Υδρογόνο: Οι Γερμανοί, ο Σκυλακάκης και η τηλεδιάσκεψη που φέρνει επιτάχυνση των εξελίξεων
Το ισχυρό γερμανικό ενδιαφέρον να εισάγουν ποσότητες υδρογόνου από την Ελλάδα, εκφράστηκε σε ευρεία τηλεδιάσκεψη που πραγματοποιήθηκε προχθές, σύμφωνα με πληροφορίες, με τη συμμετοχή του ΔΕΣΦΑ και εκπροσώπων του ελληνικού και του γερμανικού Υπουργείου Ενέργειας.
Ειδικότερα, εξετάστηκε το ενδεχόμενο δημιουργίας διαδρόμου μεταφοράς υδρογόνου από την Ελλάδα στην Γερμανία. Η γερμανική πλευρά, προσήλθε στην προχθεσινή σύσκεψη αυτή, έχοντας πλέον τα δεδομένα για τις δυνατότητες της ελληνικής αγοράς από σχετική μελέτη του ΔΕΣΦΑ, τονίζοντας την ανάγκη της γερμανικής βιομηχανίας για υδρογόνο που θα πρέπει να καλυφθεί από εισαγωγές και στην ετοιμότητα της γερμανικής πλευράς να στηρίξει τη δημιουργία ελληνικής παραγωγής υδρογόνου.
Η συζήτηση για τη μεταφορά υδρογόνου από Ελλάδα σε Γερμανία, είχε ξεκινήσει στην έκθεση Θεσσαλονίκης, όπου όπως αναφέρουν πηγές, “ενώ εμείς τονίζαμε την ανάγκη να δημιουργηθούν δίκτυα για να εξάγουμε ενέργεια, εκείνοι ζητούσαν να εισάγουν υδρογόνο”. Ειδικότερα, το γερμανικό υπουργείο Ενέργειας τόνισε το ενδιαφέρον της γερμανικής βιομηχανίας να εισάγει υδρογόνο από την Ελλάδα, και ακολούθως ο ΔΕΣΦΑ τους απέστειλε σχετική μελέτη στην οποία περιέγραφε τις δυνατότητες παραγωγής υδρογόνου στην Ελλάδα.
Ωστόσο για να προχωρήσει κάθε σχεδιασμός, απαιτείται νομικό και θεσμικό πλαίσιο. Το γερμανικό ενδιαφέρον για στήριξη στην ελληνική παραγωγή υδρογόνου για να την απορροφήσει εξαγωγικά για να τροφοδοτήσει τη γερμανική βιομηχανία, δημιουργεί καλύτερα δεδομένα ενισχύοντας τη ζήτηση που αποτελεί σημαντική παράμετρο για τον σχεδιασμό επενδύσεων. Ωστόσο αγκάθι είναι η απουσία νομικού και θεσμικού πλαισίου, κάτι που το Υπουργείο ενέργειας έχει αναθέσει σε εξωτερικούς Συμβούλους την εταιρεία GIZ. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η προετοιμασία προχωρά και ότι θα είναι έτοιμο το πρώτο τρίμηνο του 2025.
Σημειώνεται ότι η πρώτη μονάδα παραγωγής υδρογόνου που σχεδιάζεται στην Ελλάδα, είναι η North 1 της Hellenic Hydrogen (κοινοπραξία ΔΕΗ-Μότορ Οιλ) η οποία θα τεθεί σε λειτουργία το 2027. Στόχος της μονάδας είναι οι εξαγωγές υδρογόνου σε Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, προκειμένου να καταστήσει την Ελλάδα ένα σημαντικό hub πράσινου υδρογόνου, αξιοποιώντας τη γεωγραφική της θέση και τις υπάρχουσες υποδομές. Σε πρώτη φάση, η Hellenic Hydrogen έχει αποφασίσει να υιοθετήσει μία πιο συντηρητική προσέγγιση, περιορίζοντας τη δυναμικότητα της μονάδας στα 50-100 MW, ανάλογα με τη ζήτηση της αγοράς.
Η North-1 θα αποτελεί την πρώτη εμπορική μονάδα παραγωγής υδρογόνου από ανανεώσιμες πηγές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και από τις πρώτες μονάδες τέτοιας κλίμακας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Στην παραγωγή υδρογόνου θα μπορούσε να αποκτήσει προβάδισμα η Ελλάδα λόγω της μεγάλης εγχώριας παραγωγής ΑΠΕ . Μάλιστα, από το έτος 2035, η διείσδυση των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή θα υπερβεί το 90% και επομένως το υδρογόνο που θα παράγεται οπουδήποτε στην Ελλάδα από ρεύμα δικτύου, θα θεωρείται πράσινο.
