Το «στοίχημα» της Ευρώπης στην επόμενη πενταετία
Μπαίνουμε στην τελική ευθεία για τις ευρωεκλογές. Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για την EE στα επόμενα χρόνια; Έμπειροι ευρωβουλευτές μιλούν στην DW.
Οικονομία, αμυντική θωράκιση, βιομηχανία και καινοτομία, αλλά και η ανάσχεση ακραίων ή ευρω-σκεπτικιστικών δυνάμεων είναι τα μεγάλα «στοιχήματα» για την Ευρώπη στα επόμενα πέντε χρόνια. Δηλαδή στην επόμενη θητεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που λίγο πολύ θα συμπίπτει με τη θητεία της νέας Κομισιόν. Αυτό προκύπτει από τις δηλώσεις έμπειρων ευρωβουλευτών στην DW. Ποια πολιτική ομάδα μπορεί να ανταποκριθεί καλύτερα σε όλα αυτά;
Ασφαλώς όλοι έχουν τα επιχειρήματά τους. Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), η «πολιτική οικογένεια» της ευρωπαϊκής Κεντροδεξιάς, αυτοπροβάλλεται ως το κατ’ εξοχήν φιλοευρωπαϊκό κόμμα, στα ίχνη του Ρομπέρ Σουμάν και του Κόνραντ Αντενάουερ. Υπό το φως των εξελίξεων στην Ουκρανία, ο επικεφαλής της ομάδας Μάνφρεντ Βέμπερ προειδοποιεί ότι «στα επόμενα πέντε χρόνια θα κριθεί το ερώτημα αν μπορούμε να διατηρήσουμε τις σημερινές βιομηχανικές υποδομές και την ευημερία μας. Εκτός αυτού, η Ευρώπη θα πρέπει να είναι ικανή να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Σε αυτό το κομμάτι, προτεραιότητά μας θα είναι μία ενιαία αγορά για την αμυντική βιομηχανία».
Τι γίνεται με την «πράσινη μετάβαση»;
Η Τέρι Ράιντκε σε πρόσφατη εκδήλωση των Ευρωπαίων Πρασίνων στη ΛυώνΕικόνα: Laurent Cipriani/AP/picture alliance
Μεγάλες φιλοδοξίες, αλλά μικρό πορτοφόλι θα έχει η ΕΕ στα επόμενα πέντε χρόνια. Θεωρητικά θα αυξηθούν οι δαπάνες για την άμυνα, αλλά χωρίς να χαλαρώνει η δημοσιονομική πειθαρχία του Συμφώνου Σταθερότητας. Ο Άντον Χοφράιτερ, επικεφαλής της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του γερμανικού Κοινοβουλίου, εκτιμά ότι απαιτείται ένα ευρωπαϊκό Αμυντικό Ταμείο (τουλάχιστον) 500 δισεκατομμυρίων ευρώ. Παράλληλα όμως, διατηρούνται οι μεγαλόπνοοι και δαπανηροί στόχοι της «πράσινης μετάβασης», που ήταν μία από τις μεγάλες προκλήσεις της προηγούμενης πενταετίας στην Ευρώπη.
Υπό την πίεση διεκδικήσεων, όπως οι πρόσφατες κινητοποιήσεις των αγροτών, κάποιοι από τους φιλόδοξους κλιματικούς στόχους άρχισαν να υποχωρούν τους τελευταίους μήνες. Θα υποστείλουν τη σημαία οι Ευρωπαίοι Πράσινοι, που άφησαν τη σφραγίδα τους στις Βρυξέλλες όσο ποτέ άλλοτε την περασμένη πενταετία, αλλά σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις αναμένουν απώλειες στις κάλπες του Ιουνίου;
Μιλώντας στους δημοσιογράφους κατά την τελευταία σύνοδο του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο, η Τέρι Ράιντκε, εκ των επικεφαλής των Ευρωπαίων Πρασίνων, ξεκαθαρίζει ότι η πολιτική ομάδα της θα επιμείνει στα συμπεφωνημένα, αλλά υποψιάζεται ότι πολλά κράτη-μέλη θα προτιμούσαν να αλλάξουν ατζέντα.
