμος, αλλά μάλλον θα μεσολαβήσουν δύσκολες ημέρες μέχρι τότε, καθώς η κάθε πλευρά θα προσπαθεί να αποκτήσει κάποια πλεονεκτήματα πριν την ανακωχή. Ενώ έχουν σαφέστατα κουραστεί, παραταύτα οι Ουκρανοί έχουν ενισχύσει την εγχώρια παραγωγή πολεμικού υλικού, και μάλιστα με πολλές καινοτομίες και βελτιώσεις. Θα συνεχίσουν να πολεμούν, αναγνωρίζοντας ότι εδάφη έχουν χαθεί. Δεν θα δεχτούν, όμως, μία ατιμωτική ειρήνη: η ανταλλαγή πληθυσμών και αιχμαλώτων και η επιστροφή των παιδιών που απήγαγαν οι Ρώσοι, θα είναι βασική προϋπόθεση για να σιγήσουν τα όπλα.

Η Ε.Ε. δεν θα μείνει έξω από το παιγνίδι – ο Τραμπ θα φροντίσει γι’ αυτό. Το πιο πιθανό είναι ότι θα πιέσει την Ευρώπη να καλύψει το κενό που θα αφήσει η σταδιακή μείωση της βοήθειας των ΗΠΑ προς την Ουκρανία, μέχρι την στιγμή που θα καταφέρει ο ίδιος να συνεννοηθεί με τον Πούτιν. Στο μεταξύ ο Τραμπ μπορεί ίσως να ανακαλύψει ότι άλλος ήταν ο Πούτιν το 2016 και άλλος είναι σήμερα το 2024.

Η πίεση προς την Ευρώπη θα ασκηθεί έτσι κι αλλιώς στο πλαίσιο της απαίτησης για μεγαλύτερη συμμετοχή της Ευρώπης στις δαπάνες του ΝΑΤΟ. Η Ουκρανία θα είναι η στιγμή της αλήθειας για την Ευρώπη – ή θα πραγματοποιήσει φυγή προς τα εμπρός, πολιτική και οικονομική ή θα κινδυνεύσει σοβαρά να διαλυθεί.

Ανατροπές στο γεωπολιτικό παιγνίδι ενδέχεται, πάντως, να φέρει η Μέση Ανατολή. Αν οι πληροφορίες για νέα και εκτεταμένη προσπάθεια του Ιράν να εμπλουτίσει ουράνιο είναι ορθές, οι ΗΠΑ του Τραμπ βρεθούν σε δύσκολη θέση. Εφόσον αποδέχονται τον στόχο του Ισραήλ να εξοντώσει την Χαμάς και να αποδυναμώσει την Χεζμπολά, πολύ περισσότερο δεν θα δεχτούν να αποκτήσει το Ιράν πυρηνικά—γεγονός που θα ισοδυναμεί με πλήρη ανατροπή της γεωπολιτικής ισορροπίας – και όχι μόνο στην Μέση Ανατολή.

Αυτή η εγγενής αντινομία της εξωτερικής πολιτικής του Τραμπ μπορεί πιθανώς να ερμηνεύσει την φαινομενική σιωπή του νέου Αμερικανού προέδρου στο θέμα της Ουκρανίας.

Διαβάστε επίσης

Τώρα, πιο πολύ από ποτέ είναι αναγκαία η συνοχή στη Ν.Δ.