Πώς έπεσε ο πήχης για το υδρογόνο
Πριν δύο χρόνια το τότε Στρατηγικό Σχέδιο για την ανάπτυξη Υδρογόνου έκανε λόγο για εγχώρια παραγωγή 3.500 GWh (γιγαβατώρες) το 2030 από ηλεκτρόλυση, συνολικής ισχύος 750 MW (μεγαβάτ), που θα τροφοδοτείται από ηλεκτροπαραγωγή έργων ΑΠΕ ισχύος 3 GW (80% φωτοβολταϊκά και 20% αιολικά). Στόχος ήταν το παραγόμενο πράσινο υδρογόνο θα υποκαθιστά κυρίως φυσικό αέριο και εν μέρει πετρελαιοειδή στους τομείς των διυλιστηρίων, της βιομηχανίας και των μεταφορών.
Ωστόσο, τελικά, το αναθεωρημένο ΕΣΕΚ, που εστάλη πρόσφατα στις Βρυξέλλες, δηλαδή δύο χρόνια μετά τους αρχικούς σχεδιασμούς, προβλέπει διείσδυση του υδρογόνου σε βαριές οδικές μεταφορές και βιομηχανία μετά το 2040 , καθώς θεωρείται ακόμα ακριβή τεχνολογία στην οποία η Ελλάδα δεν έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον συγκεκριμένο τομέα.
Έτσι το 2030 η ισχύς των μονάδων ηλεκτρόλυσης περιορίζονται σε 187 MW, από τα 300 MW που προβλέπονταν στο προηγούμενο draft, με «κόφτη» στις αντίστοιχες επενδύσεις, οι οποίες αυξάνονται σημαντικά από το 2040 και έπειτα.
Με τα δεδομένα αυτά, και χωρίς θεσμικό πλαίσιο, οι επενδυτές δεν έχουν «ορατότητα» και το τρένο για δημιουργίας οικονομίας υδρογόνου στην Ελλάδα φαινόταν ότι χάνεται. Ωστόσο, το έντονο γερμανικό ενδιαφέρον ξαναβάζει στο τραπέζι την υπόθεση υδρογόνο.
Διαχειριστής Υδρογόνου και Αγωγοί Μεταφοράς
Για την εκκίνηση της αγοράς υδρογόνου, απαιτείται και η Ελλάδα να ορίσει ποιος φορέας θα είναι ο Διαχειριστής της αγοράς Υδρογόνου, (ίσως ο ΔΕΣΦΑ), να θεσπίσει θεσμικό, νομικό και ρυθμιστικό πλαίσιο αλλά και Σχέδιο για το Υδρογόνο.
Ο ΔΕΣΦΑ ήδη σχεδιάζει τους νέους αγωγούς φυσικού αερίου ως ικανούς να μεταφέρουν υδρογόνο, προετοιμάζοντας τη χώρα για μελλοντική ζήτηση της νέας ενεργειακής πηγής αλλά θα πρέπει να προχωρήσει η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου νομικού πλαισίου για τις υποδομές υδρογόνου.
Το έργο «Dedicated H2 Backbone», αφορά την κατασκευή αγωγού για τη μεταφορά καθαρού υδρογόνου από τη Νότια Ελλάδα στη Βουλγαρία, προϋπολογισμού 1 δισεκατομμυρίου ευρώ και μήκους 540 χιλιομέτρων. Το έργο, που έχει ενταχθεί στην έκτη λίστα των Έργων Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (PCI), στοχεύει στη διασύνδεση των δύο χωρών και στην ανάπτυξη της αγοράς υδρογόνου στην περιοχή, με τη συνεργασία του ΔΕΣΦΑ και του Bulgartransgaz. Παρά τη σημασία του, η ζήτηση για υδρογόνο στην Ελλάδα παραμένει περιορισμένη, κάτι που καθορίζει τον σχεδιασμό και τις επενδύσεις στον τομέα.