Με αργούς ρυθμούς εξελίσσεται η «πράσινη μετάβαση»Εικόνα: Patrick Pleul/dpa/picture alliance
«Μόλις ολοκληρώσαμε τη συζήτηση για τα συμπεράσματα του Συμβουλίου» λέει η Γερμανίδα ευρωβουλευτής «και θα είδατε κι εσείς ότι σε αυτή τη στρατηγική ατζέντα η ‘πράσινη μετάβαση’ δεν αναφέρεται, παρά μόνο στο περιθώριο. Εμείς, ως Πράσινοι, διαφωνούμε. Είναι η δική μας ατζέντα, όχι μόνο για το περιβάλλον, αλλά και για την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας, που δεν μπορεί να υστερεί στις πράσινες τεχνολογίες. Στην ηλεκτροκίνηση και στην τεχνολογία των ηλιακών πάνελ είδαμε την Ευρώπη να μένει πίσω σε σχέση με άλλες χώρες. Αυτό δεν πρέπει να επαναληφθεί…».
«Ενωμένη, όχι διαιρεμένη Ευρώπη»
Ας ακούσουμε και μία ελληνική φωνή. Ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Νίκος Παπανδρέου βλέπει όχι ένα, αλλά τρία σημαντικά «στοιχήματα» για την επόμενη μέρα, μετά τις ευρωεκλογές. «Το πρώτο είναι μία κοινή αμυντική πολιτική» αναφέρει ο Έλληνας ευρωβουλευτής στην DW. «Πάμε προς τα εκεί, αλλά χωρίς να το έχουμε λύσει ακόμη, γιατί το DΝΑ της Ευρώπης ήταν η ειρήνη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ας μην περιμένουμε πάντα από την Αμερική να μας λύνει τα προβλήματα, όπως είπε ο Εμανουέλ Μακρόν. Το άλλο είναι η συνέχεια της προσπάθειας καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής. Και ένα στοίχημα των προοδευτικών δυνάμεων είναι το κοινωνικό κράτος».
Για τον Νίκο Παπανδρέου το μείζον ερώτημα είναι αν βαδίζουμε προς μία ενωμένη ή προς μία διαιρεμένη Ευρώπη. «Αυτό είναι που διακυβεύεται», επισημαίνει. «Και με τις δυνάμεις στη Γαλλία και τη Γερμανία που δεν κοιτάνε την Ευρώπη με καλό μάτι, κινδυνεύουμε…».
Η Ιράτσε Γκαρσία Πέρεζ σε εκδήλωση των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών (S&D) στην ΚρακοβίαΕικόνα: Beata Zawrzel/NurPhoto/IMAGO
Ακόμη διχάζει το ερώτημα, με ποιον τρόπο μπορούν ή και οφείλουν οι φιλοευρωπαϊκές πολιτικές δυνάμεις να αντιμετωπίσουν τα ακραία, διχαστικά ή ευρω-σκεπτικιστικά κόμματα που ενισχύονται στις δημοσκοπήσεις και ίσως έχουν κομβικό ρόλο στα έδρανα του Στρασβούργου και των Βρυξελλών στην επόμενη πενταετία. Είναι προτιμότερη η πολιτική απομόνωση ή μία στοχευμένη αντιπαράθεση; Απαντώντας σε αυτό το ερώτημα της DW η επικεφαλής των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, Ιράτσε Γκαρσία Πέρεζ, επισημαίνει: «Πρέπει να τους αντιμετωπίσουμε. Mε επιχειρήματα και με πολιτικές. Οι πολίτες πρέπει να αντιληφθούν ποιες πολιτικές θέσεις έχουμε εμείς και ποιες απειλές απορρέουν από τα συγκεκριμένα πολιτικά κόμματα. Αλλά δεν αρκούν οι προειδοποιήσεις. Χρειάζεται μία θετική ατζέντα στον προεκλογικό αγώνα, μία ατζέντα που προσφέρει εναλλακτικές λύσεις χωρίς κανένα σύμπλεγμα, με αυτοπεποίθηση…».