Τι σημαίνει για την Ελλάδα η νέα ηγεσία στις Βρυξέλλες – Η στρατηγική της Αθήνας

Η Αθήνα μέσα από μία καλά μελετημένη στρατηγικη επιχείρησε να διαβασει το γεωπολιτικό περιβάλλον, να προβλέψει συσχετισμούς δυνάμεων και να βρεθεί σε θέση ισχύος, ποντάρoντας στα σωστά «άλογα».

Τώρα η Αθήνα ευελπιστεί να «στρίψει» το τιμόνι της Ένωσης στα ζητήματα που «πονούν» την Ελλάδα. Στην ακρίβεια, στην άμυνα, στη μετανάστευση και στη στήριξη του αγροτικού κόσμου.

Όπως σημείωναν στο CNN Greece στελέχη με απόλυτη γνώση όλων των παρασκηνιακών διαπραγματεύσεων και οι τρεις (Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, Αντόνιο Κόστα και Κάγια Κάλλας) δεν θα βρίσκονταν στις θέσεις τους χωρίς τις παρεμβάσεις και την διαπραγμάτευση του Έλληνα Πρωθυπουργού.

Τις τελευταίες 15 ημέρες, μακριά από τις κάμερες, Μητσοτάκης και Τουσκ κατά μόνας και κατά ομάδες επικοινώνησαν με όλους τους ευρωπαίους ηγέτες μέσω τηλεφωνημάτων και zoom ώστε να κλειδώσουν αυτοί οι τρεις στην ηγεσία της Ένωσης. Η Ευρωπαϊκή Τρόικα αυτό το γνωρίζει πολύ καλά…

Η πιο κρίσιμη θέση είναι αυτή της Προέδρου της Επιτροπής αλλά υπενθυμίζεται πως ο Πρωθυπουργός έχει πολύ καλές σχέσεις και με τον σοσιαλιστή, βετεράνο της ευρωπαϊκής πολιτικής Πορτογάλο Αντόνιο Κόστα, από τότε που ήταν Πρωθυπουργός για σχεδόν μία δεκαετία. Μάλιστα ο Κυριάκος Μητσοτάκης τον είχε επισκεφθεί στη Λισαβόνα το 2021 και οι δύο ηγέτες συζήτησαν τότε ζητήματα κομβικής σημασίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση όπως η αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης για την αναζωογόνηση των ευρωπαϊκών οικονομιών μετά την πανδημία, η ψηφιακή μετάβαση, το μεταναστευτικό και η Ανατολική Μεσόγειος.

Πολύ καλή η προσωπικά σχέση του Κυριάκου Μητσοτάκη και με την νέα Ύπατη Εκπρόσωπο της Ε.Ε για την άμυνα και την εξωτερική πολιτική. Το 2021 υπενθυμίζεται, ο Πρωθυπουργός βρέθηκε στο Ταλίν, της Εσθονίας όπου έγινε δεκτός από την Εσθονή Πρωθυπουργό. Συζητήθηκε, τότε, η ανάγκη συντονισμένης αντιμετώπισης των μεταναστευτικών προκλήσεων στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ και ιδίως της απειλής εργαλειοποίησης των μεταναστευτικών ροών.

Το «ποντάρισμα» στην Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν

Ως γνωστόν ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν ένας εκ των δύο διαπραγματευτών για λογαριασμό της πολιτικής οικογένειας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, η πρότασή του μεγαλύτερου ευρωπαϊκού κόμματος ήταν η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να ανανεώσει τη θητεία της και αυτό το ΕΛΚ το κατάφερε.

Η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν «χρωστάει» σχολιάζουν πολλοί στις Βρυξέλλες και στην Αθήνα την πιθανή επανεκλογή της στον Κυριάκο Μητσοτάκη και αυτό αναμένεται να αποδειχθεί κρίσιμο την επόμενη πενταετία καθώς οι προκλήσεις της Ένωσης πολλαπλασιάζονται.

Είναι χαρακτηριστικό πως από τον Φεβρουάριο ήδη ο Πρωθυπουργός βγήκε μπροστά, επιλέγοντας «άλογο» και προσδοκώντας να νικήσει ώστε να αδράξει τα γεωπολιτικά οφέλη. Με κοινή επιστολή τους τότε, τον Φεβρουάριο του 2024, Κυριάκος Μητσοτάκης και Ντόναλντ Τουσκ στήριξαν πρώτοι την εκ νέου υποψηφιότητα της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για τη θέση της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι δύο ηγέτες θεωρούνται οι πιο ισχυροί μέσα στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Το αποτέλεσμα των εκλογών τους δικαίωσε και βρέθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής τόσο δυνατοί ώστε να επιβάλλουν τη θέλησή του κόμματος.