Μotor Oil – ΔΕΗ: Η μονάδα της Hellenic Hydrogen
Η πρώτη μονάδα ηλεκτρόλυσης στην Ελλάδα, είναι η North 1, και θα γίνει από την Hellenic Hydrogen , την κοινοπραξία των Motor Oil – ΔΕΗ και σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο για την ανάπτυξη της οικονομίας του πράσινου υδρογόνου στη χώρα. Ωστόσο, η επιτυχία του εγχειρήματος εξαρτάται από μια σειρά παραγόντων, όπως η διαμόρφωση ενός ευνοϊκού επενδυτικού περιβάλλοντος, η εξασφάλιση της απαραίτητης χρηματοδότησης και η ανάπτυξη των κατάλληλων υποδομών.
Η μονάδα θα λειτουργήσει στο Αμύνταιο της Φλώρινας ενώ βασικός σκοπός της Hellenic Hydrogen είναι οι εξαγωγές υδρογόνου σε Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, προκειμένου να καταστήσει την Ελλάδα ένα σημαντικό hub πράσινου υδρογόνου, αξιοποιώντας τη γεωγραφική της θέση και τις υπάρχουσες υποδομές.
Πρόσφατα γαλλικό fund εξέφρασε το ενδιαφέρον του για να επενδύσει στο project της Hellenic Hydrogen, η οποία παράλληλα προσπαθεί να αντλήσει κεφάλαια από ευρωπαϊκά προγράμματα, εθνικούς πόρους και τραπεζικό δανεισμό, ώστε να προχωρήσει στην κατασκευή της Μονάδας Ηλεκτρόλυσης «Νοrth 1» στον πρώην ΑΗΣ Αμυνταίου.
Η εταιρεία εκτιμά ότι θα έχει εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση του έργου έως τις αρχές του 2025, ενώ η κατασκευή αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2027.
ProEuropean : Παραγωγή 100 MW στην Κρήτη
Μια από τις εταιρείες που προγραμματίζουν επενδύσεις για την παραγωγή υδρογόνου στην Ελλάδα, είναι η γερμανική ProEuropean που σχεδιάζει επένδυση ύψους 360 εκ. ευρώ στην Κρήτη για την παραγωγή 100 MW πράσινου υδρογόνου από ΑΠΕ αν και έχει λάβει την επενδυτική απόφαση για το έργο είναι σε αναμονή καθώς απουσιάζει το θεσμικού πλαισίου. Η CEO της εταιρείας Ελένη Μαργαρίτη, μιλώντας στο mononews.gr σημειώνει:
“Στόχος του H2CRETE είναι να οικοδομήσει έναν οικονομικά αποδοτικό Green H2 Hub στην καρδιά της Μεσογείου, μετατρέποντας την Κρήτη στον δομικό πυλώνα εισόδου, μεταφοράς και διανομής ενέργειας από τη Βόρεια Αφρική στην Ευρώπη μέσω της δημόσιας κινητικότητας, του ναυτικού, των εξαγωγών και της ισχύος. Η περιοχή όπου σχεδιάζεται να κατασκευαστεί το H2Crete, η περιοχή Αθερινόλακος, έχει ανατεθεί να φιλοξενήσει δύο κοιλάδες υδρογόνου που χρηματοδοτούνται από το Horizon Europe, υποστηρίζοντας την ανάπτυξη και λειτουργία τεχνολογιών αιχμής H2, εισάγοντας την Κρήτη και την Ελλάδα στον δυναμικό χάρτη ενεργειακής μετάβασης προς μια οικονομία βασισμένη στο Υδρογόνο. Έχουμε λάβει την επενδυτική απόφαση, και δεν μπορούμε να προχωρήσουμε ούτε στην αδειοδότηση ούτε στη χρηματοδότηση του έργου αν δεν προχωρήσει το νομικό και θεσμικό πλαίσιο”.
ΔΕΣΦΑ: Hydrogen Backbone για μεταφορά υδρογόνου
Το project Hydrogen Backbone που ωριμάζει ο ΔΕΣΦΑ (και έχει ενταχθεί στην έκτη λίστα των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος PCI) ύψους 1 δισ. ευρώ, αφορά στην κατασκευή αγωγού μεταφοράς καθαρού υδρογόνου, συνολικού μήκους 540 χιλιομέτρων που θα ξεκινά από τη Νότια Ελλάδα και θα καταλήγει στο σημείο διασύνδεσης του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου με τη Βουλγαρία.
Το έργο βρίσκεται αυτή τη στιγμή στη φάση της εκπόνησης της Μελέτης Βασικού Σχεδιασμού FEED, με το χρονοδιάγραμμα να κάνει λόγο για λήψη Τελικής Επενδυτικής Απόφασης μέσα στην περίοδο 2026-2028 και εφόσον αυτή είναι θετική ο αγωγός πρόκειται να λειτουργήσει μέχρι το 2035.
Ο ΔΕΣΦΑ και η Bulgartransgaz (διαχειριστής του συστήματος αερίου στην Βουλγαρία), πραγματοποίησαν σε από κοινού Πρόσκληση Ενδιαφέροντος, ώστε να καταγραφεί το ενδιαφέρον εταιρειών για τη χρήση του υδρογόνου, επιχειρώντας να χαρτογραφήσουν τις ανάγκες της αγοράς αλλά και να καταλήξουν στο αν συμφέρει τελικά να επενδύσουν στο υδρογόνο.
Κίνητρο για τη συμμετοχή στη διαδικασία έχουν επιχειρήσεις οι οποίες σχεδιάζουν είτε να παράγουν υδρογόνο στην Ελλάδα ή στη Βουλγαρία, είτε να ενσωματώσουν την κατανάλωση ανανεώσιμου αερίου στην παραγωγική τους διαδικασία, είτε να δραστηριοποιηθούν στην εμπορία και την προμήθεια Η2.
Ο ΔΕΣΦΑ επίσης, κατασκευάζει όλους τους νέους αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου με προδιαγραφές «Hydrogen Ready», ώστε να είναι συμβατοί με τη μεταφορά έως και 100% υδρογόνου. Τέτοιο έργο είναι ο υπό ανάπτυξη αγωγός που θα επεκτείνει το σύστημα μεταφοράς στη Δυτική Μακεδονία, ο οποίος αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία τον Μάιο του 2025.
Συμβατός με την οικονομία του υδρογόνου θα είναι και ο διασυνδετήριος αγωγός αερίου Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας που εκτιμάται πως μέσα στο 2025 θα μπει σε τροχιά υλοποίησης.
HELLENiQ ENERGY: Και παραγωγή υδρογόνου στο «Green Hub North»
Με γοργά βήματα, η HELLENiQ ENERGY πρoχωρά το «Green Hub North», ένα επενδυτικό project άνω του 1 δισ. ευρώ, που στοχεύει στη λειτουργία των βιομηχανικών εγκαταστάσεων Θεσσαλονίκης αποκλειστικά με πράσινη ηλεκτρική ενέργεια.
Το «Green Hub North», το φιλόδοξο αυτό σχέδιο της ενεργειακής αυτονομίας των Βιομηχανικών Εγκαταστάσεων Θεσσαλονίκης του Ομίλου, θα απελευθερώσει σημαντικό χώρο στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, ενισχύοντας τη σταθερότητά του, ενώ, εκτός από την ανάπτυξη Φωτοβολταϊκών Πάρκων και Συστημάτων Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας, προβλέπει και τη δημιουργία μονάδων παραγωγής «πράσινου» υδρογόνου και «πράσινης» αμμωνίας. Να σημειωθεί πως τα διυλιστήρια σε όλο τον κόσμο συγκαταλέγονται ανάμεσα στις πιο ενεργοβόρες βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Έτσι, η αξιοποίηση «πράσινης» ηλεκτρικής ενέργειας θα αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση μείωσης του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος.
Motor Oil: Το έργο EPHYRA
Δύο μονάδες παραγωγής πράσινου υδρογόνου, στα διυλιστήρια Κορίνθου και στο Αμύνταιο περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων στην στρατηγική του ομίλου Motor Oil. Πρόκειται για το έργο EPHYRA που περιλαμβάνει την εγκατάσταση μονάδας παραγωγής υδρογόνου ισχύος 30 MW που θα ενσωματωθεί στις βιομηχανικές λειτουργίες του διυλιστηρίου της Motor Oil.
Το σύστημα ηλεκτρόλυσης στο διυλιστήριο Κορίνθου θα συνδυαστεί με την παραγωγή και αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, με μία καινοτόμο τεχνολογία ανάκτησης απορριπτόμενης θερμότητας, με την περιβαλλοντική βελτιστοποίηση της χρήσης νερού και με την αξιοποίηση του παραγόμενου οξυγόνου στις τρέχουσες λειτουργίες του διυλιστηρίου.
Το έργο ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2023 και υλοποιείται μέσω κοινοπραξίας 10 εταίρων από 7 διαφορετικές χώρες της ΕΕ και τη Μεγάλη Βρετανία, υπό τον συντονισμό της Motor Oil. Η αναμενόμενη ημερομηνία ολοκλήρωσης του έργου υπολογίζεται στα τέλη Μαΐου του 2028.