Τι σημαίνει αυτό; Πως η Αθήνα θα προωθήσει δυναμικά τα ζητήματα που την καίνε, σε συνέχεια του μηνύματος που έστειλαν οι έλληνες πολίτες στην Κυβέρνηση στις ευρωεκλογές.

Τέλος στα «παιχνιδάκια» πολυεθνικών και δεύτερο Ταμείο Ανάκαμψης

Ο Πρωθυπουργός είναι δεδομένο ότι θα πιέσει την Πρόεδρο της Κομισιόν να αναλάβει χειροπιαστές πρωτοβουλίες στο ζήτημα των αθέμιτων πρακτικών των πολυεθνικών στην ΕΕ.

Από τις 18 Μαΐου ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήγειρε το ζήτημα με επιστολή που έστειλε στην Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν ζητώντας την άμεση παρέμβαση της Κομισιόν στα φαινόμενα αισχροκέρδειας πολυεθνικών εταιρειών. «Ζητώ να διερευνήσει και να παρέμβει σχετικά με τις πολυεθνικές που χρησιμοποιούν τη μεγάλη τους ισχύ για να τιμολογούν και να χρεώνουν τα ίδια προϊόντα σε διαφορετικές τιμές εντός ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς», ανέφερε ο πρωθυπουργός.

«Αυτό πρέπει να σταματήσει και πρέπει να σταματήσει με ευρωπαϊκή πρωτοβουλία» συμπλήρωνε. Τότε οι Βρυξέλλες απάντησαν αμέσως πως η επιστολή του Έλληνα πρωθυπουργού συμβάλλει στο συνολικό προβληματισμό για το μέλλον της ενιαίας αγοράς, τονίζοντας ότι η Επιτροπή παραμένει προσηλωμένη στην κατάργηση των αδικαιολόγητων ρυθμιστικών και μη φραγμών για να διασφαλίσει την καλύτερη λειτουργία της ενιαίας αγοράς. Τώρα όλα αυτά πρέπει να γίνουν πράξη.

Το μεγαλύτερο στοίχημα βέβαια αφορά τη δημιουργία ενός Ταμείου Ανάκαμψης 2.0. Στελέχη κοντά στον Πρωθυπουργό υπενθύμισαν στο CNN Greece πως ήταν η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν η οποία δέχθηκε κατά τη διάρκεια της Πανδημίας την αρχική ιδέα του Έλληνα Πρωθυπουργού για την δημιουργία αυτού του εργαλείου.

Το ευρωπαϊκό «iron dome» και η κοινή χρηματοδότηση ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών

Το δεύτερο ζήτημα το οποίο καίει την Ελλάδα και η σχέση Μητσοτάκη – Φον Ντερ Λάιεν μπορεί να αποδειχθεί κρίσιμη είναι αυτό της ενίσχυσης της αμυντικής συνεργασία σε όλα τα επίπεδα και η συμφωνία για κοινή χρηματοδότηση ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών.

Συμφωνία στο ζήτημα ακόμη δεν υπάρχει, η κα Φον Ντερ Λάιεν θα πρέπει να λειάνει το έδαφος ώστε η συζήτηση να ανοίξει και σε αυτό ποντάρει η Αθήνα, όπως είχε γίνει στο παρελθόν και με την ιδέα του Ταμείου Ανάκαμψης, όπου και εκεί υπήρχαν αρχικά εντονότατες αντιδράσεις από πολλά κράτη μέλη, οι οποίες κάποια στιγμή κάμφθηκαν για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο.

Μένει να φανεί επίσης το τι θα κάνει η νέα Πρόεδρος της Κομισιόν για την ευρωπαϊκή αεράμυνα. Στα τέλη Μαΐου, Μητσοτάκης και Τούσκ με επιστολή στην Κομισιόν ζήτησαν τη δημιουργία μίας κοινής ασπίδας για την αεράμυνα της Ευρώπης, με κοινοτική χρηματοδότηση. Μάλιστα η επικεφαλής της Κομισιόν υιοθέτησε κατά τη διάρκεια του debate για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την πρόταση για κοινή ευρωπαϊκή αεράμυνα…