Διαβάστε επίσης
Το ισχυρό γερμανικό ενδιαφέρον να εισάγουν ποσότητες υδρογόνου από την Ελλάδα, εκφράστηκε σε ευρεία τηλεδιάσκεψη που πραγματοποιήθηκε προχθές, σύμφωνα με πληροφορίες, με τη συμμετοχή του ΔΕΣΦΑ και εκπροσώπων του ελληνικού και του γερμανικού Υπουργείου Ενέργειας.
Ειδικότερα, εξετάστηκε το ενδεχόμενο δημιουργίας διαδρόμου μεταφοράς υδρογόνου από την Ελλάδα στην Γερμανία. Η γερμανική πλευρά, προσήλθε στην προχθεσινή σύσκεψη αυτή, έχοντας πλέον τα δεδομένα για τις δυνατότητες της ελληνικής αγοράς από σχετική μελέτη του ΔΕΣΦΑ, τονίζοντας την ανάγκη της γερμανικής βιομηχανίας για υδρογόνο που θα πρέπει να καλυφθεί από εισαγωγές και στην ετοιμότητα της γερμανικής πλευράς να στηρίξει τη δημιουργία ελληνικής παραγωγής υδρογόνου.
Η συζήτηση για τη μεταφορά υδρογόνου από Ελλάδα σε Γερμανία, είχε ξεκινήσει στην έκθεση Θεσσαλονίκης, όπου όπως αναφέρουν πηγές, “ενώ εμείς τονίζαμε την ανάγκη να δημιουργηθούν δίκτυα για να εξάγουμε ενέργεια, εκείνοι ζητούσαν να εισάγουν υδρογόνο”. Ειδικότερα, το γερμανικό υπουργείο Ενέργειας τόνισε το ενδιαφέρον της γερμανικής βιομηχανίας να εισάγει υδρογόνο από την Ελλάδα, και ακολούθως ο ΔΕΣΦΑ τους απέστειλε σχετική μελέτη στην οποία περιέγραφε τις δυνατότητες παραγωγής υδρογόνου στην Ελλάδα.
Ωστόσο για να προχωρήσει κάθε σχεδιασμός, απαιτείται νομικό και θεσμικό πλαίσιο. Το γερμανικό ενδιαφέρον για στήριξη στην ελληνική παραγωγή υδρογόνου για να την απορροφήσει εξαγωγικά για να τροφοδοτήσει τη γερμανική βιομηχανία, δημιουργεί καλύτερα δεδομένα ενισχύοντας τη ζήτηση που αποτελεί σημαντική παράμετρο για τον σχεδιασμό επενδύσεων. Ωστόσο αγκάθι είναι η απουσία νομικού και θεσμικού πλαισίου, κάτι που το Υπουργείο ενέργειας έχει αναθέσει σε εξωτερικούς Συμβούλους την εταιρεία GIZ. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η προετοιμασία προχωρά και ότι θα είναι έτοιμο το πρώτο τρίμηνο του 2025.
Σημειώνεται ότι η πρώτη μονάδα παραγωγής υδρογόνου που σχεδιάζεται στην Ελλάδα, είναι η North 1 της Hellenic Hydrogen (κοινοπραξία ΔΕΗ-Μότορ Οιλ) η οποία θα τεθεί σε λειτουργία το 2027. Στόχος της μονάδας είναι οι εξαγωγές υδρογόνου σε Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, προκειμένου να καταστήσει την Ελλάδα ένα σημαντικό hub πράσινου υδρογόνου, αξιοποιώντας τη γεωγραφική της θέση και τις υπάρχουσες υποδομές. Σε πρώτη φάση, η Hellenic Hydrogen έχει αποφασίσει να υιοθετήσει μία πιο συντηρητική προσέγγιση, περιορίζοντας τη δυναμικότητα της μονάδας στα 50-100 MW, ανάλογα με τη ζήτηση της αγοράς.
Η North-1 θα αποτελεί την πρώτη εμπορική μονάδα παραγωγής υδρογόνου από ανανεώσιμες πηγές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και από τις πρώτες μονάδες τέτοιας κλίμακας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Στην παραγωγή υδρογόνου θα μπορούσε να αποκτήσει προβάδισμα η Ελλάδα λόγω της μεγάλης εγχώριας παραγωγής ΑΠΕ . Μάλιστα, από το έτος 2035, η διείσδυση των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή θα υπερβεί το 90% και επομένως το υδρογόνο που θα παράγεται οπουδήποτε στην Ελλάδα από ρεύμα δικτύου, θα θεωρείται πράσινο.
Πώς έπεσε ο πήχης για το υδρογόνο
Πριν δύο χρόνια το τότε Στρατηγικό Σχέδιο για την ανάπτυξη Υδρογόνου έκανε λόγο για εγχώρια παραγωγή 3.500 GWh (γιγαβατώρες) το 2030 από ηλεκτρόλυση, συνολικής ισχύος 750 MW (μεγαβάτ), που θα τροφοδοτείται από ηλεκτροπαραγωγή έργων ΑΠΕ ισχύος 3 GW (80% φωτοβολταϊκά και 20% αιολικά). Στόχος ήταν το παραγόμενο πράσινο υδρογόνο θα υποκαθιστά κυρίως φυσικό αέριο και εν μέρει πετρελαιοειδή στους τομείς των διυλιστηρίων, της βιομηχανίας και των μεταφορών.
Ωστόσο, τελικά, το αναθεωρημένο ΕΣΕΚ, που εστάλη πρόσφατα στις Βρυξέλλες, δηλαδή δύο χρόνια μετά τους αρχικούς σχεδιασμούς, προβλέπει διείσδυση του υδρογόνου σε βαριές οδικές μεταφορές και βιομηχανία μετά το 2040 , καθώς θεωρείται ακόμα ακριβή τεχνολογία στην οποία η Ελλάδα δεν έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον συγκεκριμένο τομέα.
Έτσι το 2030 η ισχύς των μονάδων ηλεκτρόλυσης περιορίζονται σε 187 MW, από τα 300 MW που προβλέπονταν στο προηγούμενο draft, με «κόφτη» στις αντίστοιχες επενδύσεις, οι οποίες αυξάνονται σημαντικά από το 2040 και έπειτα.
Με τα δεδομένα αυτά, και χωρίς θεσμικό πλαίσιο, οι επενδυτές δεν έχουν «ορατότητα» και το τρένο για δημιουργίας οικονομίας υδρογόνου στην Ελλάδα φαινόταν ότι χάνεται. Ωστόσο, το έντονο γερμανικό ενδιαφέρον ξαναβάζει στο τραπέζι την υπόθεση υδρογόνο.
Διαχειριστής Υδρογόνου και Αγωγοί Μεταφοράς
Για την εκκίνηση της αγοράς υδρογόνου, απαιτείται και η Ελλάδα να ορίσει ποιος φορέας θα είναι ο Διαχειριστής της αγοράς Υδρογόνου, (ίσως ο ΔΕΣΦΑ), να θεσπίσει θεσμικό, νομικό και ρυθμιστικό πλαίσιο αλλά και Σχέδιο για το Υδρογόνο.
Ο ΔΕΣΦΑ ήδη σχεδιάζει τους νέους αγωγούς φυσικού αερίου ως ικανούς να μεταφέρουν υδρογόνο, προετοιμάζοντας τη χώρα για μελλοντική ζήτηση της νέας ενεργειακής πηγής αλλά θα πρέπει να προχωρήσει η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου νομικού πλαισίου για τις υποδομές υδρογόνου.
Το έργο «Dedicated H2 Backbone», αφορά την κατασκευή αγωγού για τη μεταφορά καθαρού υδρογόνου από τη Νότια Ελλάδα στη Βουλγαρία, προϋπολογισμού 1 δισεκατομμυρίου ευρώ και μήκους 540 χιλιομέτρων. Το έργο, που έχει ενταχθεί στην έκτη λίστα των Έργων Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (PCI), στοχεύει στη διασύνδεση των δύο χωρών και στην ανάπτυξη της αγοράς υδρογόνου στην περιοχή, με τη συνεργασία του ΔΕΣΦΑ και του Bulgartransgaz. Παρά τη σημασία του, η ζήτηση για υδρογόνο στην Ελλάδα παραμένει περιορισμένη, κάτι που καθορίζει τον σχεδιασμό και τις επενδύσεις στον τομέα.
Μotor Oil – ΔΕΗ: Η μονάδα της Hellenic Hydrogen
Η πρώτη μονάδα ηλεκτρόλυσης στην Ελλάδα, είναι η North 1, και θα γίνει από την Hellenic Hydrogen , την κοινοπραξία των Motor Oil – ΔΕΗ και σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο για την ανάπτυξη της οικονομίας του πράσινου υδρογόνου στη χώρα. Ωστόσο, η επιτυχία του εγχειρήματος εξαρτάται από μια σειρά παραγόντων, όπως η διαμόρφωση ενός ευνοϊκού επενδυτικού περιβάλλοντος, η εξασφάλιση της απαραίτητης χρηματοδότησης και η ανάπτυξη των κατάλληλων υποδομών.
Η μονάδα θα λειτουργήσει στο Αμύνταιο της Φλώρινας ενώ βασικός σκοπός της Hellenic Hydrogen είναι οι εξαγωγές υδρογόνου σε Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, προκειμένου να καταστήσει την Ελλάδα ένα σημαντικό hub πράσινου υδρογόνου, αξιοποιώντας τη γεωγραφική της θέση και τις υπάρχουσες υποδομές.
Πρόσφατα γαλλικό fund εξέφρασε το ενδιαφέρον του για να επενδύσει στο project της Hellenic Hydrogen, η οποία παράλληλα προσπαθεί να αντλήσει κεφάλαια από ευρωπαϊκά προγράμματα, εθνικούς πόρους και τραπεζικό δανεισμό, ώστε να προχωρήσει στην κατασκευή της Μονάδας Ηλεκτρόλυσης «Νοrth 1» στον πρώην ΑΗΣ Αμυνταίου.
Η εταιρεία εκτιμά ότι θα έχει εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση του έργου έως τις αρχές του 2025, ενώ η κατασκευή αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2027.
ProEuropean : Παραγωγή 100 MW στην Κρήτη
Μια από τις εταιρείες που προγραμματίζουν επενδύσεις για την παραγωγή υδρογόνου στην Ελλάδα, είναι η γερμανική ProEuropean που σχεδιάζει επένδυση ύψους 360 εκ. ευρώ στην Κρήτη για την παραγωγή 100 MW πράσινου υδρογόνου από ΑΠΕ αν και έχει λάβει την επενδυτική απόφαση για το έργο είναι σε αναμονή καθώς απουσιάζει το θεσμικού πλαισίου. Η CEO της εταιρείας Ελένη Μαργαρίτη, μιλώντας στο mononews.gr σημειώνει:
“Στόχος του H2CRETE είναι να οικοδομήσει έναν οικονομικά αποδοτικό Green H2 Hub στην καρδιά της Μεσογείου, μετατρέποντας την Κρήτη στον δομικό πυλώνα εισόδου, μεταφοράς και διανομής ενέργειας από τη Βόρεια Αφρική στην Ευρώπη μέσω της δημόσιας κινητικότητας, του ναυτικού, των εξαγωγών και της ισχύος. Η περιοχή όπου σχεδιάζεται να κατασκευαστεί το H2Crete, η περιοχή Αθερινόλακος, έχει ανατεθεί να φιλοξενήσει δύο κοιλάδες υδρογόνου που χρηματοδοτούνται από το Horizon Europe, υποστηρίζοντας την ανάπτυξη και λειτουργία τεχνολογιών αιχμής H2, εισάγοντας την Κρήτη και την Ελλάδα στον δυναμικό χάρτη ενεργειακής μετάβασης προς μια οικονομία βασισμένη στο Υδρογόνο. Έχουμε λάβει την επενδυτική απόφαση, και δεν μπορούμε να προχωρήσουμε ούτε στην αδειοδότηση ούτε στη χρηματοδότηση του έργου αν δεν προχωρήσει το νομικό και θεσμικό πλαίσιο”.
ΔΕΣΦΑ: Hydrogen Backbone για μεταφορά υδρογόνου
Το project Hydrogen Backbone που ωριμάζει ο ΔΕΣΦΑ (και έχει ενταχθεί στην έκτη λίστα των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος PCI) ύψους 1 δισ. ευρώ, αφορά στην κατασκευή αγωγού μεταφοράς καθαρού υδρογόνου, συνολικού μήκους 540 χιλιομέτρων που θα ξεκινά από τη Νότια Ελλάδα και θα καταλήγει στο σημείο διασύνδεσης του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου με τη Βουλγαρία.
Το έργο βρίσκεται αυτή τη στιγμή στη φάση της εκπόνησης της Μελέτης Βασικού Σχεδιασμού FEED, με το χρονοδιάγραμμα να κάνει λόγο για λήψη Τελικής Επενδυτικής Απόφασης μέσα στην περίοδο 2026-2028 και εφόσον αυτή είναι θετική ο αγωγός πρόκειται να λειτουργήσει μέχρι το 2035.
Ο ΔΕΣΦΑ και η Bulgartransgaz (διαχειριστής του συστήματος αερίου στην Βουλγαρία), πραγματοποίησαν σε από κοινού Πρόσκληση Ενδιαφέροντος, ώστε να καταγραφεί το ενδιαφέρον εταιρειών για τη χρήση του υδρογόνου, επιχειρώντας να χαρτογραφήσουν τις ανάγκες της αγοράς αλλά και να καταλήξουν στο αν συμφέρει τελικά να επενδύσουν στο υδρογόνο.
Κίνητρο για τη συμμετοχή στη διαδικασία έχουν επιχειρήσεις οι οποίες σχεδιάζουν είτε να παράγουν υδρογόνο στην Ελλάδα ή στη Βουλγαρία, είτε να ενσωματώσουν την κατανάλωση ανανεώσιμου αερίου στην παραγωγική τους διαδικασία, είτε να δραστηριοποιηθούν στην εμπορία και την προμήθεια Η2.
Ο ΔΕΣΦΑ επίσης, κατασκευάζει όλους τους νέους αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου με προδιαγραφές «Hydrogen Ready», ώστε να είναι συμβατοί με τη μεταφορά έως και 100% υδρογόνου. Τέτοιο έργο είναι ο υπό ανάπτυξη αγωγός που θα επεκτείνει το σύστημα μεταφοράς στη Δυτική Μακεδονία, ο οποίος αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία τον Μάιο του 2025.
Συμβατός με την οικονομία του υδρογόνου θα είναι και ο διασυνδετήριος αγωγός αερίου Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας που εκτιμάται πως μέσα στο 2025 θα μπει σε τροχιά υλοποίησης.
HELLENiQ ENERGY: Και παραγωγή υδρογόνου στο «Green Hub North»
Με γοργά βήματα, η HELLENiQ ENERGY πρoχωρά το «Green Hub North», ένα επενδυτικό project άνω του 1 δισ. ευρώ, που στοχεύει στη λειτουργία των βιομηχανικών εγκαταστάσεων Θεσσαλονίκης αποκλειστικά με πράσινη ηλεκτρική ενέργεια.
Το «Green Hub North», το φιλόδοξο αυτό σχέδιο της ενεργειακής αυτονομίας των Βιομηχανικών Εγκαταστάσεων Θεσσαλονίκης του Ομίλου, θα απελευθερώσει σημαντικό χώρο στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, ενισχύοντας τη σταθερότητά του, ενώ, εκτός από την ανάπτυξη Φωτοβολταϊκών Πάρκων και Συστημάτων Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας, προβλέπει και τη δημιουργία μονάδων παραγωγής «πράσινου» υδρογόνου και «πράσινης» αμμωνίας. Να σημειωθεί πως τα διυλιστήρια σε όλο τον κόσμο συγκαταλέγονται ανάμεσα στις πιο ενεργοβόρες βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Έτσι, η αξιοποίηση «πράσινης» ηλεκτρικής ενέργειας θα αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση μείωσης του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος.
Motor Oil: Το έργο EPHYRA
Δύο μονάδες παραγωγής πράσινου υδρογόνου, στα διυλιστήρια Κορίνθου και στο Αμύνταιο περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων στην στρατηγική του ομίλου Motor Oil. Πρόκειται για το έργο EPHYRA που περιλαμβάνει την εγκατάσταση μονάδας παραγωγής υδρογόνου ισχύος 30 MW που θα ενσωματωθεί στις βιομηχανικές λειτουργίες του διυλιστηρίου της Motor Oil.
Το σύστημα ηλεκτρόλυσης στο διυλιστήριο Κορίνθου θα συνδυαστεί με την παραγωγή και αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, με μία καινοτόμο τεχνολογία ανάκτησης απορριπτόμενης θερμότητας, με την περιβαλλοντική βελτιστοποίηση της χρήσης νερού και με την αξιοποίηση του παραγόμενου οξυγόνου στις τρέχουσες λειτουργίες του διυλιστηρίου.
Το έργο ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2023 και υλοποιείται μέσω κοινοπραξίας 10 εταίρων από 7 διαφορετικές χώρες της ΕΕ και τη Μεγάλη Βρετανία, υπό τον συντονισμό της Motor Oil. Η αναμενόμενη ημερομηνία ολοκλήρωσης του έργου υπολογίζεται στα τέλη Μαΐου του 2028.
Διαβάστε επίσης